Kultura języka polskiego

obowiązkowy

W ramach modułu realizowane są treści służące: 1. wzbogaceniu i praktycznemu utrwaleniu elementów kultury języka jako podstawowego czynnika prawidłowej i płynnej komunikacji; 2. uświadomieniu znaczenia poprawności gramatycznej w komunikacji oficjalnej i nieoficjalnej; 3. wzbogaceniu w zakresie leksyki, frazeologii, zróżnicowania stylistycznego; 4. poprawności wymowy, wypowiadania, wygłaszania tekstów zgodnie z funkcjami języka; 5. podkreśleniu znaczenia etyki językowej.

Problematyka, realizowana w ramach modułu, obejmuje najważniejsze zagadnienia z zakresu kultury języka polskiego i kultury żywego słowa. Celem wykładów i ćwiczeń jest ponadto wdrożenie studentów w samodzielną lekturę tekstów naukowych, w umiejętność poddania ich krytycznej refleksji.

Treści programowe modułu koncentrują się na takich zagadnieniach, jak: norma języka polskiego; społeczny uzus; błąd językowy i i innowacja językowa; terytorialne zróżnicowanie współczesnej polskiej normy językowej; wybrane problemy poprawności stylistycznej; wybrane problemy poprawności fonetycznej; style funkcjonalne; komunikacja pisana; komunikacja ustna; tendencje współczesnej polszczyzny; model grzeczności językowej; słowniki języka polskiego oraz wydawnictwa poprawnościowe; zasady i normy etyczne języka.

Buttler D., Kurkowska H., Satkiewicz H., Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności gramatycznej, Warszawa 1971, 1973, 1986 (odpowiednie rozdziały).

Buttler D., Kurkowska H., Satkiewicz H., Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności leksyklanej(odpowiednie rozdziały).

Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, Wrocław 1993; Lublin 2001, 2010 (odpowiednie rozdziały).

Encyklopedia wiedzy o języku polskim, red. S.Urbańczyk, oprac. M. Kucała, Wrocław 1978 (odpowiednie hasła).

Encyklopedia języka polskiego, red. S.Urbańczyk, M. Kucała, oprac. A.Kałkowska, Wrocław 1999 (odpowiednie hasła).

T. Karpowicz, Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa 2009.

Język polski”. Organ Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego, Kraków (lektura wskazanych artykułów).

Język zwierciadłem kultury czyli Nasza codzienna polszczyzna, red. H.Zgółkowa, Poznań, 1988.

Meissner Cz., Książeczka o sztuce recytacji i sztuce mówienia, Katowice 1993.

M. Mikuta, Kultura żywego słowa, oprac. S.Podobiński, Częstochowa 2001.

K. Ożóg, Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia, Rzeszów, 2001.

Wieczorkiewicz B., Sztuka mówienia: poradnik, Warszawa 1988.

Słowniki i wydawnictwa poprawnościowe.

Wiedza:

Student zna elementarne zagadnienia z zakresu posługiwania się językiem mówionym ( i pisanym) z uwzględnieniem kontekstu przemian komunikacyjnojęzykowych, kulturowych i społecznych oraz

zagadnienia związane z prowadzeniem dyskusji, polemiki, negocjacji, autoprezentacji; ma uporządkowaną wiedzę na temat zasad i norm etycznych języka.

Umiejętności:

Potrafi sprawnie porozumiewać się przy użyciu różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie pedagogiki, jak i z odbiorcami spoza grona specjalistów. Ma rozwinięte umiejętności w zakresie tworzenia różnych form wypowiedzi, a w szczególności – potrafi w sposób zwięzły i trafny wyrażać swoje myśli, sprawnie przemawiać, poprawnie konstruować teksty, prowadzić dyskusje, polemiki i negocjacje, autoprezentacje i posługiwać się językiem w oficjalnych sytuacjach publicznych.

Potrafi w sposób klarowny, spójny i precyzyjny wypowiadać się w mowie i na piśmie, posiada umiejętność konstruowania rozbudowanych ustnych i pisemnych uzasadnień na tematy dotyczące

różnych zagadnień kulturowo-społecznych.

Kompetencje:

Ma świadomość poziomu swojej wiedzy językoznawczej, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się w zakresie sprawności technicznej w poprawnym posługiwaniu się językiem polskim, dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności językowe.

Ma świadomość wartości języka jako dziedzictwa kulturowego oraz jego poszanowania.

Ma etyczną świadomość wykorzystywania języka na różnych poziomach komunikacji społecznej, wyrażającego się w pragmatyce różnych form (odmian i gatunków) mowy i wypowiedzi.

Egzamin pisemny - weryfikacja stopnia opanowania treści wykładowych i ćwiczeniowych.

Kolokwium - sprawdzenie realizacji stopnia opanowania treści ćwiczeniowych oraz ujętych w formie prezentacji.

Prezentacja - sprawdzenie zdobytej wiedzy teoretycznej pomieszczonej w pragmatykę działania oraz umiejętności technicznych w zakresie wygłaszanego tekstu.