Prawo karne 07-PR-SM-PK.2
Ćwiczenia (C) semestr letni 2016/2017

Obowiązkowa:

Aktualne brzmienie kodeksu karnego.

T.Dukiet-Nagórska (red.), Prawo karne. Część ogólna, szczególna i wojskowa, Warszawa 2016.

Uzupełniająca:

Schematy autorstwa O. Sitarz, dołączane do kolejnych wydań kodeksu karnego przez Lexis Nexis;

Zbiory kazusów i inne wydawnictwa o charakterze pomocy dydaktycznych (dowolnego autorstwa; pamiętając, że niektóre zagadnienia mogą być przedstawione w oparciu o już nieaktualny stan prawny) – np. O. Sitarz: Kazusy, prawo karne: schematy rozwiązań, komiksy, Bielsko-Biała 2016; G. Artymiak (red.), Prawo karne materialne. Zbiór kazusów, Warszawa 2009; M. Gałązka i inni, Kodeks karny – część ogólna. Pytania, kazusy, tablice, Warszawa 2011; W. Filipkowski, E. Guzik-Makaruk, K. Laskowska, G. Szczygieł, E. Zatyka, Przewodnik po prawie karnym, Warszawa 2012.

W.Wróbel, A.Zoll, Polskie prawo karne. Część ogólna, Kraków 2010.

Wybrane orzeczenia SN i sądów apelacyjnych, glosy do orzeczeń. Wybrane artykuły z bieżącego piśmiennictwa karnistycznego.

1. Pisemne sprawdziany:

Zakres merytoryczny jest określony dwojako (alternatywnie): materiał przewidziany do opracowania na danych zajęciach według zagadnień przedstawionych w październiku lub szerszy zakres materiału wskazany wcześniej przez prowadzącego zajęcia. Generalnie ta forma weryfikuje efekty kształcenia w obszarze wiedzy w przypadku pierwszej odmiany, a także umiejętności – w formie drugiej.

W przypadku sprawdzianu obejmującego zakres materiału będący przedmiotem danych zajęć, osoby udzielające prawidłowej odpowiedzi na pytanie otrzymują „+”, który wpływa na ogólna ocenę z zaliczenia. Osoby nieprzygotowane, wykazujące brak wiedzy w zadanym zakresie otrzymują „-”, który wpływa na ogólna ocenę z zaliczenia. Przykładowe pytania: proszę wskazać funkcje winy, proszę podać definicję usiłowania nieudolnego.

W przypadku sprawdzianów o większym zakresie materiału, liczba pytań jest wielokrotnością liczby 5 i stąd liczba poprawnych odpowiedzi wskazuje (jako krotność) ocenę ze sprawdzianu. Przykładowo, w przypadku sprawdzianu składającego się z 10 pytań, 6 poprawnych odpowiedzi daje ocenę dostateczną, 8 – dobrą – 10 bardzo dobrą. Przykładowe pytania: proszę omówić funkcje prawa karnego, proszę wskazać przesłanki i karnoprawne konsekwencje czynu ciągłego, proszę dokonać karnoprawnej oceny czynu żony ministra (która sama takiej funkcji nie pełni), nakłaniającej męża do przyjęcia łapówki.

Sprawdzian obejmujący zagadnienia z danych ćwiczeń składa się z jednego pytania, wymagającego bardzo krótkiej odpowiedzi i tyczy zagadnień podstawowych. Trwa ok. 5 minut. Studenci nie mogą korzystać w jego trakcie z aktów prawnych. Najczęściej oceniany jest od razu (w trakcie pracy studentów nad podanymi zagadnieniami) i wyniki ogłaszane są na danych zajęciach.

Sprawdzian obejmujący większy zakres materiału, zapowiedziany jest odpowiednio wcześniej, trwa ok. pół godziny. Studenci mogą korzystać w jego trakcie z aktów prawnych (wybranych przepisów części szczególnej k.k.)

2. Rozwiązywanie kazusów:

Zakres merytoryczny jest określony dwojako: materiał przewidziany do opracowania na danych zajęciach według zagadnień przedstawionych na początku semestru lub szerszy zakres materiału wskazany wcześniej przez prowadzącego zajęcia. Generalnie ta forma weryfikuje efekty kształcenia w obszarze wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

Osoby szczególnie aktywne, prezentujące wysoki poziom przygotowania otrzymują „+”, który wpływa na ogólna ocenę z zaliczenia. Osoby nie przygotowane, wykazujące całkowity brak wiedzy w zadanym zakresie otrzymują „-”,który wpływa na ogólna ocenę z zaliczenia

Studenci pracują w grupach dwu-, trzyosobowych rozwiązując dany kazus, posiłkując się aktualnym stanem prawnym.

Tematami zajęć będą w szczególności następujące grupy zagadnień (na 1 semestr przewidziana jest tylko część zagadnień):

1. Definicja prawa karnego, specyficzne cechy środków penalnych, ich cele i funkcje oraz ewolucja (w nawiązaniu do szkół i kierunków w prawie karnym).

2. Źródła prawa karnego, charakterystyka kodeksu karnego i prawa karnego pozakodeksowego, budowa norm prawnokarnych i odrębności wykładni przepisów prawnokarnych, zasady prawa karnego.

3. Pojęcie przestępstwa, jego typów podstawowych i zmodyfikowanych, podziały przestępstw.

4. Ustawowe znamiona czynu zabronionego (podmiot, przedmiot ochrony, strona przedmiotowa wraz z problematyką związku przyczynowego, strona podmiotowa), rodzaje znamion.

5. Bezprawność i wina.

6. Stadia i zasady odpowiedzialności za nie.

7. Współdziałanie i zasady odpowiedzialności za nie.

8. Okoliczności wyłączające przestępność.

9. Jedność - wielość czynów i przestępstw.

10. Obowiązywanie ustawy pod względem czasu i miejsca.

11. Charakterystyka środków penalnych.

12. Ustawowy i sędziowski wymiar kary.

13. Przedawnienie, zatarcie skazania, amnestia, abolicja, akt łaski.

14. Postępowanie wobec nieletnich, odpowiedzialność podmiotów zbiorowych.

15. Odrębności prawa karnego skarbowego i prawa wykroczeń.

16. Wybrane zagadnienia części szczególnej.

Na ćwiczeniach studenci biorą udział w rozwiązywaniu zagadnień teoretycznych oraz praktycznych w postaci kazusów. Najczęściej praca wykonywana będzie w zespołach dwu-, trzyosobowych, przy czym kilka zespołów otrzymuje ten sam problem do rozwiązania, celem porównania wyników pracy. Każde rozstrzygnięcie jest komentowane przez prowadzącego ćwiczenia.

Ponadto w czasie ćwiczeń przeprowadzane są trzyosobowe minisymulacje procesów karnych, podczas których każdy student pełni rolę adwokata, sędziego lub prokuratora. To samo zagadnienie zadane kilku zespołom pozwala na skonfrontowanie wyników (zapadłych orzeczeń). Każde rozstrzygnięcie jest komentowane przez prowadzącego ćwiczenia.

Studenci prezentują też przygotowane przez siebie referaty oraz analizy wskazanych orzeczeń SN lub sądów apelacyjnych albo glos.