Geografia polityczna W3-BM-N1-GP19
Ćwiczenia (C) semestr zimowy 2021/2022

 Stanisław Otok, Geografia polityczna. Geopolityka–Ekopolityka–Globalistyka, Warszawa 2007

 Józef Barbag, Geografia polityczna ogólna, Warszawa 1987

 Lech Antonowicz, Podręcznik prawa międzynarodowego

 Stanisław Otok, Geografia polityczna. Geopolityka–Ekopolityka–Globalistyka, Warszawa 2007

 Anna Moraczewska, Transformacja funkcji granic Polski - Rozdział 1.

 Zbigniew Rykiel, Podstawy geografii politycznej, Warszawa 2006

 Ustawa z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej.

 Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym

 Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym

 Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa

 Ustawa z dnia 9 marca 2017 r. o związku metropolitalnym w województwie śląskim

 Ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie

 Ustawa z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych

 Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym

 Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym

 Zbigniew Rykiel, Podstawy geografii politycznej, Warszawa 2006

 W. Słomczyński, K. Życzkowski, K. Rzążewski, Każdy głos się liczy!: wędrówka przez krainę wyborów, Warszawa 2014.

 D. Nohlen, Prawo wyborcze i system partyjny. O teorii systemów wyborczych, Warszawa 2004.

 Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy

Forma zaliczenia:

• Kolokwium zaliczeniowe (test ABCD jednokrotnego wyboru)

• Aktywność na zajęciach

Zakres tematów zajęć:

1. Wprowadzenie do zajęć. Czym jest geografia polityczna?

• Zapoznanie studentów z tematyką zajęć oraz formą zaliczenia przedmiotu

• Geografia jako nauka

• Podstawowe działy geografii

• Czym jest geografia polityczna

• Rozwój badań nad geografią polityczną oraz kierunki badań

2. Państwo w ujęciu geografii politycznej

• Istota i znaczenie państwa

• Geneza państwa w świetle koncepcji starożytnych, średniowiecznych, oświeceniowych i nowożytnych

• Atrybuty państwa i ich charakterystyka

• Forma i typ państwa

• Granica państwa (pojęcie granicy i jej klasyfikacje oraz funkcje)

3. Międzynarodowe organizacje integracyjne

• Czym jest integracja

• Krótka historia integracji europejskiej

• Układ z Schengen

• Instytucje międzynarodowe w Europie (Unia Europejska, Rada Europy, Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, Wspólnota Niepodległych Państw, Środkowoeuropejskie Porozumienie o Wolnym Handlu, Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu, Rada Państw Morza Bałtyckiego, Rada Nordycka, Grupa Wyszehradzka, Trójkąt Weimarski)

• Instytucje międzynarodowe poza Europą (Unia Afrykańska, Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej, Organizacja Państw Amerykańskich, Forum Postępu i Rozwoju Ameryki Południowej, Liga Państw Arabskich, Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową, Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, Szanghajska Organizacja Współpracy)

• Instytucje międzynarodowe o zasięgu światowym (Pakt Północnoatlantycki, Organizacja Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym, Organizacja Narodów Zjednoczonych i jej organizacje wyspecjalizowane)

4. Surowce i energetyka

• Zasoby odnawialne i nieodnawialne

• Węgiel. ropa naftowa, gaz ziemny, uran

• Energetyka węglowa, naftowa, gazowa, jądrowa, wiatrowa, słoneczna, wodna, geotermalna oraz energia z biomasy

• Krajowy System Elektroenergetyczny

• Złoto, srebro, miedź, aluminium, platyna, żelazo – wydobycie, znaczenie dla gospodarki

5. Rzeki, morza i oceany. Gospodarka wodna. Obszary podbiegunowe.

• Rzeki i ich regulacja

• Kanały wodne i cieśniny

• Obszary morskie. Podziały polityczne mórz i oceanów

• Granice morskie Polski

• Antarktyda i Układ Antarktyczny

• Arktyka i Rada Arktyczna

6. Gmina, powiat i województwo

• Gminy, powiaty i województwa w Polsce i ich terytorium

• Organy gmin, powiatów i województw

• Zadania gminy, powiatu i województwa

• Związki międzygminne

• Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia

• Miasta na prawach powiatu

• Wojewoda i jego zadania

7. Miasto i wieś

• Wprowadzenie do geografii osadnictwa

• Miasto i czynnik miastotwórcze. Status miasta w polskim prawie

• Urbanizacja, suburbanizacja, dezurbanizacja, reurbanizacja

• Stolica – jej rodzaje i funkcje

• Aglomeracja, konurbacja, megalopolis. Obszar metropolitalny i miasta satelickie

• Miejscowość

• Wieś – jej rodzaje, funkcje i rozwój

8. Geografia wyborcza

• Determinizm, nihilizm i posybilizm geograficzny

• System wyborczy i jego elementy

• Funkcje wyborów rywalizacyjnych

• Zasada bezpośredniości, powszechności, równości i tajności oraz funkcja alternacji władzy

• Większość zwykła, bezwzględna, kwalifikowana

• Okręgi wyborcze. Swing states i safe states. Gerrymandering i Malapportionment

• Zalety i wady systemu większościowego / proporcjonalnego / mieszanego

• Przebieg procesu wyborczego

• Analiza wyników wybranych wyborów powszechnych w Polsce i Stanach Zjednoczonych

9. Kolokwium zaliczeniowe