Postsekularyzm - teologia wobec teorii literatury [02-FP-LIT-S2-PT] semestr letni 2018/2019
Wykład, grupa nr 1

I Postsekularyzm – opracowania ogólne

1. Drzewo Poznania. Postsekularyzm w przekładach i komentarzach. Red. P. Bogalecki, A. Mitek-Dziemba. Katowice 2012.

2. Deus otiosus. Nowoczesność w perspektywie postsekularnej. Red. A. Bielik-Robson, M. A. Sosnowski. Warszawa 2013.

3. Religia. Seminarium na Capri prowadzone przez Jacquesa Derridę i Gianniego Vattimo…. Przeł. M. Kowalska i in. Warszawa 1999 (także: Derrida and Religion. Other Testament. Ed. Y. Sherwood, K. Hart. New York 2005).

4.J. Habermas, Między naturalizmem a religią. Przeł. M. Pańkow. Warszawa 2012.

5. J. Derrida: Widma Marksa. Stan długu, praca żałoby i nowa Międzynarodówka. Przeł. T. Załuski. Warszawa 2016.

6. R. Rorty, G. Vattimo: Przyszłość religii. Red. S. Zabala. Kraków 2010 (także: G. Vattimo: Belief. Cambridge 1999).

7. G. Agamben: Czas który zostaje. Komentarz do Listu do Rzymian. Przeł. S. Królak. Warszawa 2009.

8. S. Žižek: Kukła i karzeł. Perwersyjny rdzeń chrześcijaństwa. Przeł. M. Kropiwnicki. Bydgoszcz 2006.

9. S. Žižek, E. Santner, K. Reinhard: Bliźni. Przeł. E. Ulińska. Warszawa 2013.

10. A. Bielik-Robson: „Na pustyni”. Kryptoteologie późnej nowoczesności. Kraków 2008 (także tejże: Erros. Mesjański witalizm i filozofia. Kraków 2011).

11. Numery monograficzne czasopisma „Krytyka Polityczna”. Nr 13: Źródła postsekularyzmu nr 13 (lato 2007). Nr 14: Tylko prawda nas wyzwoli! (zima 2007/2008).

12. J.-L. Nancy: Deconstruction of Christianity I (Dis-closure)&II (Adoration). New York 2008, 2013 (także: Re-treating Religion. Deconstructing Christianity with J-L Nancy. New York 2012).

13. Exploring the Postsecular. The Religious, the Political and the Urban. Ed. A. L. Modendijk… Leiden – Boston 2010.

14. J. Milbank, S. Žižek: The Monstrosity of Christ. Paradox or Dialectic? London 2009.

15. J. Iwanicki: Procesy sekularyzacyjne a filozofia sekularna i postsekularna. Tradycje i współczesność. Poznań 2014.

16. E. Drzewiecka: Myśl postsekularna w badaniach slawistycznych. Próba spojrzenia. „Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis” 2014, vol. 9, z. 1.

17. A.Mitek-Dziemba: Postsekularyzm jako sposób reanimacji lektury postkolonialnej? O granicach i paradoksach secular criticism. „Er(r)go” 2018, nr 2.

18. Szkoda, że Cię tu nie ma. Filozofia religii a postsekularyzm jako wyzwanie nowych czasów, red. M. Ciesielski, K. Szewczyk-Haake, Kraków 2018.

II Postsekularyzm - konteksty

1. M. Weber: Etyka protestancka a duch kapitalizmu. Przeł. B. Baran, J. Miziński. Warszawa 2010.

2. C. Schmitt: Teologia polityczna i inne pisma. Przeł. M. A. Cichocki. Warszawa 2012.

3. P. Berger: Święty baldachim: elementy socjologicznej teorii religii. Przeł. W. Kurdziel. Kraków 1997.

4. K. Dobbelaere: Sekularyzacja. Trzy poziomy analizy. Przeł. R. Babińska. Kraków 2006.

5. H. Blumenberg: Die Legitimität der Neuzeit. Wyd. Frankfurt am Main 1966. (po polsku fragmenty w czasopiśmie “Kronos” 2013 nr 2).

6. Ch. Taylor: A Secular Age. London 2007.

7. Ch. Taylor, Nowoczesne imaginaria społeczne. Przeł. A. Puchejka, K. Szymaniak. Kraków 2010.

8. J. Casanova: Religie publiczne w nowoczesnym świecie. Przeł. T. Kunz. Kraków 2005.

9. J. Mariański: Sekularyzacja. Desekularyzacja. Nowa duchowość. Studium socjologiczne. Kraków 2013.

10. Political Theologies. Public Religions in a Post-Secular World. Ed. H. de Vries. New York 2006.

11. Theology and the Political. The New Debate. Ed. C. Davis. Durham and London 2005.

III Próby postsekularnych analiz literackich

1. Więzi wspólnoty/ The Ties of Community. Red. P. Bogalecki, A. Mitek-Dziemba, T. Sławek. Katowice 2013 (wybrane teksty; także w numerze monograficznym czasopisma „FA-art” 2013 nr 1-2: Religia-rewizja).

