Podstawy mikro- i makroekonomii

obowiązkowy

Rozumienie podstawowych pojęć, zjawisk, procesów ekonomicznych, racjonalnych zachowań podmiotów gospodarczych i łączących ich zależności. Znajomość podejmowania i oceny, decyzji mikro i makroekonomicznych i ich konsekwencji. Porządkowanie percepcji rzeczywistości ekonomicznej w sensie opisowym i prospektywnym.

Rozumienie podstawowych pojęć, zjawisk, procesów ekonomicznych, racjonalnych zachowań podmiotów gospodarczych i łączących ich zależności. Znajomość podejmowania i oceny, decyzji mikro i makroekonomicznych i ich konsekwencji. Porządkowanie percepcji rzeczywistości ekonomicznej w sensie opisowym i prospektywnym.

Zagadnienia wprowadzające

I. Ekonomia jako nauka

1. Definicje ekonomii.

1. Rzadkość, racjonalność, wybór ekonomiczny.

2. Ryzyko w działalności gospodarczej.

3. Czynniki produkcji

4. Metodologia ekonomii - pojęcia i prawidłowości ekonomiczne.

5. Narzędzia analizy ekonomicznej

6. Główne problemy ekonomiczne.

7. Problemy globalizacji i “nowej ekonomii”

8. Główne szkoły ekonomiczne.

II. Systemy ekonomiczne

1. Pojęcie i sfery systemu ekonomicznego.

2. Zasoby i strumienie w gospodarce

3. Kryteria podziały i typy systemów ekonomicznych.

4. Otoczenie systemu ekonomicznego

5. Globalizacja w systemach ekonomicznych

III. Gospodarka centralnie planowana jako typ systemu gospodarczego

1. Geneza

2. Atrybuty.

3. Etapy rozwoju i przyczyny upadku.

4. Gospodarka niedoborów.

IV. Teoria transformacji systemowej

1. Punkt wyjścia krajów w procesach transformacyjnych w Europie Wsch. - podobieństwa i różnice

2. Rodzaje zastosowanych programów stabilizacyjnych

3. Pozytywne i negatywne skutki reform rynkowych

4. Czynniki i zagrożenia dalszych procesów transformacji rynkowej

V. Gospodarka rynkowa

1. Rynek i jego cechy

2. Geneza rynku

3. Stadia rozwoju gospodarki rynkowej

4. Rodzaje rynków

5. Teoretyczne modele rynku

6. Ruch okrężny dochodów i czynników produkcji w gospodarce narodowej

7. Wady i zalety gospodarki rynkowej (m.in. zagadnienia nierówności i ich pomiaru, szarej strefy, środowiskowe)

Elementy mikroekonomii

I. Teoria popytu

1. Rola konsumpcji i gospodarstwa domowego w ekonomii

2. Popyt i jego rodzaje. Struktura popytu.

3. Czynniki określające popyt

4. Funkcja popytu

5. Podaż, jej czynniki. Funkcja podaży

6. Równowaga rynkowa i cena równowagi

7. Rodzaje i funkcje cen

8. Elastyczności popytu i ich znaczenie w ekonomii

II. Teoria wyboru konsumenta

1. Wybór konsumenta - rola kosztu alternatywnego

2. Użyteczność i jej rodzaje

3. Prawa dotyczące użyteczności konsumpcji dóbr (1 i 2 prawo Gossena)

4. Równowaga konsumenta w teorii użyteczności

5. Teoria równowagi konsumenta oparta na krzywych obojętności i liniach budżetu

6. Zmiany dochodów i cen rynkowych a wybory konsumenta

7. Nadwyżka producenta i konsumenta

III. Teoria podaży i przedsiębiorstwa

1. Istota i cele firmy

2. Ewolucja ekonomiczna, organizacyjna i własnościowa firmy (m.in. spółka i jej formy prawne)

3. Rodzaje i typy przedsiębiorstw

4. Otoczenie firmy

5. Modele ekonomicznej analizy firmy oparte na doskonałej i niedoskonałej konkurencji

6. Rodzaje sprawozdań finansowych w firmie i podstawowe elementy tych sprawozdań.

7. Rodzaje kosztów w firmie w ujęciu księgowym i ekonomicznym

8. Długi i krótki okres w analizie firmy

9. Optimum ekonomiczne i technologiczne firmy w analizie marginalnej modelu doskonałej konkurencji;

10. Optimum ekonomiczne i technologiczne firmy w analizie marginalnej w modelu monopolu;

11. Prawo spadającej krańcowej produkcyjności

12. Równowaga producenta - izokoszty i izokwanty

13. Analiza optimum ekonomicznego firmy w ujęciu tzw progu rentowności

14. Analiza wskaźnikowa firmy

MAKROEKONOMIA

I. Pieniądz i polityka monetarna

1. Pieniądz i jego funkcje

2. Formy pieniądza

3. Euro – efekty wprowadzenia strefy euro

