Literatura: |
Literatura obowiązkowa:
1. Bauman Z.: Etyka ponowoczesna. Warszawa 1996.
2. Bergson H.: Dwa źródła moralności i religii. Kraków 1993.
3. Bierdiajew M.: O przeznaczeniu człowieka. Zarys etyki paradoksalnej. Kęty 2006.
4. Dewey J.: Sztuka jako doświadczenie. Wrocław 1975.
5. Frankl V.: Homo patiens. Warszawa 1984.
6. Kołakowski L.: Etyka bez kodeksu. W: Idem: Kultura i fetysze. Warszawa 2000.
7. Scheler M.: Resentyment a moralność. Warszawa 1997.
8. Tatarkiewicz W.: Parerga. Warszawa 1978.
9. Tischner J.: Myślenie według wartości. Kraków 1994.
10. Witkowski L.: O nowych polach i wymiarach odpowiedzialności etycznej w pedagogice. W: Po co etyka pedagogom? Toruń 2007.
Literatura uzupełniająca:
1. Elzenberg H.: Pisma aksjologiczne. Lublin 2002.
2. Joas H.: Powstawanie wartości. Warszawa 2009.
3. Manenti A.: Żyć ideałami. T. 1: Między lękiem a pragnieniem. Kraków 2005.
4. Ostrowska U.: Aksjologiczne podstawy wychowania. W: Pedagogika. T.1. Red. B. Śliwerski. Gdańsk 2006.
5. Olbrycht K.: Prawda, dobro i piękno w wychowaniu człowieka jako osoby. Katowice 2000.
|
Metody i kryteria oceniania: |
Egzamin ustny (2 pytania losowane z puli)
Zagadnienia egzaminacyjne:
1. Narodziny aksjologii (konsekwencje dla pedagogiki).
2. Kształcenie aksjologiczne.
3. Kryzys wartości.
4. Odpowiedzialność etyczna pedagogiki.
5. Etyka bez kodeksu.
6. Uczucia a teoria wartości.
7. Amerykańska filozofia wartości – inspiracje edukacyjne (Dewey, Rorty).
8. Etyka paradoksalna.
9. Sens życia i logoterapia.
10. Wartości utylitarne i perfekcyjne (i inne kategorie aksjologiczne H. Elzenberga).
11. Aksjologia i wychowanie w twórczości Józefa Tischnera.
12. Ambiwalencja wartości (etyka ponowoczesna).
Na egzaminie brana jest pod uwagę orientacja studenta w podanych zagadnieniach oraz zdolność budowania wypowiedzi z uwzględnieniem: złożoności argumentacji, odniesień lekturowych, poruszania się między tekstami i wątkami, odwoływania się do własnych obserwacji i zainteresowań, umiejętności dostrzegania dylematów oraz inwencji w projektowaniu rozwiązań problemów.
|
Zakres tematów: |
1. Narodziny aksjologii (konsekwencje dla pedagogiki).
2. Aksjologiczne podstawy wychowania (kształcenie aksjologiczne; kryzys wartości; odpowiedzialność etyczna pedagogiki; etyka bez kodeksu).
3. Uczucia a królestwo wartości (Hume – Brentano – Scheler – Hartmann; moral sense, intencjonalność, resentyment, złudzenie co do wartości, wysokość i moc wartości, świadomość aksjologiczna).
4. Amerykańska filozofia wartości (Dewey, Rorty; specyfika amerykańskich teorii wartości, pozorne i żywotne doświadczenie, wartość inspiracyjna, kultura ironii, kształcenie jako majsterkowanie, rehabilitacja idiosynkrazji, mądrość powieści, pusta wiedza).
5. Etyka paradoksalna (Mikołaj Bierdiajew, Henri Bergson; tragizm w etyce, etyka prawa i etyka łaski, moralność otwarta i zamknięta, fałsz stabilizacyjny, tyrania powinności i etyka pragnienia).
6. Sens życia (Viktor E. Frankl; głęboka osoba, logoterapia, maieutyka sensu, patologie Zeitgeist, typy wartości).
7. Twórczość Henryka Elzenberga jako źródło pedagogicznych inspiracji (wartości utylitarne i perfekcyjne, powinność, obowiązek, kultura jako wyzwanie, homo ethicus).
8. Aksjologia i wychowanie w twórczości Józefa Tischnera (źródłowe doświadczenie wartości, ja aksjologiczne, wychowanie wedle wartości, dramat egzystencjalny).
9. Etyka ponowoczesna (Zygmunt Bauman; auktor, rozpad jaźni moralnej w płynnej nowoczesności, prawodawcy i tłumacze, ambiwalencja moralna, etyka pieszczoty, czyste związki, sztuka życia).
10. Głos Settembriniego – poezja jako aksjologiczny język pedagogiki.
|