Podstawy i metodyka edukacji przyrodniczej dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym (różnice programowe) 12-PE-WIP-N1-PMEP-R
Wykład (W) semestr letni 2017/2018

Budniak A.: Edukacja społeczno-przyrodnicza dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym. Kraków 2009, Oficyna Wydawnicza Impuls.

Cichy D. (red.): Edukacja środowiskowa w szkole i społeczności lokalnej: praca zbiorowa. Warszawa 2007, Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP, Instytut Badań Edukacyjnych.

Dymara B., Michałowski S., Wollman-Mazurkiewicz L.: Dziecko w świecie przyrody. Kraków 1998, Oficyna Wydawnicza Impuls.

Eisenreich D.W.: Przewodnik do rozpoznawania roślin i zwierząt na wycieczce. Warszawa 1993, Multico. (lub inny klucz do oznaczania gatunków)

Frątczakowie E., J.: Edukacja ekologiczna uczniów klas I-III. Oficyna Wyd. TUVEX 1993.

Hempel-Zawitkowska J. (red.): Zoologia dla uczelni rolniczych. Warszawa 1995, PWN.

Historia naturalna (praca zbiorowa). Warszawa 1993, Muza. (lub inna zoologia).

Kalinowska A.: Ekologia – wybór przyszłości. Warszawa 1994, Editions Spotkania.

Knaflewska J., Siemionowicz M.: Przyroda polska. Poznań brak r. wyd., Wydawnictwo Podsielski, Raniowski i Spółka.

Olaczek R.: Przyroda Polski pod ochroną. Warszawa 1999, Wyd. LOP.

Parlak M.: Edukacja ekologiczna w procesie kształcenia wczesnoszkolnego. Warszawa 2005, Wyd. Ped. ZNP.

Paśko I.: Wiedza przyrodnicza nauczyciela wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej. W: Burkovičová R.: (ed.): Aktuální otázky preprimárního a primárního vzdělávání. Ostrava 2010, Pedagogická fakulta Ostravské univerzity, s. 565-573.

Paśko J.: Kształtowanie postaw proekologicznych uczniów z klas I-III szkoły podstawowej. Kraków 2001, WN Akademii Pedagogicznej.

Polakowska M.: Rośliny wodne. Warszawa 1992, WSiP.

Pyłka-Gutowska E.: Ekologia z ochroną środowiska. Warszawa 2001, Wyd. Oświata.

Różańska A.: Etyczne wyznaczniki świadomości ekologicznej młodzieży na pograniczu polsko-czeskim. „Ruch Pedagogiczny” 2001, nr 3-4.

Różańska A: Edukacja środowiskowa jako dialog z przyrodą. W: E. Ogrodzka-Mazur, U. Szuścik, M. Zalewska-Bujak (red.): Edukacja małego dziecka. Tom 2. Wychowanie i kształcenie w praktyce. Cieszyn - Kraków 2010. Oficyna Wydawnicza Impuls.

Sawicki M.: Edukacja środowiskowa w klasach I-III szkoły podstawowej. Warszawa 1998, Wyd. Semper.

Serafiński W.: Ssaki Polski. Atlas. Warszawa 1995, WSiP.

Soida D.: Zasady i techniki edukacji ekologicznej. Kraków – Ojców 1994, ROEE.

Sokołowski J.: Ptaki Polski. Atlas. Warszawa 1992, WSiP.

Stawiński W.: Podstawy nauczania środowiska przyrodniczego. Kraków 1993, WN WSP.

szkolnym. Kraków 2009, Oficyna Wydawnicza Impuls.

Szweykowscy A.J.: Botanika. Warszawa 1995, PWN. (bądź inna publikacja botaniczna)

Tuszyńska L.: Edukacja ekologiczna dla nauczycieli i studentów. Warszawa 2006, WSP TWP w Warszawie.

Więckowski R.: Pedagogika wczesnoszkolna. Warszawa 1998, WSiP.

