1. Źródła ekologii kulturowej. Założenia teoretyczne antropologii ekologicznej jako subdyscypliny nauk etnologicznych i antropologicznych.
2. Scharakteryzowanie zasadniczych pojęć i procesów: adaptacja kulturowa, adaptacja biologiczna, ekosystem, integracja, dezintegracja, asymilacja, proces akulturacji, synkretyzm kulturowy (kultura synkretyczna), środowisko kulturowe, przyrodnicze i naturalne.
3. Determinizm kulturowy i środowiskowy. Kultura jako instrument pozabiologicznej adaptacji człowieka do środowiska. Ekologiczne spojrzenie na naturę człowieka.
4. Formy i strategie przystosowania się systemów kulturowych do lokalnych warunków środowiskowych. Zależności adaptacyjne. Dostosowanie codzienności kulturowej do warunków naturalnych.
5. Działalność gospodarcza człowieka a degradacja ekosystemu przyrodniczego, kulturowego i społecznego. Formy ochrony krajobrazu kulturowego i ruchy ekologiczne.
6. Wpływ czynników środowiskowych na kształtowanie się kultury tradycyjnej (ludowej), lokalnej i regionalnej. Procesy uniezależniające. Tradycyjny sposób gospodarowania odzwierciedleniem zdolności adaptacyjnych w regionie: budownictwo, żywność i sposoby jej zdobywania, ubiór i inne.
7. Analiza ekologiczna przestrzeni kulturowej społeczeństwa nowoczesnego na przykładzie społeczności industrialnych Górnego Śląska. Proces adaptacji populacji górnośląskich w trakcie uprzemysławiania regionu (kształtowanie się społeczności industrialnej), w okresie stabilizacji kulturowej i w sytuacji restrukturyzacji przemysłu (kultura postprzemysłowa).
8. Proces zmian w systemie wartości kulturowych i tworzenie się nowej tradycji kulturowej na Górnym Śląsku. Ekologiczny wymiar migracji społecznych. Zjawisko „swojskości” – „obcości’ jako generator procesów adaptacyjnych.
9. Śląskie tradycje rodzinne jako wartość ekologiczna oraz czynnik tworzenia niszy ekologicznej (struktura rodziny, hierarchia, system wartości, wychowanie potomstwa).
10. Specyfika zwyczajów i obrzędów dorocznych w społecznościach industrialych Górnego Śląska – pielęgnacja tradycji i nowoczesne świętowanie.
11. Zwyczaje i obrzędy doroczne oraz świętowania religijne jako czynnik twórczy w procesie adaptacji kulturowej i źródło specyfiki kulturowej regionu śląskiego.
12. Formy aktywności w czasie wolnym jako ważny czynnik adaptacji kulturowej górnośląskich społeczności przemysłowych do określonych uwarunkowań społeczno-kulturowych (hobby, zabawa, kontakty towarzyskie).
13-14. Proces deindustrializacji i nowe wyzwania adaptacyjne – wybrane zagadnienia.
15.Dyskusja podsumowująca: Współczesne zagrożenia ekologiczne – propozycje działań proekologicznych.
|