Psychologia różnic indywidualnych [06-PS-NM-012] semestr zimowy 2015/2016
Wykład, grupa nr 1

Jaworowska A. (2011). Kwestionariusz Impulsywności IVE. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

Jaworowska A. (2011). Kwestionariusze Osobowości Eysencka. EPQ-R, EPQ-R w wersji skróconej. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

Kwiatkowska A., Grzymała-Moszczyńska H. (2008). Psychologia międzykulturowa. (w). Z. Strelau, D. Doliński (red). Psychologia: podręcznik akademicki. Tom 2. Gdańsk: GWP, s.474-476.

Matczak A., Jaworowska A., Ciechanowicz A., Stańczak J. (2006). Bateria testów APIS-Z. Podręcznik. Wydanie II. Warszawa: PTP.

Oniszczenko W. (1995). Diagnoza temperamentu w ujęciu genetycznej teorii Bussa i Plomina: Kwestionariusz temperamentu EAS-TS. Studia Psychologiczne, 33, 1-2, s.97-111.

Pisula W., Oniszczenko W. (2008). Genetyka zachowania i psychologia ewolucyjna. (w). Z. Strelau, D. Doliński (red). Psychologia: podręcznik akademicki. Tom 1. Gdańsk: GWP, s.304-317, 327-333.

PTP (1991). Podręcznik do Testu Matryc Ravena. Warszawa: PTP.

Strelau J. (2006). Osobowość jako zespół cech. (w.) J. Strelau (red.) Psychologia podręcznik akademicki. Tom 2. Psychologia ogólna. Gdańsk: GWP, s.535-546.

Strelau J. (2006). Różnice indywidualne: opis, determinanty i aspekt społeczny. (w.) J. Strelau (red.) Psychologia podręcznik akademicki. Tom 2. Psychologia ogólna. Gdańsk: GWP, s.653-679, 684-687, 702-705, 711-718.

Strelau J., Jaworowska A., Wrześniewski K., Szczepaniak P. (2009). Kwestionariusz Radzenia Sobie w Sytuacjach Stresowych. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

Strelau J., Zawadzki B. (1997). Formalna Charakterystyka Zachowania – Kwestionariusz Temperamentu (FCZ-KT). Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP, s.141-157.

Strelau J., Zawadzki B. (2008). Psychologia różnic indywidualnych. (w). J. Strelau, D. Doliński (red). Psychologia: podręcznik akademicki. Tom 1. Gdańsk: GWP, s.766-799, 816-845..

Strelau J., Zawadzki B., Angleitner A. (1995). Kwestionariusz temperamentu PTS: próba psychologicznej interpretacji podstawowych cech układu nerwowego według Pawłowa. Studia Psychologiczne, 33, 1-2, s.9-45.

Zawadzki B., Strelau J., (1995). Podstawy teoretyczne, konstrukcja i własności psychometryczne inwentarza: „Formalna Charakterystyka Zachowania – Kwestionariusz Temperamentu”. Studia Psychologiczne, 33, 1-2, s.49-95.

Chlewiński Z. (2003). Stereotyp Niemca, Rosjanina i Żyda. Wspólne cechy i indywidualne różnice. Zastosowanie metody dyskursu. (w.) M. Marszał – Wiśniewska, T. Klonowicz, M. Fajkowska – Stanik (red.) Psychologia różnic indywidualnych. Wybrane zagadnienia. Gdańsk: GWP.

Ciarkowska W. (2003). Przyczyny i przejawy różnic indywidualnych w przebiegu rytmów okołodobowych u ludzi. (w.) M. Marszał-Wiśniewska, T. Klonowicz, M. Fajkowska-Stanik (red.) Psychologia różnic indywidualnych. Wybrane zagadnienia. Gdańsk: GWP.

Goleman D. (1997). Inteligencja emocjonalna. Poznań: Media Rodzina of Poznań.

Goleman D. (2009). Inteligencja ekologiczna. Poznań: REBIS.

Jaworowska A., Szustrowa T. (1991). Podręcznik do Testu Matryc Ravena Wersja Standard (1956). Warszawa, Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

Matczak A. i in. (2005). Bateria testów APIS-P(R). Podręcznik. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP.

