Technologie stosowane w ochronie środowiska 01-OS-S1-1OS-23
Laboratorium (L) semestr letni 2017/2018

CZĘŚĆ CHEMICZNA:

Literatura obowiązkowa:

1. Klepaczko-Filipiak B., Łoin J., Pracownia chemiczna – analiza techniczna, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1994.

2. Kuczyński W., Ćwiczenia z technologii chemicznej, PWN Warszawa (1974).

3. Praca pod red. Machockiego A., Technologia chemiczna – ćwiczenia laboratoryjne, Wydawnictwo UMCS Lublin (2002).

4. Tokarzewski L. Chemia i technologia związków wielkocząsteczkowych oraz półproduktów do ich syntezy t. 1 i 2, Wydawnictwo UŚ (1984).

5. J. Maćkiewicz, Flokulacja w procesach koagulacji i filtracji wód, PWN, Warszawa, 1987.

6. Kępiński J. Technologia chemiczna nieorganiczna, PWN Warszawa, 1984

7. Kowal A., M Świderska-Bróż, Oczyszczanie wody, PWN, Warszawa-Wrocław, 2000.

8. Spalanie i paliwa praca zbiorowa pod red. J. Kordylewskiego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2005.

Literatura uzupełniająca:

1. Minczewski J., Marczenko Z., Chemia analityczna - chemiczne metody analizy ilościowej, PWN, Warszawa 1991.

2. Struszyński M., Minczewski J., Analiza PWN, Warszawa 1955.

3. A. Sonntag, Koloidy, PWN, Warszawa, 1982.

4. Szczepaniak W. Metody instrumentalne w analizie chemicznej. PWN Warszawa, 1997.

5. R. Bogoczek, E. Kociołek-Balawejder: Technologia chemiczna organiczna, rozdz. 2, WAE, Wrocław 1992.

CZĘŚĆ BIOLOGICZNA:

Zajęcia prowadzone w Katedrze Mikrobiologii:

Literatura obowiązkowa:

1. Błaszczyk M.K. 2007. Mikroorganizmy w ochronie środowiska. WN PWN, Warszawa

2. Błaszczyk M.K. 2010. Mikrobiologia środowisk. WN PWN, Warszawa

Literatura uzupełniająca:

1. Klimiuk P., Łebkowska M. 2003. Biotechnologia w ochronie środowiska. WN PWN, Warszawa

2. Wykorzystanie mikroorganizmów w ochronie środowiska: Temat 8

Usuwanie metali ciężkich z gleby; Przykłady technik biologicznych wykorzystywanych do usuwania metali ciężkich ze skażonych gleb -

http://el.us.edu.pl/upgow/course/view.php?id=39

3. Mikrobiologia środowiskowa: Temat 15 Biologiczne metody oczyszczania skażonych środowisk: Bioremediacja; Wykorzystanie bakterii promujących wzrost roślin; Mikroorganizmy wykorzystywane w biologicznym oczyszczaniu ścieków - http://el.us.edu.pl/upgow/course/view.php?id=108

2. Mrozowska J. (red.). 1999. Laboratorium z mikrobiologii ogólnej i środowiskowej. (rozdziały 9-12). Wyd. Politech. Śl., Gliwice.

Buczkowski R., Kondzielski I., Szamański T. 2002. Metody remediacji gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi. Wyd. U.M. Kopernika, Toruń

Zajęcia prowadzone w Katedrze Biochemii:

Literatura obowiązkowa:

1. Buraczewski G. Biotechnologia osadu czynnego. PWN. Warszawa, 1994.

2. Chmiel A. Biotechnologia mikroorganizmów. Podstawy mikrobiologiczne i biochemiczne. PWN. Warszawa, 1998.

3. Łabużek S., Necklen D., Radziejewska-Lebrecht J. Biotechnologia mikroorganizmów. Wyd. Uniwersytetu Śląskiego. Katowice, 2002.

Literatura uzupełniająca:

1. Bartkiewiczx B. Oczyszczanie ścieków przemysłowych. PWN. Warszawa, 2002.

2. Hartmann L. Biologiczne oczyszczanie ścieków. Wyd. Instalator Polski. Warszawa, 1999.

3. Hermanowicz W. Dożańska W., Dojlido J., Koziorowski B. Fizyczno-chemiczne badanie wody i ścieków. Arkady, Warszawa, 1976.

