Biomarkery
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 01-265D |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Biomarkery |
Jednostka: | Wydział Biologii i Ochrony Środowiska |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | (brak danych) |
Poziom przedmiotu: | zaawansowany |
Rodzaj przedmiotu: | fakultatywny |
Wymagania wstępne: | Opanowanie podstaw biochemii i fizjologii w zakresie umożliwiającym zrozumienie wykładów i wykonanie ćwiczeń, pomiarów. |
Skrócony opis: |
Opanowanie podstaw wiedzy o biomarkerach i ich zastosowaniach, nauka praktycznego ich wykorzystania biomarkerów do oceny ryzyka środowiskowego, a przede wszystkim jako systemu wczesnego ostrzegania o zagrożeniach dla zdrowia człowieka i dla środowiska ze strony substancji toksycznych Tematyka obejmuje zagadnienia pozwalające na zrozumienie biologicznych odpowiedzi na działanie związków chemicznych, które są miarą narażenia na ich działanie lub wywołuje efekty toksyczne, a także skutki zdrowotne dla ludzi. Studenci zapoznają się z biomarkerami in vivo i in vitro i możliwością ich wykorzystania w ocenie ryzyka środowiskowego dla minimalizacji zagrożeń zdrowia i życia człowieka. |
Pełny opis: |
Opanowanie podstaw wiedzy o biomarkerach i ich zastosowaniach, nauka praktycznego ich wykorzystania biomarkerów do oceny ryzyka środowiskowego, a przede wszystkim jako systemu wczesnego ostrzegania o zagrożeniach dla zdrowia człowieka i dla środowiska ze strony substancji toksycznych Tematyka obejmuje zagadnienia pozwalające na zrozumienie biologicznych odpowiedzi na działanie związków chemicznych, które są miarą narażenia na ich działanie lub wywołuje efekty toksyczne, a także skutki zdrowotne dla ludzi. Studenci zapoznają się z biomarkerami in vivo i in vitro i możliwością ich wykorzystania w ocenie ryzyka środowiskowego dla minimalizacji zagrożeń zdrowia i życia człowieka. Wykłady (15h) z zastosowaniem środków audiowizualnych i multimedialnych, prowadzone przez 5 tygodni (3h/ tydzień). Ćwiczenia (15h) obejmują wykonywanie przez studentów pomiarów i doświadczeń oraz demonstracje z wykorzystaniem specjalistycznej aparatury i środków audiowizualnych, i trwają 5 tygodni (3h/ tydzień). Wykłady: Treści wykładu: Koncepcje dotyczące biomarkerów i ich teoretyczne podstawy. Rodzaje i podział biomarkerów; zastosowania i ograniczenia metodyczne. Przegląd biomarkerów skutków i narażenia w odniesieniu do świata zwierząt i zdrowia człowieka Biomarkery wrażliwości z wykorzystaniem metod genetycznych Wykorzystanie biomarkerów w ocenie ryzyka środowiskowego Biomarkery jako wskaźniki informujące o homeostazie ekosystemów Biomarkery jako narzędzia minimalizacji zagrożeń dla zdrowia człowieka. Techniki oznaczania ważniejszych enzymatycznych i strukturalnych biomarkerów inwazyjnych i nieinwazyjnych oraz procedury niezbędne dla uzyskiwania wiarygodnych wyników Ćwiczenia: 1. Wprowadzenie do zajęć laboratoryjnych - Omówienie zasad bezpieczeństwa i sposobu prowadzenia zajęć w grupach ćwiczeniowych; Zapoznanie się z proponowanymi zadaniami do wykonania, przebiegiem doświadczeń planowanych na zajęcia 2,3 i 4, obiektem badan, sposobem prowadzenia rejestracji wyników, 2. Biomarkery odpowiedzi organizmu na poziomie komórkowym – pomiar czasu retencji czerwieni obojętnej (test NRR-t) Ocena stopnia uszkodzenia błon lizosomalnych komórek na podstawie pomiaru czasu retencji barwnika w lizosomach hemocytów pobranych z płynu celomatycznego dżdżownicy lub hemolimfy owada Sprawdzian nr 1 z części praktycznej przedmiotu po 3 ćwiczeniu) 3. Biomarkery genotoksyczności – ocena uszkodzeń DNA metodą kometową (comet assay; single gel cell electrophoresis) – analizy porównawcze różnych materiałów Sprawdzian nr 1 z części praktycznej przedmiotu (dla obu grup oddzielnie po 3 ćwiczeniu) 4. Biomarkery niespecyficzne narażenia organizmu na czynniki szkodliwe – ocena mobilności i tempa akcji serca Daphnia w warunkach oddziaływania różnych czynników toksycznych w środowisku wodnym 5. Przygotowanie protokołów i raportów z ćwiczeń 2, 3 i 4. Opracowanie statystyczne wspólnych wyników uzyskiwanych w podgrupach. Wnioski i interpretacja własnych wyników na tle wyników innych zespołów Sprawdzian nr. 2 z części praktycznej przedmiotu |
Literatura: |
1. UN i WHO 1995. Biomarkery i ocena ryzyka. Seria Kryteria Zdrowotne Środowiska T. 155Wyd. IMP Łódź 2. Walker C.H. i wsp. 2002. Podstawy Ekotoksykologii. PWN, Warszawa 3. Laskowski, R., Migula P. 2004. Podstawy ekotoksykologii od komórki do ekosystemu. PWRiL, Warszawa 4. Wybrane artykuły przeglądowe z czasopism naukowych zalecane przez prowadzących zajęcia |
Metody i kryteria oceniania: |
Testy wprowadzające ze znajomości podstaw wiedzy niezbędnej dla wykonywania poszczególnych zadań ćwiczeniowych, Końcowy test sprawdzający poziom wiedzy o biomarkerach. Oceniane będą: przygotowanie teoretyczne (20%), praktyczne wykonywanie zajęć (40%) i sposób opracowania raportów z wykonywanych ćwiczeń (40%). Zaliczenie ćwiczeń jest warunkiem dopuszczenia do testu końcowego. Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest potwierdzony obecnością udział w wykładach, uzyskanie zaliczenia zajęć praktycznych i zaliczenia testu końcowego. Ostateczna ocena jest wypadkową 60% punktów uzyskanych z zajęć praktycznych i 40% z testu końcowego. Warunkiem zaliczenia testu końcowego jest uzyskanie 50% +1 odpowiedzi poprawnych. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Ślaski w Katowicach.