Matsumoto D., Juang L. (2007). Psychologia międzykulturowa. Gdańsk: GWP, s.172-181.

Matsumoto D., Juang L. (2007). Psychologia międzykulturowa. Gdańsk: GWP, s.153-168.

Price W. F., Crapo R. H. (2003). Psychologia w badaniach międzykulturowych. Gdańsk: GWP, s.14-18, s.122-128.

Sapolsky, R., M. (2010). Dlaczego zebry nie mają wrzodów? Pschofizjologia stresu. Warszawa: PWN, s.312-337.

Strelau J. (1997). Psychologiczne różnice i wynikające stąd konsekwencje społeczne. Czasopismo psychologiczne, 1, 31-35.

Strelau J., Zawadzki B. (2008). Psychologia różnic indywidualnych. (w). J. Strelau, D. Doliński (red). Psychologia: podręcznik akademicki. Tom 1. Gdańsk: GWP, s.799-816.

Tomaszewski T. (1982). The dynamics of inequality. Dialectics and humanism, 2, 103-109.

Zawadzki B., Hornowska E. (2008). Psychometria. Konstrukcja i adaptacja testów psychologicznych. (w). Z. Strelau, D. Doliński (red). Psychologia: podręcznik akademicki. Tom 1. Gdańsk: GWP, s.874-892.

Zawadzki B., Hornowska E. (2008). Psychometria. Konstrukcja i adaptacja testów psychologicznych. (w). Z. Strelau, D. Doliński (red). Psychologia: podręcznik akademicki. Tom 1. Gdańsk: GWP, s. 882-883.

1. Zajęcia wprowadzające.

Przedstawienie prowadzącego, zapoznanie z grupą, omówienie celu zajęć, formalnej organizacji przedmiotu i kryteriów zaliczenia.

2. Różnice Indywidualne – podstawowe pojęcia.

Zapoznanie z podstawowymi pojęciami i koncepcjami na bazie, których wyrosła koncepcja różnic indywidualnych. Przybliżenie zagadnienia chronotypu.

3. Udział czynników genetycznych i środowiskowych w kształtowaniu różnic indywidualnych.

Dyskusja nad wpływem odziedziczalności i środowiska wspólnego oraz specyficznego na wykształcanie różnic indywidualnych.

4. Konsekwencje społeczne różnic indywidualnych. RI a nierówności społeczne.

Przybliżenie zagadnienia nierówności społecznej spowodowanej percepcją różnic, omówienie zagadnień dyskryminacji i stereotypizacji z perspektywy RI, przybliżenie sylwetek naukowców mających największy wpływ na kształtowanie tworzenie dysproporcji społecznych.

5. Osobowość. Koncepcja Trzech superczynników PEN H. J. Eysencka. Kwestionariusz EPQ-R.

Omówienie sposobu definiowania osobowości i temperamentu. Przybliżenie koncepcji PEN. Nauka posługiwania się testem psychologicznym, podstawy konstrukcji testu. Zastosowanie kwestionariusza EPQ-R.

6. Temperament - wprowadzenie. Teoria typów układu nerwowego Pawłowa i ich diagnoza. Kwestionariusz PTS Strelaua, Angleitnera, Zawadzkiego.

Przybliżenie podstawowych teorii temperamentu. Szczegółowe omówienie teorii typów układu nerwowego Pawłowa. Zastosowanie kwestionariusza PTS.

7. Kolokwium 1.

8. RTT. Diagnoza temperamentu w ujęciu RTT J. Strelaua: FCZ-KT.

Omówienie Regulacyjnej Teorii temperamentu. Omówienie sposobu diagnozy na podstawie testu FCZ-KT i w zestawieniu z innymi testami psychologicznymi.

9. Teoria EAS Bussa i Plomina. Diagnoza EAS: Kwestionariusz EAS w polskiej adaptacji.

Omówienie teorii EAS. Zastosowanie kwestionariusza EAS. Sprawdzenie i omówienie diagnoz wykonanych za pomocą testu FCZ-KT w zestawieniu z innymi testami psychologicznymi.

10. Funkcjonalne znaczenie różnic indywidualnych. Temperament a reakcja na stres. Style radzenia sobie ze stresem.

Omówienie funkcjonalnego znaczenia różnic indywidualnych. Zapoznanie z kwestionariuszem CISS i koncepcją stylów radzenia sobie ze stresem. Porównanie kwestionariusza CISS i COPE.

