Analiza deformacji powierzchni Ziemi (F)
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 04-GE-OP-S2-GL2-515 |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Analiza deformacji powierzchni Ziemi (F) |
Jednostka: | Wydział Nauk o Ziemi |
Grupy: |
Przedm. obowiązkowe - 2 sem. geologii - ogólna i poszukiwawcza /stacjon. II st./ Przedm. obowiązkowe - 3 sem. geologii - ogólna i poszukiwawcza /stacjon. II st./ |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | (brak danych) |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowy |
Wymagania wstępne: | Podstawy realizowane w ramach modułów: geologia fizyczna, tektonika i geologia strukturalna, geologia zagłębi węglowych, górnictwo, analiza strukturalna, kartowanie geologiczne, geomorfologia strukturalna |
Skrócony opis: |
Rodzaje naturalnych i antropogenicznych deformacji odwzorowanych i ukształtowanych na powierzchni terenu Ziemi. Przyczyny powstawania deformacji m.in.: trzęsienia, fałdowanie i uskokowanie, wulkanizm, powodzie i spływy mułowe, ruchy masowe i osuwiska. Procesy subsydencji i podnoszenie oraz dynamika zmian wybrzeży. Prognoza i analiza osiadania po wydobyciu pokładów surowców i wód podziemnych. Górnicze ruchy górotworu i powierzchni oraz składowiska odpadów mineralnych i przemieszczanie mas ziemi. Pomiary deformacji terenu osuwisk i niecek górniczych, m.in. uzyskane metodami: mierniczo-geologicznymi, teledetekcyjnymi z wykorzystaniem obrazów satelitarnej interferometrii radarowej oraz ich analiza i interpretacja.Naziemny skaning laserowy, lidar, GPS oraz przetwarzanie danych w opracowaniach GIS. Metody oceny zagrożeń deformacjami powierzchni oraz sposoby ich prognozowania, zmniejszania i naprawy na terenach osuwiskowych i górniczych. |
Pełny opis: |
Analiza deformacji powierzchni Ziemi umożliwia poznanie i badanie genezy form terenu o geodynamicznym kształtowaniu przez procesy endogeniczne (tektoniczne) i egzogeniczne (erozja i ruchy masowe). Celem analizy są także deformacje utworzone w wyniku działalności człowieka, szczególnie górniczej (osiadania i zwałowiska) i zabudowy stoków (osuwiska i przemieszczanie mas ziemnych). Studia oparte są na wybranych opracowaniach deformacji terenu na obszarze Polski i świata. Poznanie dotychczasowych prac publikowanych i materiałów dokumentacyjnych jest podstawą do sporządzania opisu i rekonstrukcji deformacji. Na ich przykładach prezentuje się wzory zestawiania wyników w opracowaniach tekstowych i na mapach. Nabycie praktycznych umiejętności specjalistycznego nazewnictwa współczesnych deformacji górotworu jest konieczne dla potrzeb opracowania dokumentacji geologicznej i projektów zagospodarowania terenów górniczych i osuwiskowych. Znajomość wpływu i zagrożenia deformacjami terenu w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym i Beskidach – terenach najbliższych miejsca studiów jest obowiązkowa dla absolwenta geologii UŚ. |
Literatura: |
Liszkowski J., 1982. Geneza pola współczesnych pionowych ruchów skorupy ziemskiej na obszarze Polski. Rozprawy Uni. Warszawskiego. Hejmanowski R. 2001. Prognozowanie deformacji górotworu i powierzchni terenu na bazie uogólnionej teorii Knothego dla złóż surowców stałych, ciekłych i gazowych. Biblioteka Szkoły Eksploatacji Podziemnej. IGSMiE PAN. Kraków. Galloway D., Jones D., Ingebritsen S.E. 1999. Land subsidence in the United States. U.S. Geological Survey. Dzursin D. 2007. Volcano deformation. Geodetic Monitoring techniques. Springer-Verlag. Berlin. Grabowski D. i inni. 2008. Instrukcja opracowania Mapy osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi. Państw. Inst. Geol. Warszawa. Ozimkowski W. i inni. 2010. Metodyka prac analitycznych i kartograficznych w problematyce osuwisk karpackich w Polsce. Wyd. Ministerstwo Środowiska, Warszawa Chowaniec J., Wójcik A., (red.). 2012. Osuwiska w województwie małopolskim. Atlas - przewodnik. Wyd. Urząd Marszałkowski, Woj. Małopolskie, Zespół Geologii. Kraków. Dadlez R., Jaroszewski W. 1994. Tektonika. PWN. Warszawa. Kwiatek J. (red.) 1998. Ochrona obiektów Budowlanych na terenach górniczych. GIG. Katowice. Ostrowski J.(red.). 2001. Ochrona środowiska na terenach górniczych. Wyd. IGSMiE PAN, Kraków. Strzałkowski P., 2010. Zarys ochrony terenów górniczych. Wyd. Pol. Śl. Gliwice. Internenet |
Efekty uczenia się: |
Poznanie naturalnych i antropogenicznych form współcześnie kształtujących powierzchnię terenu Ziemi. Analiza zagrożenia deformacjami powierzchni terenu, spowodowanego m. in. przez trzęsienia, wulkanizm, powodzie i spływy mułowe, ruchy masowe i osuwiska. Rozpoznaje i opisuje formy ukształtowania terenu tworzone współcześnie przez fałdowanie i uskokowanie skał, także przez procesy obniżania i podnoszenia oraz ruchy masowe. Analizuje ich odwzorowanie w rzeźbie i ocenia szybkość ruchów oraz zagrożenia. Poznanie przyczyn i skutków deformacji górniczej m. in. osiadania i wstrząsów. Stosuje metody ich rejestracji i pomiaru, zestawiania danych w opracowaniach dokumentacyjnych. Prognozuje wielkość i określa kategorię zagrożenia terenu górniczego. Analizuje pomiary deformacji terenu górniczego, m.in. uzyskane metodami: mierniczo-geologicznymi, teledetekcyjnymi z wykorzystaniem InSAR, lidar oraz zbiera i przetwarza dane do opracowań w programach GIS Kartuje i opracowuje dane o występowaniu osuwisk i zagrożeniu powierzchniowymi ruchami masowymi, prowadzi monitoring aktywności osuwisk. Potrafi studiować ich dokumentację geotechniczną lub geologiczno-inżynierską Zna wpływ osuwisk i deformacji górniczych na środowisko przyrodnicze, także metody zapobiegania i monitorowania oraz naprawiania. |
Metody i kryteria oceniania: |
Sprawdzanie nabywanej wiedzy o deformacjach powierzchni Ziemi, a w szczególności niecki osiadań górniczych i osuwisk, omawianych na wykładach i ćwiczeniach Dyskusja i formułowanie problemów badawczych deformacji terenu oraz wnioskowanie o zagrożeniach środowiska na wybranych przykładach form obniżanych i podnoszonych. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Ślaski w Katowicach.