Wykład monograficzny: Wyzwania i wybory epoki antropocenu

Suma punktów uzyskanych na zajęciach (maksymalnie – 30), napisanie pracy zaliczeniowej na jeden z wybranych tematów i udział w przynajmniej 80% ćwiczeń, warunkuje uzyskanie zaliczenia tym uczestnikom zajęć, którzy uzyskali ponad 15 pkt.

Ocenę określa poniższa tabela:

o < 15,0 – brak zaliczenia

o 15,5 – 18,0: dostateczny

o 18,5 – 21,0: plus dostateczny

o 21,5 – 24,0: dobry

o 24,5 – 27,0: plus dobry

o 27,5 – 30,0: bardzo dobry

Zdaniem wielu naukowców Homo sapiens jako gatunek stał się supersprawczą siłą o znaczeniu geologicznym. Przyrodoznawcy podkreślają, że ludzkość dokonuje niebezpiecznych modyfikacji wielu kluczowych parametrów systemów planetarnych. Stabilność układów przyrodniczych jest coraz bardziej zagrożona i niektóre z tzw. granic planetarnych zostały przekroczone. Uczeni proponują nowy termin na określenie obecnej epoki geologicznej – antropocen. Termin ten nawiązuje do dominującego wpływu człowieka na funkcjonowanie procesów przyrodniczych zachodzących w skali Ziemi. „Antropocen” to nie tylko nazwa nowej epoki geologicznej, ale zarazem metafora planetarnego kryzysu klimatycznego i ekologicznego. W antropocenie ludzkość dokonuje eksperymentu na skalę planetarną, przez co wkraczamy na planetarną terra incognita. Podejmowane do tej pory środki zaradcze okazują się nieskuteczne. Epokę antropocenu określa się jako epokę wyparcia, krótkowzroczności oraz denializmu. Groźba katastrofy klimatycznej i wielkie wymieranie wymaga fundamentalnego zakwestionowania dotychczasowych sposobów postępowania. W wielu dyscyplinach naukowych toczy się dyskusja o nieuniknionej konieczności dokonania zwrotu postantropocentrycznego, podkreślając wartość budowania partycypacyjnego i inkluzywnego sposobu widzenia świata.

Jak usytuować indywidualne intencje (i działania) wobec katastrofy klimatycznej czy utraty bioróżnorodności? Czy uda nam się dokonać głębokiej transformacji naszego myślenia na temat natury, kryzysu klimatycznego, przyszłości cywilizacji, odpowiedzialności? Czy rozumiemy ciężar historycznej odpowiedzialności za dokonaną przez nas dewastację ziemskich ekosystemów i doprowadzenie do destabilizacji klimatu? Jak artykułować, jak urzeczywistniać marzenie dotyczące planetarnej odpowiedzialności? Jakiej etyki dzisiaj potrzebujemy? Czy paradygmat rozwoju zrównoważonego może być odpowiedzią na dzisiejsze palące problemy? Czy w epoce antropocenu dokona się zwrot humanistyczny, który pozwoli oddalić widmo kresu ludzkiej cywilizacji? Czy uda nam się dorosnąć do odpowiedzialnego, postantropocentrycznego antropocenu? Uczestnicy wraz z prowadzącym będę poszukiwali odpowiedzi na te i wiele innych pytań. Moduł pozwoli jego uczestnikom zdobyć wiedzę i uświadomić sobie przed jakimi wyzwaniami stoi dzisiaj świat, jak musimy zmienić system ekonomiczny, polityczny i społeczny i jakich musi dokonać wyborów, aby zażegnać widmo globalnego kryzysu egzystencjalnego. Ponadto zdobyta wiedza i umiejętności pozwolą studentom uzyskać krytyczną nadzieję i przekonanie, że konstruktywna zmiana jest możliwa.