11. Inteligencja i zdolności – wprowadzenie.

Omówienie podstawowych teorii inteligencji. Przybliżenie zagadnienia eugeniki. Prezentacja prac własnych studentów.

12. Diagnoza inteligencji. Testy inteligencji. Test Matryc Progresywnych Ravena. Test APIS-Z.

Omówienie wad i zalet diagnozy inteligencji z pomocą testów na inteligencję. Zastosowanie TMR i Testu APIS-Z.

13. Kolokwium 2.

14. Różnice indywidualne – aplikacje dla życia codziennego i pracy zawodowej psychologa.

Omówienie aplikacji RI. Praca na podstawie case study z zakresu HR.

15. Zaliczenie.

Podsumowanie zajęć. Uzyskanie wpisów z przedmiotu

Studia literatury; przygotowanie prezentacji z wybranych obszarów RI; opracowanie analizy przypadku – diagnoza struktury temperamentu.

Test wiedzy

Wiedza. Podstawowym elementem jest opanowanie poszczególnych –wymienionych wyżej- rozdziałów podręcznika:

Strelau (red.), Psychologia: Podręcznik akademicki. Psychologia ogólna (t. 2). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Ocena ciągła - 50% oceny końcowej

Ocenie podlega ilość poprawnie rozwiązanych zadań testu.

5,0 (bdb) – od 97% do 100% poprawnych odpowiedzi w teście;

4,5 (db +) – od 94% do 96% poprawnych odpowiedzi w teście;

4,0 (db) – od 87% do 93% poprawnych odpowiedzi w teście;

3,5 (dst +) – od 80% do 86% poprawnych odpowiedzi w teście;

3,0 (dst) – od 70% do 79% poprawnych odpowiedzi w teście;

2,0 (ndst) – od 0% do 69% poprawnych odpowiedzi w teście.

Rozmowa z pytaniami problemowymi

Wiedza. Podstawowym elementem jest podręcznik:

Strelau (red.), Psychologia: Podręcznik akademicki. Psychologia ogólna (t. 2). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne oraz zestaw literatury nadobowiązkowej.

Umiejętności: posługiwanie się kwestionariuszami i testami.

Kompetencje: interpretacja wyników kwestionariuszy i testów.

Udział w zajęciach, aktywność i zaangażowanie słuchacza adekwatnie do tematu i formy zajęć

Projekt badawczy

Wiedza. Podstawowym elementem jest podręcznik:

Strelau (red.), Psychologia: Podręcznik akademicki. Psychologia ogólna (t. 2). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne oraz zestaw literatury nadobowiązkowej szczególnie tej, która dotyczy narzędzi badawczych.

Umiejętności: posługiwanie się kwestionariuszami i testami.

Kompetencje: interpretacja wyników i pisanie raportów z zakresu RI.

Udział w zajęciach, aktywność i zaangażowanie słuchacza adekwatnie do tematu i formy zajęć

Ocena końcowa to średnia ocen: testu, rozmowy i projektu badawczego. Istotnym elementem w procesie weryfikacji będzie rozmowa ze studentem oceniająca umiejętność z zakresu badania i diagnozy R.I.

5,0 (bdb) – bardzo wysoka aktywność oraz kompetencje badawcze i metodologiczne w zakresie zrealizowanych treści programowych;

4,5 (db +) – wysoka aktywność oraz kompetencje badawcze i metodologiczne w zakresie zrealizowanych treści programowych;

4,0 (db) – dobra aktywność oraz kompetencje badawcze i metodologiczne w zakresie zrealizowanych treści programowych;

3,5 (dst +) – zadowalająca aktywność oraz kompetencje badawcze i metodologiczne w zakresie zrealizowanych treści programowych, jednak ze znacznymi niedociągnięciami;

3,0 (dst) – dostateczna aktywność oraz kompetencje badawcze i metodologiczne w zakresie zrealizowanych treści programowych, jednak z licznymi błędami;

2,0 (ndst) – niezadowalająca aktywność oraz kompetencje badawcze i metodologiczne w zakresie zrealizowanych treści programowych