Muzeum na pograniczu

fakultatywny

-

Podczas zajęć słuchacze mają okazję zaznajomić się z kilkoma zagadnieniami takimi jak: historia i rozwój instytucji muzealnej; podstawowe pojęcia takie jak muzeum, przedmiot muzealny, wystawiennictwo, scenariusz wystawy; rodzaje (typologia) muzeów (np. muzea historyczne, etnograficzne, przyrodnicze, naukowe, przemysłowe, on-line); muzeum, jako przejaw życia społecznego i kulturalnego; muzeum jego funkcje i cele; muzeum jako instytucja pośrednicząca w transmisji treści kultury lub przekazie dziedzictwa; muzeum jako atrakcja turystyczna; ludyczny wymiar muzeum; pogranicze i wielokulturowość jako kategoria społeczna i kulturowa oraz wyzwanie dla muzeum; historia muzealnictwa na Śląsku Cieszyńskim, jako pograniczu; współpraca transgraniczna instytucji muzealnych na Śląsku Cieszyńskim; reprezentacja. Prywatne oraz społeczne kolekcje, izby regionalne i muzea na Śląsku Cieszyńskim.

Zajęcia mają pomóc jego uczestnikom w rozbudowaniu wiedzy, z perspektywy której będą oni potrafi spojrzeć na instytucję muzealną, jako na przejaw życia społecznego i kulturalnego w kontekście teorii etnologicznych i antropologicznych. Student zna elementarną wiedzę z zakresu ogólnej, jak i regionalnej (na przykładzie Śląska Cieszyńskiego) historii muzealnictwa oraz potrafi ją połączyć z ogólną wiedzą etnograficzną i antropologiczną dotyczącą tworzenia narracji muzealnej o regionie i pograniczu. Zajęcia powinny pokazać muzeum nie tylko jako instytucję pośredniczącą w transmisji treści kultury lub przekazie dziedzictwa (materialnego i niematerialnego), ale powinny również pomóc zrozumieć trudności w tworzeniu reprezentacji przeszłości czy dylematach wynikających z odmiennego interpretowania w ramach dyskursów narodowych minionych wydarzeń na Śląsku Cieszyńskim. Zwiedzanie jednostek muzealnych i quasi-muzealnych pozwoli uczestnikom fakultetu zapoznać się z problemami z jakimi muszą borykać się osoby prowadzące tego typu placówki oraz z proponowaną przez nie ofertą edukacyjną (lekcje muzealne, wydawnictwa itd.). Student, potrafi poprzez pracę badawczą i gromadzone dane dostrzec i zrozumieć specyfikę regionu, jego ludzi oraz ich kultury. Potrafi też prognozować jakie konsekwencje kulturowe może mieć przestrzeń muzealna dla jego odbiorców

Treść zajęć: Idea muzeum, Historia muzealnictwa na Śląsku Cieszyńskim; Muzea szkolne na Śląsku Cieszyńskim; Wypożyczanie eksponatów za granicę; Współpraca między muzami po obu stronach granicy państwowej; Muzeum Śląska Cieszyńskiego, Muzeum Tsinska, Muzeum Muzeum 4. Pułku Strzelców Podhalańskich, Muzeum Straży Pożarnej w Czeskim Cieszynie, Muzeum Protestantyzmu, Muzeum Drukarstwa, Książnica Cieszyńska w Cieszynie.

Barańska K., Muzeum etnograficzne. Misje, struktury, strategie, Kraków 2004;

Barańska K., Tożsamość zdeponowana. Czy muzea powinny budować i chronić tożsamość w obliczu unifikującej siły masowej kultury popularnej?, [W:] Kultura popularna - tożsamość – edukacja, D. Hejwosz, W. Jakubowski (red.), Kraków, 2010, s. 43- 52;

„Cieszyńskie Studia Muzealne”, t. 1- 3., Cieszyn-Czeski Cieszyn 2003-2007;

Clair J., Kryzys muzeów: globalizacja kultury, Gdańsk 2009;

Clifford J., O kolekcjonowaniu sztuki i kultury, "Polska Sztuka Ludowa - Konteksty", nr 1, 1993, s. 11-16;

Korzeniewski B., Muzealizacja a późnonowoczesna przemiana stosunku do przeszłości, „Kultura współczesna. Teoria – Interpretacja – Praktyka, 2/2004, s.24-34;

Edukacja muzealna w Polsce. Sytuacja, kontekst, perspektywy rozwoju. Raport o stanie edukacji muzealnej w Polsce. Warszawa 2009 (źródło: http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:9lUgA1c_dmMJ:nimoz.pl/pl/wydawnictwa/warto-przeczytac-1/ksiazki/edukacja-muzealna-w-polsce-sytuacja-kontekst-perspektywy-rozwoju-raport-o-stanie-edukacji-muzealnej-w-polsce+&cd=1&hl=pl&ct=clnk&gl=pl )

Golat R., Jak założyć prywatne muzeum. „Muzealnictwo” (źródło: http://nimoz.pl/upload/wydawnictwa/Muzealnictwo/muzealnictwo49/muz_49-1.pdf )

Golat R., Kontekst ustawowy edukacyjnej działalności muzeów, (źródło: file:///C:/Users/gstudnicki/Desktop/fulltext.pdf)

