Historia literatury polskiej epoki oświecenia [02-FP-S1-HLPO] semestr zimowy 2018/2019
Ćwiczenia, grupa nr 2

F. Karpiński: Poezje wybrane. Wrocław 1997.

M. Klimowicz: Oświecenie. Warszawa 2006.

T. Kostkiewiczowa: Klasycyzm, sentymentalizm, rokoko. Szkice o prądach literackich polskiego oświecenia. Warszawa 1975.

Z. Libera: Poezja polska XVIII wieku. Warszawa 1976.

A. Okopień-Słwińska, Filiżanka. W: Liryka polska. Interpretacje. Kraków 1996.

Polska poezja rokokowa: antologia. Wybór i opracowanie R. Dąbrowski. Kraków 2003.

Słownik literatury polskiego Oświecenia. Pod red. T. Kostkiewiczowej. Wrocław 1991.

J. Snopek: OI. Krasicki: Bajki. Oprac. Z. Goliński. Wrocław 1975, BN.

2. I. Krasicki: Satyry i listy. Wstęp J.T. Pokrzywniak. Oprac. Z. Goliński. Wyd. 2. Wrocław 1988, BN.

3. A. Naruszewicz: Satyry. Wstęp i oprac. B. Wolska. Kraków 2002, Biblioteka Polska.

4. Ody twórców oświeceniowych (wedle aktualnego "Spisu lektur" autorstwa J. Ryby dostępnego oneline i w Bibliotece Wydziałowej).

5. Słownik literatury polskiego Oświecenia. Pod red. T. Kostkiewiczowej. Wrocław 1977 (lub późniejsze wyd.); tam zwłaszcza hasła: Bajka, Oda, Satyra.

6. Słownik terminów literackich. Pod red. J. Słąwińskiego. Wrocław 1988; tam hasła: Bajka, Oda, Satyra, Palinodia, Pamflet, Paszkwil, Poetyka.

7. T. Kostkiewiczowa: Oświecenie. Warszawa 2002; tam rozdziały: Walka o język narodowy (s. 41-45); Komisja Edukacji Narodowej (s. 119-122); Teatr i dramat (s. 225-263).bjawienie i oświecenie: z dziejów libertynizmu w Polsce. Wrocław 1986.

M. Wirtemberska: Malwina czyli Domyślność serca. Warszawa 1978.

F. Zabłocki: Fircyk w zalotach. Wrocław 1975.

[Oczywiście, ponieważ to tylko pół semestru, a nie wiadomo jeszcze, ile zajęć wypadnie z przyczyn zewnętrznych, zrealizowany zostanie wybór z tej propozycji.

1. Geneza i estetyka rokoka.

2. Rokokowa poezja Naruszewicza i Szymanowskiego.

3. "Fircyk w zalotach" jako komedia rokokowa.

4. Libertynizm.

5. Estetyka sentymentalizmu.

6. Poezja Karpińskiego i Kniaźnina.

7. Romans sentymentalny.

Punktem wyjścia są rozważania dotyczące polskiego Oświecenia na tle tej - co do swej istoty - europejskiej formacji kulturowej, a także zagadnienia szczegółowe, takie jak: geneza, ramy czasowe, periodyzacja, podziały wewnętrzne, główne wartości i problemy, idee filozoficzne, instytucje życia kulturalnego. Ponieważ dość wysoko oceniam aspekt genologiczny w badaniach historycznoliterackich oraz nieodłączną więź historii literatury z jej teorią, pierwszym zespołem zagadnień jest "Poetyka bajek Ignacego Krasickiego" (wtórne wobec tego tematu są konteksty bajek tłumaczonych przez "mężów oświeconych" - bajki La Fonteine'a, Kryłowa).

Kolejnym zagadnieniem szczegółowym jest rola satyry jako gatunku oświeceniowego - jej popularności, miejsca w hierarchii gatunków, przekonania o sprawności dydaktycznej (tu porównanie satyr I. Krasickiego i A. Naruszewicza). Tu także porównanie definicji (haseł) "satyry" w "Słowniku terminów literackich" pod red. J. Sławińskiego i w "Słowniku literatury polskiego Oświecenia" pod red. T. Kostkiewiczowej oraz porównanie komentarzy do wydań w serii Biblioteki Narodowej satyr Naruszewicza w oprac. Stanisława Grzeszczuka (1962) i Barbary Wolskiej (2002). Zwracamy zatem uwagę nie tylko na aspekt historycznoliteracki, lecz także tekstologiczny i edytorski - zmierzamy ku polonistyce możliwie najpełniejszej, choć to wykracza poza idee systemu "trzy plus dwa" (licencjat + magisterium, bliższe jest dawnej polonistyce jednolitej, magisterskiej, pięcioletniej.

Następnym zagadnieniem szczegółowym jest problematyka związana z gatunkiem ody, jej ewolucja w obrębie formacji kulturowej, realizacji "ortodoksyjnych" względem zaleceń poetyk normatywnych i rejestrowanych u schyłku epoki odstępstw od tych norm, postrzeganych tu jako pewna nieudolność raczej niż próby preromantycznego rozluźnienia gorsetu genologicznego. Tu również - jeśli znajdą się "ochotnicy" - prezentacja interpretacji wybranych ód i korekta prowadzącego w oparciu o najnowszy stan badań.

Kolejnym zagadnieniem szczegółowym są "Walka o język narodowy" oraz tworzenie instytucji sprzyjających rozwojowi kultury i nauki, poczynając od szkolnictwa (tu przydatny tom T. Kostkiewiczowej "Oświecenie").

Ponieważ integralną częścią tych ćwiczeń jest przygotowanie pisemnej pracy semestralnej, do lektur nadobowiązkowych dołączyć należy tekst metodyczny prof. Stefana Sawickiego o analizie utworów literackich.

Wykład seminaryjny, dyskusja, praca z tekstem, elementy prezentacji multimedialnej.

To kolejny etap akademickiego polonistycznego kształcenia w zakresie nabywania umiejętności analizy i interpretacji tekstów literackich, które powinny zostać wsparte lekturą odpowiednich opracowań naukowych, elementy wykładu podczas ćwiczeń oraz dyskusje (skoro to konwersatorium).

Na ocenę końcową składa się ocena aktywności i stopnia przygotowania studenta do zajęć (weryfikacja przeprowadzana na każdych zajęciach) i ocena szkicu interpretacyjnego.

Podstawą zaliczenia przedmiotu jest praca pisemna (80% oceny końcowej). Brany będzie także pod uwagę aktywny udział w zajęciach i przygotowanie merytoryczne do nich.

3 sem. fil. pol. lic., grupa dziekańska G5

M. Piechota - dyżury w poniedziałki od godz. 11.30 do 13.00, p. 404; w sytuacjach nagłych kontakt e-mail na adres: mmp@pn.pl