Podstawy edukacji wielo- i miedzykulturowej

obowiązkowy

Student posiada wiedzę ogólnopedagogiczną, zdobytą w ramach kształcenia kierunkowego w dotychczasowym kształceniu akademickim z zakresu: wprowadzenia do pedagogiki ogólnej, psychologii, dydaktyki, teorii wychowania.

Celem modułu jest poznanie fundamentalnych zagadnień z zakresu edukacji regionalnej, wielo – i międzykulturowej w teorii i praktyce ze zwróceniem szczególnej uwagi na kwestie opieki i wsparcia społecznego; zrozumienie metodologicznych problemów pedagogiki międzykulturowej; kształtowanie u studentów myślenia o opiece międzyludzkiej, wsparciu społecznym, wychowaniu w kontekście związków kultury i człowieka; rozwijanie potrzeby studiowania i umiejętności analizy tekstów naukowych, samodzielnego formułowania, klasyfikowania i rozwiązywania problemów pedagogicznych i sytuacji wychowawczych.

Treści wykładu

1-2. Zróżnicowanie kulturowe współczesnych społeczeństw a wrażliwość kulturowa.

3-4. Podstawowa aparatura pojęciowa pedagogiki międzykulturowej.

5-6. Od wielokulturowości do międzykulturowości – szansa czy zagrożenie dla edukacji.

7-8. Wielopłaszczyznowa i ustawicznie kreująca się tożsamość zadaniem dla edukacyjnym.

9-10. Kierunki polityki edukacyjnej i strategie edukacji wielokulturowej i międzykulturowej.

11-12. Historyczny i metodologiczny kontekst edukacji wielo- i międzykulturowej.

13-14. Modele edukacji wielokulturowej i międzykulturowej w Polsce i na świecie.

15. Nowa mapa problemów opiekuńczo-wychowawczych - w (ciągłym) poszukiwaniu modelu edukacji międzykulturowej.

Treści ćwiczeń

1-2. Opieka w wymiarze kulturowym i w perspektywie psychologicznej.

3-4. Edukacja regionalna – istota, przykłady ćwiczeń, zadań, zajęć.

5-6. Edukacja wielokulturowa – istota, przykłady ćwiczeń, zadań, zajęć.

7-9. Edukacja międzykulturowa – istota, przykłady ćwiczeń, zadań, zajęć.

10-11. Psychospołeczne aspekty kontaktów międzykulturowych w kontekście migracji, emigracji, uchodźctwa.

12-14. Etniczność i obywatelskość jako kategorie w kształceniu i wychowaniu.

15. Podsumowanie – zaliczenie.

Obowiązkowa:

1. Lewowicki T., Szczurek-Boruta A., Ogrodzka-Mazur E. (red.): Teorie i modele badań międzykulturowych. Cieszyn-Warszawa 2006.

2. Lewowicki T., Szczurek-Boruta A., Grabowska B. (red.): Społeczne uwarunkowania edukacji międzykulturowej. T.2. Problemy praktyki oświatowej. Cieszyn – Warszawa – Toruń 2009.

3. Nikitorowicz J.: Edukacja regionalna i międzykulturowa. Warszawa 2009.

4. Szczurek-Boruta A.: Edukacja i odkrywanie tożsamości w warunkach wielokulturowości – szkice pedagogiczne. Cieszyn-Kraków 2007.

5. Szczurek-Boruta A., Ogrodzka-Mazur E. (red.): Poza paradygmaty pedagogiki. Pedagogika międzykulturowa. Cieszyn – Warszawa – Toruń 2012.

Uzupełniająca:

1. Bokszański Z.: Tożsamości zbiorowe. Warszaw 2006.

2. Kłoskowska A.: Kultury narodowe u korzeni. Warszawa 1996.

3. Lewowicki T., Szczurek-Boruta A. (red.): Szkoła na pograniczach. Katowice 2000.

4. Lewowicki T., Ogrodzka-Mazur E., Szczurek-Boruta A. (red.) Praca nauczyciela w warunkach wielokulturowości - studia i doświadczenia z pogranicza polsko-czeskiego. Toruń 2008.

5. Lewowicki T., Ogrodzka-Mazur E., Szczurek-Boruta A. (red.): Edukacja międzykulturowa - dokonania, problemy, perspektywy. Cieszyn – Warszawa – Toruń 2011.

6. Melosik Z.: Teoria i praktyka edukacji wielokulturowej. Kraków 2007.

7. Szczurek-Boruta A.: Zadania rozwojowe młodzieży i edukacyjne warunki ich wypełniania w środowiskach zróżnicowanych kulturowo i gospodarczo – studium pedagogiczne. Katowice 2007.

8. „Edukacja międzykulturowa” 2012, nr 1, 2013, nr 2

Wiedza

Zna podstawową aparaturę pojęciową związaną z edukacją wielokulturową, międzykulturową, regionalną, pedagogiką międzykulturową

rozumie i stosuje w nowy sposób uzyskaną wiedzę o człowieku, kulturze, edukacji i ich wzajemnych powiązaniach

Umiejętności

krytycznie i refleksyjnie analizuje teksty naukowe z zakresu pedagogiki międzykulturowej, na ich podstawie samodzielnie formułuje, klasyfikuje i rozwiązuje problemy pedagogiczne i sytuacje wychowawcze,

umie rozpoznawać potrzeby ludzi należących do różnych kręgów etnicznych, narodowych, wyznaniowych itd., samodzielnie i w grupie projektuje sytuacje edukacyjne w zakresie uwrażliwiania kulturowego, opieki, wsparcia społecznego ludzi różniących się pod wieloma względami: płeć, rasa, religia, wyznanie, narodowość, etniczność, pochodzenie społeczne, status materialny, (nie)pełnosprawność, system wartości itd.

Kompetencje społeczne

dostrzega i wykazuje wrażliwość na wszelkie odmienności społeczne, kulturowe, indywidualne ludzi oraz na dziedzictwo kulturowe regionu, kraju, Europy

charakteryzuje się wrażliwością na potrzeby innych ludzi, kulturą pedagogiczną i twórczą postawą w rozwiązywaniu problemów egzystencjalnych, społecznych, opiekuńczo-wychowawczych ludzi różniących się pod wieloma względami: płeć, rasa, religia, wyznanie, narodowość, etniczność, pochodzenie społeczne, status materialny, (nie)pełnosprawność, system wartości itd.

Egzamin

praca egzaminacyjna

test (krótkie ustrukturyzowane pytania (SSQ,), pytania testowe: jednokrotnej odpowiedzi, wielokrotnej odpowiedzi, typu Tak/Nie) ze znajomości treści programowych modułu, krytycznego i refleksyjnego podejścia do problematyki przedmiotu oraz znajomości lektur (wyznaczonych przez prowadzącego) z zakresu literatury modułu

Ćwiczenia

kolokwium zaliczeniowe

sprawdzenie stopnia znajomości treści programowych ćwiczeń

sposób ustalania oceny końcowej modułu Średnia ważona z poszczególnych sposobów weryfikacji efektów kształcenia (praca egzaminacyjna 70%, kolokwium zaliczeniowe 30%), przy założeniu, że wszystkie sposoby weryfikacji efektów kształcenia zaliczone są pozytywnie.