4. Papiery wartościowe

5. System finansowy - jego funkcje i rodzaje

6. Giełdy - funkcje i rodzaje

7. Banki - funkcje i rodzaje

8. Stopa procentowa - funkcje i rodzaje

9. Podaż pieniądza i popyt na pieniądz

10. Równowaga na rynku pieniężnym

11. Polityka monetarna i jej rodzaje

12. Narzędzia polityki monetarnej

13. Warunki skuteczności polityki monetarnej

II. Inflacja

1. Pojęcie inflacji i jej rodzaje i pomiar inflacji

2. Przyczyny inflacji i pojęcie spiral inflacyjnych

3. Krzywa Philipsa

4. Skutki inflacji

5. Typy polityk antyinflacyjnych i ich narzędzia

III. Podstawowe pojęcia teorii wzrostu gospodarczego

1. Pojęcia wzrostu i rozwoju gospodarczego

2. Podstawowe pojęcia rachunków narodowych (PKB,PNB, PKN, wartość dodana, PKB nominalny i realny, w cenach rynkowych i w cenach czynników produkcji, globalny i per capita) - sposoby pomiaru PKB.

3. Wady i zalety PNB jako miernika wzrostu gospodarczego

4. Szara strefa w gospodarce - wady i zalety

5. Inne mierniki rozwoju gospodarczego

IV. Czynniki i bariery wzrostu gospodarczego

1. Czynniki podażowe i popytowe wzrostu gospodarczego

2. Pojęcie popytu globalnego i podaży globalnej

3. Równowaga rynkowa, ekonomiczna a wykorzystanie możliwości produkcyjnych

4. Rola oszczędności w gospodarce

5. Marginalna skłonność do oszczędności i konsumpcji

6. Pojęcie i znaczenie mnożnika inwestycyjnego i akceleratora inwestycyjnego

7. Czynniki i bariery wzrostu gospodarczego w Polsce

V. Wahania w gospodarce

1. Wahania, trendy i cykle ekonomiczne

2. Rodzaje cykli ekonomicznych

3. Klasyczny cykl koniunkturalny i jego fazy

4. Mierniki faz cyklu koniunkturalnego

5. Teorie przyczyn cykli koniunkturalnych

6. Deformacje współczesnego cyklu koniunkturalnego - stagflacja

7. Recesja koniunkturalna i strukturalna

8. Kryzysy finansowe we współczesnej gospodarce

VI. Bezrobocie, polityka zatrudnienia i płac

1. Zasoby siły roboczej i ich elementy składowe.

2. Bezrobocie i jego rodzaje

3. Przyczyny bezrobocia

4. Rynek pracy. Płaca a bezrobocie.

5. Narzędzia zwalczania bezrobocia

VII. Polityka fiskalna

1. Pojęcie i rodzaje polityki fiskalnej

2. Budżet państwa - istota, zasady i funkcje

3. Główne elementy dochodów i wydatków budżetowych

4. Stopa opodatkowania i krzywa Laffera

5. Automatyczne, fiskalne stabilizatory koniunktury

6. Deficyt budżetowy i jego funkcje

7. Problem finansowania deficytu budżetowego

8. Dług publiczny i jego skutki

VIII. Narzędzia interwencji państwa w gospodarce - podsumowanie (wykorzystanie m.in. zagadnień polityki monetarnej i fiskalnej)

1. Ekonomiczne i społeczne funkcje państwa;

2. Narzędzia interwencji;

3. Argumenty za i przeciw interwencji oraz szkoły ekonomiczne z nimi związane.

IX. Handel zagraniczny i gospodarka światowa

1. Podmioty gospodarki światowej

2. Handel zagraniczny a rozwój gospodarczy

3. Bilans płatniczy i jego elementy

4. Kursy walutowe - rodzaje, znaczenie w gospodarce

5. Procesy integracyjne w gospodarce światowej

6. Powstanie EUGiW oraz Euro - przyczyny i skutki

7. Główne tendencje i problemy współczesnej gospodarki

Literatura obowiązkowa:

1. Praca zbiorowa pod red. R. Milewskiego: Elementarne zagadnienia ekonomii. PWN Warszawa 2007,

2. Praca zbiorowa pod red. R. Milewskiego: Podstawy ekonomii. PWN: Warszawa 2005.

3. D. Begg, S. Fischer, R. Dornbusch: Ekonomia. T. I i II, PWN Warszawa 2003,

4. P. Samuelson, Nordhaus: Ekonomia. T. I PWN Warszawa 2008

5. P. Samuelson, Nordhaus: Ekonomia. T. II PWN Warszawa 2010,

Literatura dodatkowa:

1. H.R. Varian: Mikroekonomia. PWN Warszawa 2009.

2. A. Każmierczak:Polityka pieniężna w gospodarce rynkowej. PWN Warszawa 2003.

3. R.J. Barro: Makroekonomia, Warszawa PWE 1997.

4. Praca zbiorowa pod red. R. Milewskieg: Podstawy ekonomii: ćwiczenia, zadania, problemy, PWN Warszawa 2003.

D. Begg, P. Smith: Ekonomia. Zbiór zadań, PWN Warszawa 2001,