Uniwersytet Ślaski w Katowicach - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Historia społeczno-gospodarcza okresu nowożytnego [05-HI-AS-S1-014] semestr letni 2014/2015
Wykład, grupa nr 1

Przejdź do planu zaznaczono terminy wyświetlanej grupy
To jest strona grupy zajęciowej. Jeśli szukasz opisu przedmiotu, zobacz stronę przedmiotu
Przedmiot: Historia społeczno-gospodarcza okresu nowożytnego [05-HI-AS-S1-014]
Zajęcia: semestr letni 2014/2015 [2014/2015L] (zakończony)
Wykład [W], grupa nr 1 [pozostałe grupy]
Termin i miejsce: Podana informacja o terminie jest orientacyjna. W celu uzyskania pewnej informacji obejrzyj kalendarz roku akademickiego lub skontaktuj się z wykładowcą (nieregularności zdarzają się przede wszystkim w przypadku zajęć odbywających się rzadziej niż co tydzień). (brak danych)
Liczba osób w grupie: 19
Limit miejsc: 19
Zaliczenie: Egzamin
Prowadzący: Dariusz Rolnik
Literatura:

Augustyniak U.: Historia Polski.

Bogucka M.: Dzieje kultury polskiej do 1918, Wrocław 1987.

Bogucka M. : Staropolskie obyczaje w XVI-XVII w, Warszawa 1994.

Bystroń J.S.: Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. Wiek XVI-XVIII, T. 1-2, Warszawa [1932]; 1994.

Góralski Z.: Urzędy i godności w dawnej Polsce, Warszawa 1983.

Ihnatowicz, Mączak, Zientara: Społeczeństwo polskie od X do XX wieku, Warszawa 1988

Kuchowicz Z.: Człowiek polskiego baroku, Łódź 1977.

Kuchowicz Z.: Obyczaje i postacie Polski szlacheckiej XVI- XVIII w., Warszawa 1993.

Kuchowicz Z.: Miłość staropolska, Łódź 1982.

Łoziński w.: Życie polskie w dawnych wiekach, Lwów 1907.

Mączak A. Klientela. Nieformalne systemy władzy w Polsce i Europie XVI-XVIII w., Warszawa 1994

Niewiara A.: Wyobrażenia o narodach w pamiętnikach i dziennikach z XVI-XIX wieku, Katowice 2000.

Markiewicz M.: Historia Polski 1491-1795.

Polska stanisławowska w oczach cudzoziemców, t. 1-2, oprac. W. Zawadzki, Warszawa 1963.

Rolnik D.: Portret szlachty czasów stanisławowskich, Katowice 2009

Tazbir J.: Kultura szlachecka w Polsce, Warszawa 2002.

Turnau I.: Ubiór narodowy w dawnej Polsce, Warszawa 1991.

Zakres tematów:

1. Społeczeństwo polskie XVI-XVIII wieku

• Rozwój demograficzny Polski na tle europejskim

• Grupy, klasy społeczne (chłopi, mieszczanie, szlachta, duchowni, ludzie luźni)

• Mniejszości narodowe (Ormianie, Szkoci, Niemcy, Żydzi)

• Mniejszości religijne (prawosławni, unici, protestanci)

2. Obywatel w Rzeczypospolitej

• Polski parlamentaryzm i jego rola w społeczeństwie

• Drogi karier (od podsędka do wojewody)

• Urzędy (szlachcic na zagrodzie równy wojewodzie)

• Stan wojskowy

• Trybunały

• Kryteria awansu, praca, zdolności, pochodzenie

• Przykłady karier spektakularnych: ojciec bez urzędu syn senatorem

• Awanse w ziemi, „trwałość wielkości”

• Obywatele habitach i sutannach

• Duchowni w życiu Rzeczypospolitej

• Kazania – ambona – szlachta. Księża na dworach magnackich i szlacheckich

3. Proces tworzenia się stereotypów obcych w Polsce XVI-XVIII w. Rosja. Niemcy. Żydzi.

• Pojęcie stereotypu

• Obraz Rosjanina i Rosji

• Portret Niemca. Prusak, „Austriak”, Sas i ....

• Obraz Żyda swojego „obcego”

• Czynniki kształtujące i tworzące stereotyp

• Zmiany poszczególnych stereotypowych wyobrażeń obcych na przestrzeni trzech stuleci

4. Stereotyp Francji i Anglii w Polsce XVI-XVIII Cudzoziemszczyzna a swojskość – o dobrych i złych wpływach obcych

• Stereotyp postrzegania Anglii i Anglika

• Stereotyp postrzegania Francji i Francuza

• Konflikt cudzoziemskości ze swojskością

• Prowincja a centrum, o złych wpływach stolicy

• Polski republikanizm i sarmatyzm

5. „Cudzoziemszczyzna” i jej znaczenie w dziejach I Rzeczypospolitej

• Pojecie „cudzoziemszczyzny” u „oświeconych” i „staropolaków”

• Edukacja „cudzoziemska”

• Model posiej oświaty i edukacji, o dobrym i złym wychowaniu

• Dobre i złe obce wzorce

• „Portrety” dobrych i złych cudzoziemców

• O dobrych i złych państwach

6. Obraz życia na polskim dworze średnioszlacheckim i magnackim w XVI-XVIII w.

• Kto był magnatem w I Rzeczypospolitej – próba definicji

• Elementy dworskiego życia

• Klientelizm

• Życie w gospodarstwie i jego umiłowanie

• Ambicje polityczne – zabawa; życie sejmikowe

• Szlachecka codzienność?

• Umiłowanie spokoju

• Szlachcic rolnik czy żołnierz

7. Polacy w opiniach cudzoziemców w czasach stanisławowskich

• Kto dobrze poznał Polaków i o nich pisał?

• Wady i zalety Polaków

• Zmiany w stereotypowym postrzeganiu Polaków – działanie czasu

• Co widzi Anglik, co Francuz, a co Niemiec – czy oglądają to samo?

• Co Polacy sądzą o sobie – autoportret szlachty.

Metody dydaktyczne:

wykład

Metody i kryteria oceniania:

Podstawą oceny jest egzamin pisemny, obejmujący swym zakresem treści poznane podczas wykładów i ćwiczeń.

Uwagi:

4 sem. Historii – gr. adm.-sam. (st. I stopnia)

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Ślaski w Katowicach.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)