Filozofia z elementami logiki W3-PS-SM-FzELE
Ćwiczenia (C) semestr zimowy 2021/2022

Literatura podstawowa:

Ajdukiewicz K., Zagadnienia i kierunki filozofii, Warszawa 1983.

Anzenbacher A., Wprowadzenie do filozofii, przeł. J. Zychowicz, Kraków 2012.

Bocheński J., Zarys historii filozofii, Kraków 1993.

Fuller B.A.G., Historia filozofii, Warszawa 1966.

Gaarder J., Świat Zofii, Warszawa 2013.

Heinzman R., Filozofia średniowieczna, Kęty 1999.

Höffe O., Mała historia filozofii, Warszawa 2004.

Kenny A.(red), Oksfordzka ilustrowana historia filozofii, Poznań 2001.

Kuziak M., Słownik myśli filozoficznej,

Rudolph K.,Gnoza, Kraków 2011.

Solomon R.C., Higgins K.M, Krótka historia filozofii, Warszawa 2002.

Swieżawski S., Święty Tomasz na nowo odczytany, Kraków 1983.

Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. I-III, Warszawa 1978.

Weischedel W., Do filozofii kuchennymi drzwiami, Warszawa 2002.

Wojtysiak J., Iwanicki M, Źródła mądrości, Lublin 2020.

Źródła

Arystoteles, Etyka nikomachejska, tłum. D. Gromska, Warszawa 2012.

Arystoteles, Metafizyka, tłum. K. Leśniak, Warszawa 1983.

Bacon F., Organon

Kant I., Krytyka praktycznego rozumu, tłum. J. Gałecki, Warszawa 1984.

Marek Aureliusz., Rozmyślania, tłum. M. Reiter, Gliwice 2016.

Platon, Dialogi, tłum. W. Witwicki, Warszawa 2007.

Puszko H., Miś A., Historia Filozofii, t. I-II, Warszawa 2001.

Radomski G.(red.), Antologia tekstów filozoficznych, t. I- III, Wrocław 1999.

Wawro E. (red.), Antologia tekstów filozoficznych, Część I, Katowice 2005.

Literatura uzupełniająca

Bremer J.W., Wprowadzenie do logiki, Kraków2008.

Copleston F., Historia filozofii, t. I-XI, Warszawa 1998-2007.

Fabjański M., Stoicyzm uliczy. Jak oswajać trudne sytuacje, Kraków 2021.

Hadot P., Czym jest filozofia starożytna, Warszawa 2018.

Hadot P., Ćwiczenie duchowe i filozofia starożytna, Warszawa 2019.

Lamża Ł., Światy równoległe. Czego uczą nas płaskoziemcy, homeopaci i różdżkarze, Wołowiec 2020.

Reale G., Historia filozofii starożytnej, t. I-IV, tłum. E.I. Zieliński, Lublin 2005.

Stępień A.B., Wstęp do filozofii, Lublin 2007.

Stróżewski W., Ontologia, Kraków 2006.

Swieżawski S., Dzieje europejskiej filozofii klasycznej, Warszawa – Wrocław 2000.

Szymanek K., Wieczorek K.A., Wójcik A.S., Sztuka argumentacji. Ćwiczenia w badaniu argumentów, Warszawa 2012.

Wieczorek K.(red.), Wprowadzenie do filozofii dla uczniów i studentów, Chorzów 2018.

Ziembiński Z., Logika praktyczna, Warszawa 2002.

Warunkiem uzyskania zaliczenia z ćwiczeń jest uczestnictwo w zajęciach - dopuszcza się maks. 2 nieobecności (przekroczenie tej liczby oznacza konieczność indywidualnego zaliczenia treści opuszczonych zajęć).

Nieobecność na co najmniej połowie zajęć wiąże się z brakiem zaliczenia.

Ocena końcowa z ćwiczeń wyznaczona jest przez trzy części składowe:

1) ilość plusów dokumentujących aktywność na poszczególnych zajęciach (na jednych zajęciach można zdobyć jeden plus za aktywność).

Skala:

0-1 plusów – dst (3)

2-3 plusy – dst plus (3,5)

4-5 plusów – dobry (4)

6-7 plusów – dobry plus (4,5)

8 plusów lub więcej – bdb (5)

2) ocenę z przygotowanej prezentacji (połączonej z moderowaniem dyskusji na zajęciach)

3) ocenę z pisemnego kolokwium (ocena pozytywna z kolokwium stanowi warunek konieczny uzyskania zaliczenia).

1. Rozważania metafilozoficzne: Co to jest filozofia? Punkt wyjścia filozofii; cechy filozoficznego poznania; przedmiot filozofii; dyscypliny filozofii

2. Zmienność czy stałość? Świadectwo zmysłów czy rozumu? Heraklit — powszechny wariabilizm, logos; Parmenides — prawa bytu prawami myśli (pierwsze sformułowanie prawa logicznego tożsamości).

3. Zwrot ku filozofii człowieka i moralności — relatywizm czy absolutyzm?. Sofiści: relatywizm ("człowiek miarą wszechrzeczy"); sensualizm; indywidualizm; konwencjonalizm; idea siły. Sokrates — odkrycie istoty człowieka: "poznaj samego siebie"; intelektualizm etyczny. Metoda sokratejska: ironia, definicja, dialog.

4. Idealistyczna filozofia Platona — dualistyczna koncepcja rzeczywistości: konsekwencje antropologiczne i teoriopoznawcze. Miłość jako środek do przezwyciężenia dualizmu. Nauka o duszy i czterech cnotach.

5. Realistyczna filozofia Arystotelesa — odrzucenie świta idealnego i konsekwencje antropologiczne i teoriopoznawcze. Nowa antropologia: człowiek (zwierze rozumne) nierozerwalnym związkiem materii i formy (duszy i ciała); empiryzm genetyczny (tabula rasa); etyka złotego środka; problem nieśmiertelności duszy. Zastosowanie logiki w badaniach naukowych: teoria sylogizmu.

6. Filozofia sztuką życia. Stoicyzm: Panteizm i racjonalizm — konsekwencje antropologiczne: życie zgodne z naturą (rozumem) i powszechnym porządkiem; determinizm; afekty jako nierozumne poruszenia duszy. Epikureizm: maksymalizować przyjemności i minimalizować przykrości. Sceptycyzm — czy osiągnięcie wiedzy jest możliwe?

7. Starożytny a średniowieczny sposób rozumienia kosmosu: konsekwencje założenia wieczności kosmosu oraz konsekwencje wynikające z założenia creatio ex nihilio.

8. Zagadnienie zła w systemach gnostyckich

9. Św. Augustyn z Hippony — ojciec psychologii i prekursor Kartezjusza. Zagadnienie wolności, zła i władz duszy.

9. . Św. Tomasz z Akwinu — egzystencjalna interpretacja Arystotelesa. Konsekwencje antropologiczne: człowiek jednością duchowo-cielesną; rola uczuć; zagadnienie nieśmiertelności. Próba rozwiązania problemu relacji wiedzy i wiary.

10. Kartezjusz — Dualizm kartezjański: całkowite (bez możliwości jego przezwyciężenia) rozdzielenie świata materii i świata ducha: res cogitans, res extensa.

12. Błażej Pascal: Bezradność rozumu ludzkiego i przyjęcie porządku serca; człowiek to trzcina myśląca.

11. Kant — "przewrót kopernikanski": podmiot warunkiem przedmiotu.

12. Wybrane zagadnienia z filozofii współczesnej: personalizm, filozofia dialogu, egzystencjalizm.

Opracowanie literatury przedmiotu, analiza źródeł, dyskusja.