Seminarium magisterskie [06-PS801D] semestr zimowy 2013/2014
seminarium, grupa nr 5

Literatura obowiązkowa

1. Bugdol M. (2007). Gry i zachowania nieetyczne w organizacji. Warszawa: Wydawnictwo Difin, fragmenty.

2. Chomczyński, P. (2008). Mobbing w pracy z perspektywy interakcyjnej. Proces stawania się ofiarą. Łódź, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, fragmenty.

3. Chudzicka-Czupała A. (2013). Etyczne zachowanie się człowieka w organizacji. Katowice, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, fragmenty. 4. Harwas-Napierała B. (2005). Etyczne aspekty manipulacji. Poznańskie Studia Teologiczne, 18, 248–259.

5. Laszczak M. (1999). Patologie w organizacji. Mechanizmy powstawania. Zwalczanie. Zapobieganie. Kraków, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, fragmenty.

literatura uzupełniająca

1. Ashkanasy, N.M., Windsor, C.A., Trevino L.K. (2006). Bad Apples in Bad Barrels Revisited: Cognitive Moral Development, Just World Beliefs, Rewards a Ethical Decision Making. Business Ethics Quarterly, 4 (16), 449–473.

2. Chudzicka-Czupała A. (2014). Filozofia moralna a akceptacja przejawów nieuczciwości akademickiej przez studentów uczelni wyższych. Czasopismo Psychologiczne, 20,1, 139-148.

3. Chudzicka-Czupała, A. (2012). Empathy and Ethical Decision Making at Work. Polish Journal of Applied Psychology, 10 (1), 169—185.

4. Chudzicka-Czupała, A. (2012). Filozofia moralna jednostek jako przesłanka dobrych praktyk w biznesie. Zarządzanie i Finanse. Journal of Management and Finance, 1(3), 535-546.

5. Dambach, K. E. (2003). Mobbing w szkole: jak zapobiegać przemocy grupowej. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, wybrane fragmenty.

6. Davis, H.M. (1999). Empatia. O umiejętności współodczuwania. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, wybrane rozdziały.

7. Hirigoyen, M. F. (2002). Molestowanie moralne. Perwersyjna przemoc w życiu codziennym. Poznań, Wydawnictwo „W Drodze”, wybrane rozdziały.

8. Jimerson, S.R., Swearer, S.M., Espelage, D.L.(red.)(2010). Handbook of Bullying in Schools: An international perspective. Routlage.

9. Kotlarska-Michalska, A. (1999). Człowiek niepełnosprawny jako „inny" w ujęciu koncepcji socjologicznych i w świetle badań socjologiczno-psychologicznych. Roczniki Socjologii Rodziny, XI, 87-100.

10. Macko, M. (2009). Poczucie sprawiedliwości organizacyjnej a zachowania pracowników, Poznań, UAM.

11. Macko, M., Łaciak, M. (2012). Jak skutecznie scynizować własnych pracowników i uczynić firmę mniej efektywną. Czasopismo Psychologiczne, 18 (2), 277-286.

12. Macrae, C. N., Stangor, Ch., Hewstone, M. (1998). Stereotypy i uprzedzenia. Gdańsk, GWP.

13. Pufal-Struzik, I.(red.) (2007). Agresja dzieci i młodzieży: uwarunkowania indywidualne, rodzinne i szkolne. Kielce, Wydawnictwo Pedagogiczne.

14. Rostowska, T. (2001). Konflikt międzypokoleniowy w rodzinie. Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

15. Schmitt, M., Gollwitzer, M., Maes, J., Arbach, D. (2005). Justice Sensitivity: Assessment and Location in the Personality Space. European Journal of Psychological Assessment, 21(3), 202-211.

16. Szukalski, P. (2004). Dyskryminacja ze względu na wiek (ageizm) – przyczyny, przejawy, konsekwencje. Polityka Społeczna, 2, 11–15.

17. Turek, D., Wojtczuk-Turek, A. (2011). Kompetencyjne uwarunkowania nieetycznego zachowania pracowników. Problemy Zarządzania, 9, 4 (34), 127 – 146.

18. Trafiałek, E.(2003). Polska starość w dobie przemian. Katowice, Wydawnictwo Śląsk.

Tematykę seminarium stanowią zagadnienia związane z psychologicznymi, organizacyjnymi i kulturowymi uwarunkowaniami zachowań nieetycznych, mających miejsce w relacjach międzyludzkich. Podczas zajęć Studenci analizować będą motywy zachowań nieetycznych w różnych środowiskach życia: w miejscu pracy, w szkole, na uczelni, w środowisku rodzinnym, a nawet szpitalnym. Studenci nabędą wiedzę na temat różnych podejść teoretycznych i koncepcji, opisujących zachowanie nieetyczne, ukazujących proces podejmowania przez człowieka decyzji, mających wymiar moralny.

Chociaż tematyka ta zdaje się pozostawać nieco z boku głównych nurtów badawczych, obecnych w psychologii, o wzroście zainteresowania psychologów etycznym postępowaniem świadczy rosnąca liczba badań poświęconych uwarunkowaniom braku uczciwości w zachowaniu się. Uczestnicy seminarium będą mieli okazję do zaznajomienia się z wynikami tych badań.

