Aktywność językowa dziecka

obowiązkowy

Osiągnięcie na studiach pierwszego stopnia efektów kształcenia związanych z kwalifikacjami uprawniającymi do wykonywania zawodu nauczyciela

Moduł zawiera poszerzone treści z zakresu dziecięcej aktywności językowej. Zajęcia realizowane w ramach modułu służą rozszerzeniu kompetencji niezbędnych do prowadzenia zajęć z dziećmi w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. W wyniku udziału w proponowanych zajęciach student uporządkuje oraz rozwinie swoją wiedzę i umiejętności z zakresu organizacji i realizacji różnorodnych form aktywności dziecka, a także przygotuje się do wyzwalania kreatywności dziecka, świadomego doboru metod, mediów oraz materiałów dydaktycznych, właściwych do realizacji zajęć przedszkolnych i wczesnoszkolnych. Celem modułu jest przygotowanie studenta do rozwijania zdolności językowych dzieci. Zajęcia w formie wykładowej oraz praca własna studenta mają doprowadzić do uzyskania następujących efektów pedagogicznych: EW_AJ_1, EW_AJ_2, natomiast ćwiczenia i praca własna studenta zmierzają do uzyskania efektów pedagogicznych EW_AJ_3, EW_AJ_4, EW_AJ_5, EW_AJ_6.

Treści wykładów:

1.Aktywność językowa w edukacji polonistycznej w systemie zintegrowanym – schemat kompetencji bazowych i docelowych.

2.Kompetencje, sprawności i umiejętności językowe. Pojęcie kompetencji komunikacyjnej, socjolingwistycznej i pragmalingwistycznej.

3.Lingwistyka edukacyjna jako próba scalenia osiągnięć pedagogiki, psychologii i językoznawstwa.

4.Nabywanie, kształcenie i rozwój w teorii lingwistyki edukacyjnej.

5.Modele nabywania mowy przez dziecko. Językowa norma dynamiczna i statyczna.

6.Tekst jako forma komunikacji językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym.

7.Modele tekstu uczniowskiego. Ocena tekstu pisanego na poziomie graficznym, gramatycznym, semantycznym i pragmatycznym.

8.Klasyfikacja błędów językowych uczniów w wieku wczesnoszkolnym.

9.Analiza pragmatyczna form wypowiedzi dziecięcych.

10.Metody aktywizujące w kształceniu aktywności językowej uczniów.

Treści ćwiczeń:

1.Aktywność językowa w mówieniu, słuchaniu, czytaniu i pisaniu w edukacji polonistycznej

w systemie zintegrowanym.

2.Językowa norma dynamiczna i statyczna w ocenie tekstów dzieci w młodszym wieku szkolnym.

3.Klasyfikacja błędów językowych uczniów w wieku wczesnoszkolnym - ćwiczenia praktyczne

4.Ocena tekstu pisanego na poziomie graficznym, gramatycznym, semantycznym

i pragmatycznym – ćwiczenia w konstruowaniu oceny opisowej.

5.Trudności uczniów na etapie nabywania, doskonalenia i wykorzystania umiejętności pisania do tworzenia tekstu.

6.Rodzaje ćwiczeń doskonalących umiejętność tworzenia tekstu przez dzieci w wieku wczesnoszkolnym – ćwiczenia słownikowe, słowotwórcze, fleksyjne, składniowe, w zakresie organizacji tekstu, ortograficzne i interpunkcyjne.

7.Neologizmy dziecięce- przejaw kreatywności czy błąd językowy.

8.Analiza pragmatyczna form wypowiedzi dziecięcych.

9.Zmiany w podstawie programowej w zakresie kształcenia językowego dzieci w wieku wczesnoszkolnym.

10. Metody aktywizujące w kształceniu aktywności językowej uczniów – propozycje wykorzystania na zajęciach z edukacji polonistycznej.

11.Diagnozowanie umiejętności oceny tekstu uczniowskiego przez nauczycieli edukacji początkowej – ocena prac zaliczeniowych

Literatura do wykładów:

Bakuła K.(1997).Kształcenie językowe w szkole podstawowej w świetle współczesnych teorii psychologicznych i lingwistycznych. Projekt nowej metodyki. Wrocław.

Dobrzyńska T.(1993). Tekst. Próba syntezy. Warszawa.

Dyduchowa A. (1980). Metody kształcenia sprawności językowej uczniów. Kraków.

Grabias S.(1997). Język w zachowaniach społecznych. Lublin.

Kielar M.(1980 nr 3). Indywidualizacja i typizacja języka uczniów w wieku od 8-12 lat. „Socjolingwistyka”.

Mnich M.(1998). Socjolingwistyczne ujęcie sprawności systemowej jako komponentu sprawności komunikacyjnej dziecka. W : Kojs W., Mrózek R. (red.). Komunikacja. Dialog. Edukacja. T1. Katowice.

