Historia społeczno-gospodarcza okresu nowożytnego [05-HI-AS-S1-014]
semestr letni 2014/2015
Wykład,
grupa nr 1
Przedmiot: | Historia społeczno-gospodarcza okresu nowożytnego [05-HI-AS-S1-014] |
Zajęcia: |
semestr letni 2014/2015 [2014/2015L]
(zakończony)
Wykład [W], grupa nr 1 [pozostałe grupy] |
Termin i miejsce:
|
(brak danych) |
Liczba osób w grupie: | 19 |
Limit miejsc: | 19 |
Zaliczenie: | Egzamin |
Prowadzący: | Dariusz Rolnik |
Literatura: |
Augustyniak U.: Historia Polski. Bogucka M.: Dzieje kultury polskiej do 1918, Wrocław 1987. Bogucka M. : Staropolskie obyczaje w XVI-XVII w, Warszawa 1994. Bystroń J.S.: Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. Wiek XVI-XVIII, T. 1-2, Warszawa [1932]; 1994. Góralski Z.: Urzędy i godności w dawnej Polsce, Warszawa 1983. Ihnatowicz, Mączak, Zientara: Społeczeństwo polskie od X do XX wieku, Warszawa 1988 Kuchowicz Z.: Człowiek polskiego baroku, Łódź 1977. Kuchowicz Z.: Obyczaje i postacie Polski szlacheckiej XVI- XVIII w., Warszawa 1993. Kuchowicz Z.: Miłość staropolska, Łódź 1982. Łoziński w.: Życie polskie w dawnych wiekach, Lwów 1907. Mączak A. Klientela. Nieformalne systemy władzy w Polsce i Europie XVI-XVIII w., Warszawa 1994 Niewiara A.: Wyobrażenia o narodach w pamiętnikach i dziennikach z XVI-XIX wieku, Katowice 2000. Markiewicz M.: Historia Polski 1491-1795. Polska stanisławowska w oczach cudzoziemców, t. 1-2, oprac. W. Zawadzki, Warszawa 1963. Rolnik D.: Portret szlachty czasów stanisławowskich, Katowice 2009 Tazbir J.: Kultura szlachecka w Polsce, Warszawa 2002. Turnau I.: Ubiór narodowy w dawnej Polsce, Warszawa 1991. |
Zakres tematów: |
1. Społeczeństwo polskie XVI-XVIII wieku • Rozwój demograficzny Polski na tle europejskim • Grupy, klasy społeczne (chłopi, mieszczanie, szlachta, duchowni, ludzie luźni) • Mniejszości narodowe (Ormianie, Szkoci, Niemcy, Żydzi) • Mniejszości religijne (prawosławni, unici, protestanci) 2. Obywatel w Rzeczypospolitej • Polski parlamentaryzm i jego rola w społeczeństwie • Drogi karier (od podsędka do wojewody) • Urzędy (szlachcic na zagrodzie równy wojewodzie) • Stan wojskowy • Trybunały • Kryteria awansu, praca, zdolności, pochodzenie • Przykłady karier spektakularnych: ojciec bez urzędu syn senatorem • Awanse w ziemi, „trwałość wielkości” • Obywatele habitach i sutannach • Duchowni w życiu Rzeczypospolitej • Kazania – ambona – szlachta. Księża na dworach magnackich i szlacheckich 3. Proces tworzenia się stereotypów obcych w Polsce XVI-XVIII w. Rosja. Niemcy. Żydzi. • Pojęcie stereotypu • Obraz Rosjanina i Rosji • Portret Niemca. Prusak, „Austriak”, Sas i .... • Obraz Żyda swojego „obcego” • Czynniki kształtujące i tworzące stereotyp • Zmiany poszczególnych stereotypowych wyobrażeń obcych na przestrzeni trzech stuleci 4. Stereotyp Francji i Anglii w Polsce XVI-XVIII Cudzoziemszczyzna a swojskość – o dobrych i złych wpływach obcych • Stereotyp postrzegania Anglii i Anglika • Stereotyp postrzegania Francji i Francuza • Konflikt cudzoziemskości ze swojskością • Prowincja a centrum, o złych wpływach stolicy • Polski republikanizm i sarmatyzm 5. „Cudzoziemszczyzna” i jej znaczenie w dziejach I Rzeczypospolitej • Pojecie „cudzoziemszczyzny” u „oświeconych” i „staropolaków” • Edukacja „cudzoziemska” • Model posiej oświaty i edukacji, o dobrym i złym wychowaniu • Dobre i złe obce wzorce • „Portrety” dobrych i złych cudzoziemców • O dobrych i złych państwach 6. Obraz życia na polskim dworze średnioszlacheckim i magnackim w XVI-XVIII w. • Kto był magnatem w I Rzeczypospolitej – próba definicji • Elementy dworskiego życia • Klientelizm • Życie w gospodarstwie i jego umiłowanie • Ambicje polityczne – zabawa; życie sejmikowe • Szlachecka codzienność? • Umiłowanie spokoju • Szlachcic rolnik czy żołnierz 7. Polacy w opiniach cudzoziemców w czasach stanisławowskich • Kto dobrze poznał Polaków i o nich pisał? • Wady i zalety Polaków • Zmiany w stereotypowym postrzeganiu Polaków – działanie czasu • Co widzi Anglik, co Francuz, a co Niemiec – czy oglądają to samo? • Co Polacy sądzą o sobie – autoportret szlachty. |
Metody dydaktyczne: |
wykład |
Metody i kryteria oceniania: |
Podstawą oceny jest egzamin pisemny, obejmujący swym zakresem treści poznane podczas wykładów i ćwiczeń. |
Uwagi: |
4 sem. Historii – gr. adm.-sam. (st. I stopnia) |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Ślaski w Katowicach.