Historia społeczeństwa (nowożytność) [05-HI-AS-S1-021] semestr letni 2017/2018
Wykład, grupa nr 1

Augustyniak U.: Historia Polski.

Bartkiewicz K.: Obraz dziejów ojczystych w świadomości historycznej. Poznań 1979.

Bogucka M.: Dzieje kultury polskiej do 1918. Wrocław 1987

Bogucka M. : Staropolskie obyczaje w XVI-XVII w. Warszawa 1994.

Bystroń J.S.: Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. Wiek XVI-XVIII. T. 1-2. Warszawa [1932]; 1994.

Góralski Z.: Urzędy i godności w dawnej Polsce. Warszawa 1983.

Ihnatowicz, Mączak, Zientara: Społeczeństwo polskie od X do XX wieku. Warszawa 1988

Kuchowicz Z.: Człowiek polskiego baroku. Łódź 1977.

Kuchowicz Z.: Obyczaje i postacie Polski szlacheckiej XVI- XVIII w. Warszawa 1993.

Kuchowicz Z.: Miłość staropolska. Łódź 1982.

Łoziński w.: Życie polskie w dawnych wiekach. Lwów 1907.

Mączak A. Klientela. Nieformalne systemy władzy w Polsce i Europie XVI-XVIII w. Warszawa 1994

Niewiara A.: Wyobrażenia o narodach w pamiętnikach i dziennikach z XVI-XIX wieku. Katowice 2000

Markiewicz M.: Historia Polski 1491-1795

Polska stanisławowska w oczach cudzoziemców, t. 1-2, oprac. W. Zawadzki, Warszawa 1963.

Rolnik D.: Portret szlachty czasów stanisławowskich. Katowice 2009

Tazbir J.: Kultura szlachecka w Polsce. Warszawa 2002.

Turnau I.: Ubiór narodowy w dawnej Polsce. Warszawa 1991

1.Społeczeństwo polskie XVI-XVIII wieku

Zagadnienia:

- rozwój demograficzny Polski na tle europejskim

- grupy, klasy społeczne (chłopi, mieszczanie, szlachta, duchowni, ludzie luźni)

- mniejszości narodowe (Ormianie, Szkoci, Niemcy, Żydzi)

- mniejszości religijne (prawosławni, unici, protestanci)

2. Obywatel w Rzeczypospolitej

Zagadnienia:

- polski parlamentaryzm i jego rola w społeczeństwie

- drogi karier (od podsędka do wojewody)

- urzędy (szlachcic na zagrodzie równy wojewodzie)

- stan wojskowy

- trybunały

- kryteria awansu, praca, zdolności, pochodzenie

- przykłady karier spektakularnych: ojciec bez urzędu, syn senatorem

- awanse urzędnicze, starostwa, „trwałość wielkości”

- obywatele habitach i sutannach

- duchowni w życiu Rzeczypospolitej

- kazania – ambona – szlachta. Księża na dworach magnackich i szlacheckich

3. Proces tworzenia się stereotypów obcych w Polsce XVI-XVIII w. Rosja. Niemcy. Żydzi.

Zagadnienia:

- Pojęcie stereotypu

- Obraz Rosjanina i Rosji

- Portret Niemca. Prusak, „Austriak”, Sas i ....

- Obraz Żyda swojego „obcego”

- Czynniki kształtujące i tworzące stereotyp

- Zmiany poszczególnych stereotypowych wyobrażeń obcych na przestrzeni trzech stuleci

4. Stereotyp Francji i Anglii w Polsce XVI-XVIII Cudzoziemszczyzna a swojskość – o dobrych i złych wpływach obcych

Zagadnienia:

- Stereotyp postrzegania Anglii i Anglika

- Stereotyp postrzegania Francji i Francuza

- Konflikt cudzoziemskości ze swojskością

- prowincja a centrum, o złych wpływach stolicy

- polski republikanizm i sarmatyzm

5. „Cudzoziemszczyzna” i jej znaczenie w dziejach I Rzeczypospolitej

Zagadnienia:

- Pojęcie „cudzoziemszczyzny” u „oświeconych” i „staropolaków”

- Edukacja „cudzoziemska”

- Model posiej oświaty i edukacji, o dobrym i złym wychowaniu

- Dobre i złe obce wzorce

- „Portrety” dobrych i złych cudzoziemców

- O dobrych i złych państwach

6. Obraz życia na polskim dworze średnioszlacheckim i magnackim w XVI-XVIII w.

Zagadnienia:

- Kto był magnatem w I Rzeczypospolitej – próba definicji

- Elementy dworskiego życia

- Klientelizm

- Życie w gospodarstwie i jego umiłowanie

- Ambicje polityczne – zabawa; życie sejmikowe

- Szlachecka codzienność?

- Umiłowanie spokoju

- Szlachcic rolnik czy żołnierz

7. Polacy w opiniach cudzoziemców w czasach stanisławowskich

Zagadnienia:

Kto dobrze poznał Polaków i o nich pisał?

Wady i zalety Polaków

Zmiany w stereotypowym postrzeganiu Polaków – działanie czasu

Co widzi Anglik, co Francuz, a co Niemiec – czy oglądają to samo?

Co Polacy sądzą o sobie – autoportret szlachty.

Wykład z elementami dyskusji akademickiej.

Egzamin pisemny.

4 sem. historia,specjalność ADMIN.-SAMORZĄDOWA /st.stacjonarne I stopnia/