4. Miksch K. Biotechnologia ścieków. Wyd. Politechniki Śląskiej. Gliwice, 2000.

5. Schlegel H. G. Mikrobiologia ogólna. PWN, 1996.

6. Russel S.. Biotechnologia. PWN, Warszawa, 1990.

CZĘŚĆ CHEMICZNA:

Ocena końcowa z laboratorium w Zakładzie Chemii Materiałów I Technologii Chemicznej jest średnią ważoną z kolokwium końcowego (waga 3), średnią oceną ze sprawozdań (waga 1) oraz aktywności ciągłej (waga 1) według następującej skali: 2,00-2,95- ndst; 2,96-3,25- dst; 3,26-3,75- +dst; 3,76-4,25- db; 4,26-4,75- +db;

4,76-5,0- bdb.

CZĘŚĆ BIOLOGICZNA:

Warunkiem uzyskania oceny z laboratorium jest uzyskanie pozytywnej oceny zarówno w Katedrze Biochemii jak i Mikrobiologii. Końcowa ocena z ćwiczeń jest średnią arytmetyczną oceny z obu laboratoriów.

Zajęcia prowadzone w Katedrze Mikrobiologii:

1. Warunkiem zaliczenia laboratorium jest obecność na wszystkich spotkaniach oraz uzyskanie pozytywnej oceny z kolokwium, sprawozdania oraz oceny ciągłej umiejętności praktycznych.

W razie uzyskania oceny niedostatecznej z kolokwium student ma prawo do 1 dodatkowej próby jego zaliczenia. Oceny ze sprawozdania nie można poprawiać.

2. Nieuzyskanie pozytywnej oceny z któregoś z elementów ocenianych w trakcie laboratorium (kolokwium, sprawozdanie, ocena ciągła umiejętności praktycznych) jest równoznaczne z niezaliczeniem laboratorium.

3. Ocena ciągła umiejętności praktycznych: 3 pkt - otrzymuje student za właściwe uczestnictwo w każdych zajęciach (bierze czynny udział i wykazuje zaangażowanie w wykonywanie eksperymentów, wykonuje zlecone przez prowadzącego zadania, odpowiada na zadawane pytania, bierze udział w dyskusjach dotyczących analizy i interpretacji wyników, prezentuje właściwą postawę podczas zajęć, posiada fartuch i instrukcję wykonywania eksperymentu, posiada wskazane wcześniej przez prowadzących materiały); -1 do -3 pkt (minus 1 do minus 3 punktów) – studentowi odejmuje się za rażące nieprawidłowe/niewłaściwe zachowanie podczas zajęć. O odjęciu punktów student zostanie poinformowany w trakcie zajęć.

Ocena końcowa z oceny ciągłej umiejętności praktycznych wyliczana jest na podstawie punktów zgromadzonych przez studenta w trakcie zajęć laboratoryjnych (maksymalna liczba punktów do uzyskania to 9 pkt).

Końcowa ocena ustalana jest na podstawie ilości uzyskanych punktów: bdb – 9 pkt; +db – 8 pkt; db – 7 pkt; +dst – 6 pkt; dst –5 pkt; ndst – poniżej 5 pkt

4. Ocena kolokwium – kolokwium zawiera pytania testowe i/lub otwarte. Skala procentowa ocen kolokwium: bdb – uzyskanie powyżej 91% możliwych do zdobycia w kolokwium punktów; +db – 81 do 90%; db – 71 do 80%; +dst – 61 do 70%; dst – 51 do 60%;

ndst – poniżej 50%

5. Ocena końcowa z laboratorium prowadzonego w Katedrze Mikrobiologii jest średnią ważoną z ocen z kolokwium, sprawozdania i oceny ciągłej umiejętności praktycznych, przy czym: ocena z kolokwium stanowi 40%; ocena ze sprawozdania stanowi 40%; cena końcowa z oceny ciągłej umiejętności praktycznych stanowi 20%.

Zajęcia prowadzone w Katedrze Biochemii:

Kolokwium odbywa się na trzecich ćwiczeniach i trwa 60 min. W trakcie kolokwium student odpowiada na 6 pytań opisowych. Za każde pytanie można uzyskać maksymalnie 3 punkty.

Treści zawarte w kolokwiach podlegają ocenie w skali 9-18.

Skala ocen: bdb – 18 pkt; +db – 16-17 pkt; db – 14-15 pkt; +dst – 12-13 pkt; dst – 10-12 pkt; ndst – 9 pkt. Student, który uzyskał ocenę niedostateczną z kolokwium ma możliwość przystąpienia do kolokwium poprawkowego w wyznaczonym przez prowadzących terminie. Student, który uzyskał ocenę niedostateczną nie podlega dalszej ocenie.

Aktywność ciągła studenta w czasie laboratoriów oceniana jest w skali punktowej 0-2 gdzie: 2 – spełnienie wszystkich wymagań merytorycznych; 1 - drobne błędy merytoryczne; 0 – wymagania merytoryczne ocenione negatywnie.