Gołat R., Znaczenie dla muzeów nowelizacji prawnej z 31 sierpnia 2011 roku, „Muzealnictwo” (źródło: http://nimoz.pl/upload/wydawnictwa/Muzealnictwo/Muzealnictwo53/M_53_024_Golat_nowelizacja.pdf )

Kostołowska E., Muzea w poszukiwaniu atrakcji, [W:] Kultura przyjemności. Rozważania kulturoznawcze, J. Grad, H. Mamzer (red.), Poznań 2005, s. 145-159;

Maciejewska M.. Graczyk L., Muzea prywatne / kolekcje lokalne: Raport z badań, Warszawa 2012 (źródło: www.ariari.org.);

Matt G., Muzeum jako przedsiębiorstwo. Łatwo i przystępnie o zarządzaniu instytucją kultury. Warszawa 2006;

Muzea lokalne, D. Żukowski (red.), Krzeszowice 2012 (dostęp: www.pozbierane.pl);

Muzea, wystawy, wypożyczenia. Propozycje działań Unii Europejskiej na rzecz mobilności kolekcji w Europie 2005-2008, D. Folga Januszewska (red.), Kraków 2014;

Obóz – muzeum. Trauma we współczesnym wystawiennictwie, M Fabiszak, M. Owsiński (red.), Kraków 2013;

Ochrona dziedzictwa kulturowego i materialnego pogranicza. A. Dębiński, L. Pietraszko (red.), Lublin 2011;

Pomian K., Zbieracze osobliwości, Gdańsk 2012;

Świecimski J., Muzea i wystawy muzealne, Kraków 1998;

Urry J., Spojrzenie turysty. Warszawa 2007;

Wieczorkiewicz A., O funkcji i retoryce wypowiedzi muzealnej, „Polska Sztuka Ludowa. Konteksty”, nr 1-2, 1996, s. 37-53;

Żygulski Z., Muzea na świecie, Warszawa 1982;

- Uczestnicy zajęć posiadają elementarną wiedzę z zakresu historii muzealnictwa oraz potrafi ją połączyć z ogólną wiedzą etnograficzną i antropologiczną dotyczącą tworzenia narracji o człowieku i jego kulturze;

Posiada zarówno wiedzę o człowieku jako podmiocie uczestniczącym w transmisji treści kultury oraz instytucjach wspierających przekaz dziedzictwa (materialnego i niematerialnego). Zna lokalizację i charakterystykę regionów pod kątem środowiskowym, gospodarczym i etnicznym i ich odwzorowanie w przestrzeni muzealnej szczególnie na obszarze noszącym cechy pogranicza kulturowego (jak muzeum ma odwzorowywać specyfikę regionu w którym się ono znajduje).

- studenci posiadają elementarną wiedzę o różnych rodzajach struktur społeczno-kulturowych i instytucjach życia społecznego oraz zachodzących między nimi relacjach, jak również zdobywają informacje o instytucjach kultury znajdującym się pod wpływem pewnych tendencji we współczesnym życiu kulturalnym.

Zna i rozumie ogólne reguły tworzenia i rozwoju form przedsiębiorczości związanej z dystrybucją dóbr kultury i wiedzy na ich temat; ma elementarną wiedzę na temat planowania ścieżek kształtowania tożsamości.

- uczestnicy zajęć potrafią spojrzeć na instytucję muzealną, jako na przejaw życia społecznego i kulturalnego w kontekście teorii etnologicznych i antropologicznych. Posiadają umiejętność dokumentowania oraz rekonstrukcji czasowego i przestrzennego zróżnicowania kultur zarówno w skali globalnej jak również regionalnej, potrafi poprzez pracę badawczą i gromadzone dane dostrzec i zrozumieć specyfikę regionu, jego ludzi oraz ich kultury. Potrafią też prognozować jakie konsekwencje kulturowe może mieć przestrzeń muzealna dla jego odbiorców.

- studenci potrafią przygotować i przeprowadzić prosty proces badawczy w oparciu o samodzielnie skonstruowane narzędzia badawcze a uzyskane tą drogą dane zamienić w formę narracji muzealnej stanowiącej przejaw sformułowanych wniosków, ich opracowania itd. Mają rozwinięte umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej. Potrafi posługiwać się kanałami i technikami komunikacyjnymi w sposób umożliwiający zdobycie wiedzy na temat jakiegoś obszaru życia społecznego, kultury lub epoki. Potrafią dokonać analizy własnych działań i umiejętności w perspektywie rozwoju zawodowego.

- Studenci i studentki mogą rozbudować kompetencje społeczne poprzez "nabycie" świadomości o sposobach przekazu, podtrzymywania i eksponowania dziedzictwa kulturowego oraz ich znaczeniu w procesie kształtowania tożsamości kulturowej aktorów społecznych żyjących na pograniczu kulturowym

- Uczestnicy zajęć w celu zaliczenia przedmiotu muszą stworzyć scenariusz wystawy muzealnej lub lekcji muzealnej, która będzie uwzględniać problematykę z zakresu wielokulturowości i pogranicza. Podczas omawiania pracy zaliczeniowej muszą wykazać się znajomością treści poruszanych w trakcie zajęć.

- Średnia arytmetyczna ocen z poszczególnych sposobów weryfikacji efektów kształcenia, przy założeniu, że wszystkie formy i sposoby weryfikacji zostały zaliczone pozytywnie (tzn. na ocenę co najmniej dostateczną)

---