Logika

obowiązkowy

Zadaniem zajęć jest zapoznanie studentów z podstawami semantyki i elementami logiki formalnej. Ma to umożliwić mu prowadzenie interpretacji tekstów prawnych z uwzględnieniem zasady racjonalności ustawodawcy i reguł wykładni logicznej oraz wykorzystywanie tej wiedzy w przygotowywaniu aktów normatywnych najniższego rzędu (instrukcji, okólników, regulaminów, etc.).

Zadaniem zajęć jest zapoznanie studentów z podstawami semantyki i elementami logiki formalnej. Ma to umożliwić mu prowadzenie interpretacji tekstów prawnych z uwzględnieniem zasady racjonalności ustawodawcy i reguł wykładni logicznej oraz wykorzystywanie tej wiedzy w przygotowywaniu aktów normatywnych najniższego rzędu (instrukcji, okólników, regulaminów, etc.).

Treści programowe:

1. Wprowadzenie do semiotyki i semiologii. Znak, język i subjęzyki; główne funkcje języka (deskrypcyjna, ekspresyjna, performatywna). Kategorie syntaktyczne.

2. Nazwy: budowa nazwy (funktory, argumenty), konotacja, denotacja i supozycja nazwy. Szczególne zjawiska językowe (oksymorony, pleonazmy, etc.).

3. Stosunki między zakresami nazw. Podział logiczny.

4. Definicje i definiowanie. Wieloznaczność nazw, ekwiwokacje.

5. Relacje.

6. Sąd i jego terminy. Zdania: budowa, prawdziwość, modalność, zdania pytajne.

7. Zdania złożone, funktory prawdziwościowe. Amfibologie.

8. Tautologie rachunku zdań.

9. Zdania kategoryczne, przekształcanie zdań (konwersja, obwersja, kontrapozycje, inwersje).

10. Kwadrat logiczny, argumenty logiki prawniczej (a fortiori, a contrario, reductio ad absurdum).

11. Sylogizm kategoryczny, entymematy i epicherematy.

12. Rozumowania: dedukcyjne, redukcyjne, progresywne i regresywne.

13. Wyjaśnianie i sprawdzanie. O niezawodności rozumowań i zawodności twierdzeń empirycznych. Dowodzenie sądowe.

14. Rozumowania indukcyjne. Kanony Milla.

15. Prawdopodobieństwo (stochastyczne, psychologiczne).

Literatura obowiązkowa:

1. Widła T., Zienkiewicz D.: Logika, C.H. Beck, Warszawa 2006.

2. Kotarbiński T.: Kurs logiki dla prawników, PWN, Warszawa 1961 (i wyd. następne).

3. Ziembiński Z.: Logika praktyczna, PWN, Warszawa 1993 (i wyd. następne).

Literatura dodatkowa:

1. Ajdukiewicz K.: Logika pragmatyczna, PWN, Warszawa 1975.

2. Ajdukiewicz K.: Język i poznanie, PWN, Warszawa 1985

3. Bocheński J.: Logika i filozofia, PWN, Warszawa 1993.

4. Brzeziński J.: Metodologia badań psychologicznych, PWN, Warszawa 1996.

5. Kmita J.: Wykłady z logiki i metodologii nauk, PWN, Warszawa 1976.

6. Kotarbiński T.: Elementy teorii poznania, logiki formalnej i metodologii nauk, PWN, Warszawa 1986.

7. Krajewski W.: Prawa nauki, KiW, Warszawa 1982.

8. Perelman Ch.: Logika prawnicza; nowa retoryka, PWN, Warszawa 1984.

9. Popper K.R.: Logika odkrycia naukowego, „Aletheia”, Warszawa 2002.

10. Zieliński M.: Poznanie sądowe a poznanie naukowe, Wyd. UAM, Poznań 1979.