Wilken H.: Dzieci stają się przyjaciółmi przyrody. Edukacja ekologiczna w przedszkolu i szkole podstawowej. Kielce 2004, Jedność.

Zioło I.: Edukacja środowiskowa na poziomie nauczania zintegrowanego. Kraków 2002, WN Akademii Pedagogicznej.

1. Test pisemny.

Student opanował zagadnienia podane w treściach programowych zajęć. Zna i rozumie zagadnienia dotyczące podstaw nauczania

środowiska społeczno-przyrodniczego zdobyte na ćwiczeniach i umie je zastosować w określonych sytuacjach dydaktycznych w

edukacji środowiskowej małego dziecka.

Ocenie podlega wiedza, jaką zdobył student podczas zajęć z podstaw nauczania środowiska społeczno-przyrodniczego oraz na

podstawie lektury podanej literatury.

Warunkiem zaliczenia testu pisemnego na najniższym dopuszczalnym poziomie (z oceną dostateczną) jest udzielenie pełnej

odpowiedzi na co najmniej 55% zadanych pytań.

Test pisemny w formie testu wyboru (część pytań) i pytań otwartych. W kolokwium uczestniczą wszyscy studenci jednocześnie. Termin

poprawkowy przypada w drugim tygodniu od daty ogłoszenia wyników pierwszego testu pisemnego.

Istota i znaczenie edukacji środowiskowej małego dziecka (w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym);

– Ujęcie historyczne edukacji środowiskowej;

– Istota i znaczenie edukacji przyrodniczej i ekologicznej;

– Fauna Polski – stan obecny, zmiany składu fauny, zwierzęta rodzime, zaklimatyzowane (przywleczone), wyginięte, zagrożone, objęte prawną ochroną gatunkową;

– Charakterystyka, typowe cechy gromady (istotne dla prowadzenia obserwacji uczniowskiej); przedstawiciele występujący w Polsce; gromady: ssaki, ptaki, płazy, gady, ryby i owady.

– Podział zwierząt wg środowiska, w którym bytują: zwierzęta leśne, polne, łąkowe, wodne, górskie, synantropijne, hodowane, (przykłady);

– Rozumienie pojęć: drapieżnictwo, pasożytnictwo, chwasty, szkodniki, rozwój prosty i przeobrażenie organizmów, naturalne okazy,

– Podział roślin ze względu na różnice w budowie (drzewo / krzew / krzewinka / roślina zielna). Metodyczne opracowanie tematyki.

– Oznaczanie gatunków drzew i krzewów wg cech blaszki liściowej (liścia);

– Oznaczanie gatunków roślin zielnych kwiatowych wg cech kwiatu / kwiatostanu;

– Podział roślin wg środowiska, w którym występują: rośliny leśne, polne, łąkowe, wodne, górskie, uprawne;

– Podział roślin wodnych: przybrzeżne, pływające, zanurzone; Metodyczne opracowanie tematyki.

– Podział roślin uprawnych; Metodyczne opracowanie tematyki.

– Las, rodzaje lasów, budowa, znaczenie;

– Biocenozy wodne, rodzaje, cechy środowisk wodnych, plankton (zwierzęcy i roślinny),

zwierzęta wodne;

– Zjawiska fenologiczne, fenologiczne pory roku; Metodyczne opracowanie tematyki.

– Ekologia, podstawowe pojęcia ekologiczne;

– Edukacja ekologiczna jako obszar zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej;

– Ochrona przyrody polskiej – formy ochrony;

– Wybrane metody edukacji przyrodniczej małego dziecka (znaczenie, funkcje, przebieg, przykłady): obserwacja przyrodnicza, eksperyment przyrodniczy, metoda pomiaru, wycieczka, hodowla.

1. wykład wybranych zagadnień podstawowych z prezentacją multimedialną; 2. dyskusja dydaktyczna i sesja rozwiązywania problemów (rozumienia związków przyczynowo-skutkowych w przyrodzie.