Końcowa ocena ustalana jest na podstawie ilości uzyskanych punktów: bdb – powyżej 95%; +db – 94 do 85%; db – 84 do 75%;

+dst – 74 do 65%; dst – 64 do 55%; ndst – poniżej 55%.

Student, który uzyskał negatywną ocenę nie podlega dalszej ocenie.

Studenci wykonują sprawozdania w grupach 4 osobowych i oddają je w terminie 1 tygodnia od zakończenia zajęć. Raporty oddane w późniejszym terminie nie podlegają ocenie.

Treści zawarte w sprawozdaniach oceniane są w skali 2-5.

Skala ocen:

Bardzo dobry: raport jest kompletny, pozbawiony błędów merytorycznych, wykonany starannie i oddany w terminie.

Dobry: raport jest kompletny, zawiera drobne błędy, wykonany starannie.

Dostateczny: raport jest kompletny, zawiera istotne błędy, wykonany niedbale.

Niedostateczny: raport jest niekompletny, dokumentacja nierzetelna, zawiera poważne błędy, brak poprawnych wniosków, wykonany niedbale.

Nie przewiduje się możliwości poprawy sprawozdań.

CZĘŚĆ CHEMICZNA:

Zajęcia prowadzone w Instytucie Chemii obejmują zagadnienia związane z istotnymi problemami technologii chemicznej.

Treści merytoryczne:

1. Analiza wody.

2. Analiza gazów metodą Orsata.

3. Analiza superfosfatu.

4. Badanie efektywności procesów koagulacji i flokulacji układu koloidalnego.

5. Oznaczanie ciepła spalania węgla za pomocą kalorymetru.

CZĘŚĆ BIOLOGICZNA:

Zajęcia prowadzone w Katedrze Mikrobiologii:

1. Adsorpcja kationów metali przez grzyby

2. Analiza biologiczna osadu czynnego: morfologia i struktura kłaczków. Analiza mikrobiologiczna.

3. Bioremediacja wód skażonych związkami organicznymi (po 2 tygodniach od ćwiczenia 2).

Zajęcia prowadzone w Katedrze Biochemii:

1. Fizyko-chemiczna charakterystyka osadu czynnego obejmująca oznaczenia: barwy i struktury osadu czynnego, pH, ciężaru właściwego, wilgotności, indeksu gęstości, indeksu objętościowego, suchej masy drobnoustrojów, CZT oraz stężenia fenoli lotnych.

2. Wyznaczanie parametrów technologicznych rozkładu fenolu przez osad czynny. Przygotowanie komór do napowietrzania z różnym stężeniem osadu czynnego. Oznaczenia w czasie stężenia fenoli lotnych oraz fenoli ogólnych, CZT, pH oraz suchej masy drobnoustrojów.

3. Powtórzenie materiału obejmującego ćwiczenie 1 i 2. Kolokwium zaliczeniowe

CZĘŚĆ CHEMICZNA:

Zajęcia w laboratorium chemicznym odbywają się według harmonogramu przekazanego studentom na pierwszych zajęciach w sali C/1/01 w Chorzowie przy ul. 75 Pułku Piechoty 1A przez 7 tygodni (22,5 godz.).

Praca ze wskazaną literaturą przedmiotową obejmująca samodzielne przyswojenie wiedzy dotyczącej obowiązujących zagadnień teoretycznych oraz przygotowanie się do wykonywania ćwiczeń laboratoryjnych i przygotowanie sprawozdań.

CZĘŚĆ BIOLOGICZNA:

Zajęcia prowadzone w Katedrze Mikrobiologii:

4-godzinne laboratoria w sali ćwiczeń zgodnie z planem zajęć; wymagania merytoryczne: Zapoznanie się z instrukcjami i teoretyczne przygotowanie do ćwiczeń (zakres materiału do ćwiczeń przedstawiony jest w instrukcjach oraz protokołach). Przygotowanie sprawozdań z poszczególnych ćwiczeń (w obrębie zespołów studentów wyznaczonych przez prowadzących), zawierających cel, przebieg, wyniki i wnioski z przeprowadzonych doświadczeń. Przygotowanie do kolokwium w oparciu o podaną literaturę obowiązkową i uzupełniającą.

Zajęcia prowadzone w Katedrze Biochemii: 4-godzinne laboratoria w sali ćwiczeń nr A-118, zgodnie z planem zajęć; wymagania merytoryczne: Znajomość zakresu materiału i instrukcji do bieżącego laboratorium, aktywne uczestnictwo w pracach laboratoryjnych, przygotowanie pisemnego sprawozdania, umiejętność analizy wyników, umiejętność samodzielnego planowania i wykonywania zadań oraz pracy w zespole, dbałość o powierzony sprzęt oraz bezpieczeństwo i kulturę pracy.