2. M. Warchala: Romantyczne przygody z religią: Shelley. „Literatura na Świecie” 2012 nr 10-11.

3. S. Wysłouch: Diabeł zsekularyzowany, metafizyka zsekularyzowana, świadomość postsekularna (O Bezrobotnym Lucyferze Aleksandra Wata). W: Elementy do portretu. Szkice o twórczości Aleksandra Wata. Red. Agnieszka Czyżak, Zbigniew Kopeć. Poznań 2011.

4. M. S. Roberts: Poetry in A Post-Sceular Age. „Poetry Review” vol. 98 (2008).

5. A. Faber: The Post-Secular Poetics and Ethics of Exposure in J.M. Coetzee “Disgrace”. “Literature&Theology”. Vol 23, nr 3.

6. F. G. Mohamed: Milton and the Post-Secular Present. Ethics, Politics, Terrorism. Stanford 2011.

7. M. Ratti: The Postsecular Imagination: Postcolonialism, Religion, and Literature. New York 2013.

8. „Wielogłos” 2015, nr 2 (24): Postsekularyzm i literatura (numer monograficzny).

9. A. Bielik-Robson: Cienie pod czerwoną skałą. Eseje o literaturze. Gdańsk 2016.

10. R. Knapek: Tropy sekularyzacji w prozie dwudziestolecia międzywojennego. Katowice 2016.

11. P. Bogalecki: Szczęśliwe winy teolingwizmu. Polska poezja po 1968 roku w perspektywie postsekularnej. Kraków 2016.

12. Literatura a religia - wyzwania postsekularności. Red. T. Garbol. Lublin 2017.

13. A. Lipszyc: Czerwone listy. Eseje frankistowskie o literaturze polskiej. Kraków 2018.

14. M. Piotrowska-Grot: Przemeblowanie (w) wieczności. Wizje zaświatów w polskiej poezji współczesnej, Katowice 2018.

15. K. Jarzyńska: Literatura jako ćwiczenie duchowe. Dzieło Czesława Miłosza w perspektywie postsekularnej. Kraków 2018.

1. Co to jest postsekularyzm? Definicje destryptywne i projektujące. Spektrum istniejących stanowisk. Źródła i konteksty myśli postsekularnej (teza sekularyzacyjna, teologia polityczna, teologia śmierci Boga, Holocaust Theology). Zarys problematyki i dynamiki kursu – postsekularnego laboratorium literatury polskiej

Wybrane nurty współczesnej myśli postsekularnej:

2. Spory i kontrowersje wokół kategorii „społeczeństwa postsekularnego”. Problematyka wykładu J. Habermasa. Postsekularyzm a socjologia i nauki społeczne. Postsekularyzm jako pojęcie eurocentryczne? (postsekularyzm a islam, nowe ruchy religijne). Postssekularyzm a postkolonializm

3. Paweł, mój bliźni. Wokół „postsekularnego zwrotu na lewicy” (Taubes, Badiou, Agamben, Žižek). Postsekularyzm a psychoanaliza (Bliźni: Santner, Reinhardt, Žižek)

4. Wiara i wiedza. Jacques Derrida jako fundator postsekularnej refleksji Jeana-Luca Nancy’ego, J. D. Caputo oraz G. Vattimo. Seminarium na Capri i jego rola dla rozwoju postsekularyzmu. Postsekularyzm a postmodernizm

Literaturoznawstwo i postsekularyzm

5. Po co nam postsekularyzm? Postsekularyzm a tradycyjne metody badań związków religii/ teologii i literatury (literatura religijna, metafizyczna, mistyczna, kerygmatyczna, problematyka sacrum i sanctum, „śladów sacrum w literaturze” itd.). Kategorie badań literaturoznawczych o teologicznej proweniencji (problem epifanii)

6. Postsekularyzm jako projektowana kategoria literaturoznawcza (w Europie Zachodniej i Stanach Zjednoczonych). John McClure jako jeden z twórców pojęcia i interpretator tekstów powieściowych (Partial Faiths). Postsekularne analizy utworów literackich – od Johna Miltona do Johna Maxwella Coetzee’go.

7. Postsekularyzm jako kategoria interpretacyjna literatury polskiej. Pytanie o możliwość i sens transferu pojęcia (specyfika polskich procesów sekularyzacyjnych, PRL). Możliwość postsekularnej analizy autorów polskojęzycznych: podsumowanie i dalsze perspektywy badawcze.

Prezentacja treści nauczania w formie wykładu, wykorzystująca prezentacje multimedialne oraz teksty literackie i kultury, stanowiące materiał ilustracyjny. Elementy dyskusji.

Podstawą zaliczenia jest praca pisemna poświęcona wybranemu zjawisku z zakresu nowoczesnej literatury polskiej, w przygotowaniu której wykorzystana została wiedza prezentowana na wykładach oraz znajomość wybranych pozycji z literatury przedmiotu.

4 sem. fil. pol. II stopnia, specj. literaturoznawstwo