Przedmiotem empirycznych analiz, prowadzonych w ramach seminarium, mogą być motywy, przejawy i koszty zachowań nieetycznych oraz właściwości różnicujące postawę człowieka. Interesować nas będą zarówno czynniki indywidualne, warunkujące zachowanie się osoby, stojącej przed moralnym dylematem, takie jak na przykład idealizm/relatywizm, makiawelizm, narcyzm, altruizm, empatia, indywidualna wrażliwość na sprawiedliwość, poczucie sprawiedliwości, poziom samokontroli, lęk przed porażką, skłonności do rywalizacji, a także różnice kulturowe i organizacyjne - na przykład partykularyzm/uniwersalizm lub czynniki związane z klimatem organizacji, w jakiej człowiek funkcjonuje. Badania prowadzone przez studentów uwzględniają też specyfikę wieku – dotyczyć mogą wybranych grup wiekowych lub porównań między nimi (na przykład osób w okresie dorastania, wczesnej i późnej dorosłości czy ludzi starszych, w wieku 55+).

Szczegółowe zagadnienia tematyczne obejmują różne oblicza zachowań nieetycznych, na przykład:

1. zachowanie nieetyczne w miejscu pracy, etyczne zagrożenia ze strony współczesnych organizacji – przyczyny wypalenia zawodowego i cynizmu organizacyjnego człowieka zatrudnionego w wielkich korporacjach i małych przedsiębiorstwach;

2. etyczne zachowanie się młodych dorosłych w relacji z rodzicami, odpowiedzialność w podejmowaniu wyzwań dorosłości a nieuczciwe postępowanie;

3. nieetyczne aspekty zachowania się partnerów lub dzieci i rodziców wobec siebie (manipulacja w związku, konflikt międzypokoleniowy);

4. nieuczciwość akademicka i jej uwarunkowania, formy nieetycznego postępowania w szkołach i na uczelniach, w relacji nauczyciel – uczeń, wykładowca – student; problem ściągania i plagiatowania jako przykład zachowań nieetycznych, mobbing i bullying;

5. etyczne aspekty zachowania się wobec ludzi w wieku 55+, niepełnosprawnych lub chorych, problem dyskryminacji.

Zakłada się, że na podstawie lektury przedmiotu, Studenci będą potrafili krytycznie odnieść się do aktualnego stanu wiedzy i badań oraz samodzielnie sformułować temat własnej pracy empirycznej. Wymagania, jakie musi spełnić uczestnik seminarium w pierwszym semestrze zajęć, to opisanie i przedstawienie własnych zamierzeń badawczych z uwzględnieniem standardów przyjętych we współczesnej psychologii.

Dyskusja grupowa oraz rozmowy w kontakcie indywidualnym ze Studentem, prezentacje tematów, dyskusja merytoryczna nad poruszanymi zagadnieniami.

Praca indywidualna nad budowaniem koncepcji pracy magisterskiej i nad tworzeniem projektu badań własnych.

Kontrolowanie pracy Studentów i czynionych przez Nich postępów.

Aby uzyskać zaliczenie w I semestrze Student powinien:

1. uczestniczyć aktywnie w zajęciach – dopuszczalna jest 1 nieobecność,

2. przygotować referat, w którym dokona krytycznego przeglądu badań na określony temat, na podstawie odpowiednio dobranych źródeł naukowych;

3. zaprezentować przed grupą problem badań własnych;

4. sporządzić i złożyć pisemny opis problemu badań własnych.

Aby uzyskać zaliczenie w II semestrze Student powinien:

1. uczestniczyć aktywnie w zajęciach – dopuszczalna jest 1 nieobecność;

2. przygotować referat, stanowiący wnikliwe opracowanie szczegółowych zagadnień teoretycznych i metodologicznych, odnoszących się do wybranych problemów, analizowanych w ramach seminarium magisterskiego;

3. zaprezentować przed grupą własny projekt badawczy (problem i metodologię badań);

4. sporządzić i złożyć pisemny projekt badań własnych, zawierający opis własnej koncepcji pracy: roboczy temat pracy, problem badawczy, pytania i hipotezy badawcze, opis zmiennych i ich wskaźników, model badań, opis narzędzi badawczych i metod analizy statystycznej danych wraz z uzasadnieniem ich wyboru, wstępny spis bibliografii.

Aby uzyskać zaliczenie w III semestrze Student powinien:

1. uczestniczyć aktywnie w zajęciach – dopuszczalna jest 1 nieobecność;

2. przygotować referat, gdzie ukazane będą szczegółowe rozwiązania zagadnień metodologicznych, odnoszących się do wybranych problemów, będących przedmiotem analizy w jego pracy magisterskiej;

3. sporządzić i złożyć opis teoretycznych podstaw badań własnych/konspekt, wskazujący zagadnienia teoretyczne i empiryczne, na podstawie których Student formułuje problem i hipotezy badawcze.

Aby uzyskać zaliczenie w IV semestrze Student powinien:

1. uczestniczyć aktywnie w zajęciach – dopuszczalna jest 1 nieobecność;

2. opracować bazę danych, zawierającą wyniki badań własnych –korzystając z ogólnie dostępnych programów oprogramowania statystycznego (np. Excel, Statistica)

3. przygotować raport z badań zgodnie z zasadami opracowywania wyników badań empirycznych, zawierający rezultaty analiz statystycznych wraz z jednoznacznie sformułowanymi wnioskami oraz interpretacją uzyskanych wyników, zaprezentować uzyskane wyniki i poddać je krytycznej dyskusji w grupie seminaryjnej.