Semiotyka kultury

obowiązkowy

Moduł Semiotyka kultury ma umożliwić studentom zapoznanie się z semiotyką jako ogólną teorią znaku i techniką analizy znaczeń oraz dostarczyć wiedzy na temat semiotycznej koncepcji kultury.

Podejmowana na zajęciach analiza dotyczy kultury rozumianej jako system znaków, symboli, obrazów i przestrzeń znakotwórcza. Słuchacze poznają językoznawcze i strukturalistyczno-antropologiczne tradycje, metody i dyscypliny semiotyki. Zajęcia pozwalają poznać główne tendencje we współczesnej semiotyce kultury. W zakresie podejmowanych tematów znajdują się: pojęcie tekstu kulturowego i jego rodzaje, znaczenie kodu, logika semiotycznych opozycji binarnych, modelowanie czasu i przestrzeni w kulturze, granica jako zasadnicza kategoria epistemologiczna, motyw osi kosmicznej jako uniwersalny kompleks symboliczny, analiza wierzenia o „środku świata”, aksjologia centrum i peryferii, ciało jako znak, właściwości znakowe ubioru/stroju, semiotyka reklamy i kultury masowej.

J. Pelc: Wstęp do semiotyki. Warszawa 1981; U. M. Żegleń: Wprowadzenie do semiotyki teoretycznej i semiotyki kultury. Toruń 2000; B. Żyłko: Semiotyka kultury. Szkoła tartusko-moskiewska. Gdańsk 2009; Semiotyka kultury. Red. E. Janus, M. R. Mayenowa. Warszawa 1977; P. Bogatyriew: Semiotyka kultury ludowej. Warszawa 1979; A. Frutiger: Człowiek i jego znaki. Warszawa 2005;

M. Bense: Świat przez pryzmat znaku. Warszawa 1980; J. Łotman: Kultura i eksplozja. Warszawa 1999; B. Uspienski: Historia i semiotyka. Gdańsk 1988; M. Eliade: Obrazy i symbole. Warszawa 1988; R. Barthes: Mit i znak. Eseje. Warszawa 1970; K. Piątkowski: Semiotyczne badania nad kulturą w etnologii: studium metodologiczne. Toruń 1993; U. Eco: Teoria semiotyki. Kraków 2009; U. Eco: Pejzaż semiotyczny. Warszawa 1972; P. Giraud: Semiologia. Warszawa 1974; B. Żyłko: Kultura i znaki. Semiotyka stosowana w szkole tartusko-moskiewskiej. Gdańsk 2011; R. Barthes: Imperium znaków. Warszawa 1999; M. Eliade: Sacrum, mit, historia. Wybór esejów. Warszawa 1993.

Zna tradycję intelektualną oraz źródła teoretyczne semiotyki, ma wiedzę na temat pojęć semiotyki kultury, koncepcji dotyczących różnorodnych płaszczyzn zastosowania analizy i metodologii semiotycznej w badaniach nad kulturą.

Ma wiedzę o strukturze i typologii znaku, jego systemowym charakterze oraz o elementach i strukturze sytuacji znakowej.

Ma wiedzę na temat kultury jako systemu znakowego biorąc pod uwagę wielopoziomowość oraz zróżnicowanie tekstów i kodów kulturowych.

Potrafi analizować i interpretować różnorakie przekazy znakowe (teksty kultury), zdarzenia kulturowe, typowe codzienne sytuacje w kategoriach semiotycznych z użyciem aparatury pojęciowej semiotyki współczesnej.

Umie przedstawić argumenty w sporach o znaki i ich funkcje oraz przedstawić wywód o roli znaku w kształtowaniu obrazu świata

Jest przygotowany do skutecznego komunikowania się i pełniejszego, pogłębionego uczestnictwa w kulturze dzięki poszerzeniu swej świadomości semiotycznej

Praca pisemna (esej) - sprawdzenie stopnia znajomości i rozumienia treści wykładów i literatury uzupełniającej.

Prezentacja sprawdzenie umiejętności pracy w grupie, oraz stopnia wykorzystania zdobytej wiedzy teoretycznej w celu przedstawienia i poddania krytycznemu oglądowi możliwości poznawczych analizy semiotycznej w oparciu o interpretację wybranego tekstu kultury.

Projekt - sprawdzenie czy student wykazuje umiejętność analitycznego przedstawienia najistotniejszych idei, założeń metodologicznych i narzędzi pojęciowych semiotyki kultury w celu określenia ich znaczenia czy też stopnia doniosłości dla prowadzonych badań empirycznych i dociekań teoretycznych.