Socjologia makrostruktur społecznych

Akcent w ramach egzaminu ustnego zostanie położony na wiedzę z zakresu podstawowych teorii makrostruktur oraz powstawania i funkcjonowania najważniejszych makrostruktur społecznych. Egzamin ustny będzie obejmował wiedzę merytoryczną przekazaną zarówno w ramach wykładów jak i ćwiczeń.

Egzamin składa się z trzech pytań. Pytania są losowane.

Możliwe jest wylosowanie pytania z zagadnień podstawowych. Wtedy brak odpowiedzi na to pytanie wiąże się z uzyskaniem oceny niedostatecznej.

Podczas wykładów i na ostatnim spotkaniu studenci otrzymają informacje jakie zagadnienia mogą należeć do zagadnień podstawowych

1/ Przedmiot teorii wielkich struktur społecznych.

1.1. Pojęcie wielkiej struktury społecznej.

1.2.Wielkie struktury jako przedmiot refleksji społecznej.

1.3. Próby systematyzacji problematyki H. Domański, P. Rybicki, P. Sztompka

1.3.Podstawowe paradygmaty w zakresie wielkich struktur społecznych.

1.4. Struktura klasowa w społecznej świadomości w ujęciu St. Ossowskiego.

2/ Poglądy na strukturę społeczną Maxa Webera

2.1. Specyfika weberowskiej koncepcji klas i stanów społecznych.

2.2. Próby reinterpretacji i współczesna recepcja weberowskich koncepcji

2.3. Weberowskie koncepcje klas

2.4. Weberowskie koncepcje stanów

2.5. Pojęcie warstwy i partii

2.6. Webera polemika z Marksem

3/ Marksowskie i neomarksistowskie schematy podziałów klasowych

3.1 Marksa rozumienie pojęcia klasa

3.2 Reinterpretacja marksowskich schematów struktury klasowej

3.3 Walka klas

3.4 Interes klasowy, świadomość klasowa, ideologia

3.5 Neomarksistowski schemat podziałów klasowych (koncepcja E.O. Wrighta)

4/ Funkcjonalna teoria uwarstwienia.

4.1. Struktura społeczna w ujęciu T. Parsonsa.

4.2. Podstawowe założenia funkcjonalnej teoria uwarstwienia K. Davisa i W. Moore'a

4.3. Krytyka funkcjonalnej teorii uwarstwienia

4.4. Współczesna recepcja funkcjonalizmu

4.5 Newofunkcjonalne podejście do struktury społecznej

5/ Konfliktowe ujęcie struktury społecznej.

5.1. Społeczne funkcje konfliktu L. Cosera.

5.2. Teoria konfliktu R. Dahrendorfa.

5.3. J. Muchy spojrzenie na konfliktowe wizje społeczeństwa.

6/ Teoretyczne podstawy badania przemian struktury współczesnych społeczeństw.

6.1. Teoria trwałości klasowego podziału.

6.2. Teoria równowagi interesów.

6.3. Teoria dekompozycji struktury klasowej i instytucjonalizacji konfliktu.

6.4. Teoria nieadekwatności koncepcji klas.

6.5. Teza o śmierci klas

7/ Reprodukcja struktury społecznej wedle P. Bourdieu i J.C. Passeron

7.1. Rola systemu oświatowego w reprodukcji struktury społecznej.

7.2. Użyteczność koncepcji reprodukcji struktury społecznej do analizy społeczeństwa polskiego.

7.3. Przypadek reprodukcji struktury społeczności górnośląskiej.

8/ Ruchliwość społeczna

8.1. Pojęcie ruchliwości społecznej.

8.2 Podstawowe podejścia do problemów ruchliwości społecznej

8.3. Funkcje ruchliwości

8.4. Wyniki badań nad ruchliwością

9/ Underclass. rzeczywistość, czy słowo wytrych?

9.1. Pojęcie uderclass.

9.2. Wielkomiejscy biedni i ubóstwo na wsi.

9.3. Czy w Polsce mamy underclass?

10/ Wybrane zagadnienia nowych klas

10.1. Nowa klasa robotnicza

10.2. Czy istnieje klasa metropolitalna?

10.3. Nowe klasy w społeczeństwie poprzemysłowym

10.4 Klasa kreatywna

10.5 Prekariat

11/ Specyfika struktury społeczeństw odmiennych kulturowo.

11.1. Społeczeństwo kastowe w Indiach Varny i Jati.

11.2. Teorie powstania społeczeństwa kastowego

11.3. Przemiany społeczeństwa hinduskiego

11.4. Elity, warstwy sproletaryzowane i warstwy pośrednie w Afryce Czarnej.

12/ Społeczeństwo polskie po 1989 roku.

12.1. Zmiany społeczeństwa polskiego po przełomie 1989 roku.

12.2 Nowe klasy w Polsce

12.3. Mechanizmy zróżnicowania społecznego w Polsce współczesnej.

12.5. Czy zanikają w Polsce klasy?

Socjologia, 3 sem.

Dostęp do opisu modułu: https://informator.us.edu.pl/modules/71486/

Metody realizacji przedmiotu:

Wykłady wspomagany prezentacjami multimedialnymi. Na wykładach omawiane są podstawy teoretyczne refleksji nad strukturą społeczną oraz podstawowe stanowiska teoretyczne. Omawiane też są podstawowe typy makrostruktur

Metody realizacji przedmiotu:

Wykłady wspomagany prezentacjami multimedialnymi. Na wykładach omawiane są podstawy teoretyczne refleksji nad strukturą społeczną oraz podstawowe stanowiska teoretyczne. Omawiane też są podstawowe typy makrostruktur