Mnich M.(2002). Sprawność językowa dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Kraków.

Mnich M (2004).Tekst jako forma komunikacji językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym. s, 242-247. W: Petlák E., Juszczyk S. „Diferenciácia vyučovania a suvislosti” (Vega 1/0092/03) .Nitra.

Mnich M.( 2005). Tekst pisany dziecka w wieku wczesnoszkolnym analiza [w:] Dziecko w świecie wiedzy, informacji i komunikacji, red. S. Juszczyk, I. Polewczyk, Wydawnictwo A. Marszałek, Toruń.

Mnich M. (2005). Zróżnicowanie umiejętności konstruowanie tekstów pisanych przez uczniów w wieku wczesnoszkolnym[w:] Diferenciácia ako prostriedok zefektívnenia pedagogickej činnosti v školských zariadeniach. Štúdie riešitel’ov grantového projektu VEGA MŠ SR č. 1/0092/03, red. E.Petlák, Pedagogická Fakulta Univerzita Konštantína Filozofa, Nitra

Nowak F. (1998). Edukacja językowa. T. 1 - 2. Bydgoszcz.

Polański E. (1982). Słownictwo uczniów. Warszawa.

Rostańska E. (2010). Dziecko i dorosły w rozmowie. Katowice.

Rittel T. (1994) Podstawy lingwistyki edukacyjnej. Kraków.

Literatura do ćwiczeń:

Bober - Pełzowska M. (1983). Rozwijanie mowy uczniów klas niższych. Warszawa.

Czelakowska D. (2009). Metodyka edukacji polonistycznej dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Kraków.

Czelakowska D. (1996). Twórczość a kształcenie języka dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Kraków.

Filipiak E. (2002). Konteksty rozwoju aktywności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Bydgoszcz.

Frankiewicz W. (1983). Technika swobodnych tekstów jako metoda kształcenia myślenia twórczego. Warszawa.

Iwanowicz M. (2004-6). Sztuka pisania wypracowań. Łódź.

Jedut A., Pleskot A. (1991). Nauczanie ortografii w klasach I-III. Poradnik dla nauczyciela. Warszawa.

Jóźwicki T. (1984). Opowiadanie jako forma wypowiedzi w klasach początkowych. Warszawa.

Małkowska - Zegadło H. (1983). Rozwój języka mówionego i pisanego uczniów w wieku od 8-11 lat. Warszawa.

Nowak F. (1998). Edukacja językowa. T. 1 - 2. Bydgoszcz.

Polański E. (1982). Słownictwo uczniów. Warszawa.

Student ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę na temat edukacji lingwistycznej, sprawności i aktywności językowej dziecka w sytuacjach edukacyjnych.

Student ma uporządkowaną wiedzę na temat nauczania i procesów związanych z edukacją lingwistyczną i zastosowaniem języka w sytuacjach edukacyjnych.

Student potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu edukacji lingwistycznej dla projektowania, analizy i oceny sprawności i aktywności językowej dziecka w sytuacjach edukacyjnych.

Student potrafi generować oryginalne rozwiązania problemów dydaktycznych w aspekcie sprawności i aktywności językowej dziecka w sytuacjach edukacyjnych.

Student potrafi ocenić przydatność, wybrać i zaplanować realizację właściwego sposobu postępowania dla stymulowania, wspierania i rozwijania sprawności i aktywności językowej dziecka w wybranych zadaniach programowych.

Student docenia wartość aktywności i sprawności językowej w kompetencjach kluczowych.

Egzamin:

Oceniana będzie umiejętność krytycznego wykorzystania opanowanych informacji w celu definiowania i analizowania pojęć wskazanych w treściach wykładów;

Egzamin ustny polegający na odpowiedzi na jedno pytanie spośród 40 podanych zagadnień stanowiących treści wykładów.

Praca pisemna:

Oceniana będzie umiejętność dokonania wnikliwej analizy tekstu dziecięcego zgodnie z ustalonymi kryteriami: ocena graficzna, gramatyczna, semantyczna i pragmatyczna a także umiejętność zaplanowania zadań programowych mających na celu stymulowanie i rozwijanie sprawności i aktywności językowej.

Ocena prac pisemnych, indywidualna dyskusja z autorem pracy nad oceną i trafnością doboru przygotowanych ćwiczeń językowych.

Dyskusja dydaktyczma:

Oceniana będzie trafność doboru ćwiczeń w zależności od wyznaczonego zadania sprawnościowego.

Aktywność na zajęciach dydaktycznych, przygotowanie ćwiczeń mających na celu rozwijanie wybranych aspektów sprawności i aktywności językowej dziecka.