Przemoc domowa [11-KRK-R2-042] semestr zimowy 2019/2020
Ćwiczenia, grupa nr 1

Literatura obowiązkowa- Badura-Madej W., Dobrzyńska-Mesterhazy A., Przemoc w rodzinie. Interwencja kryzysowa i psychoterapia, Kraków 2000, Barea C., Poradnik dla kobiet ofiar przemocy, Warszawa 2010, Browne K., Herbert M. Zapobieganie przemocy w rodzinie, Warszawa 1999, Dutton D.G., Przemoc w rodzinie, Warszawa 2001, Pospiszyl I. Przemoc w rodzinie, Warszawa 1998, Raport NIK https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-pomocy-osobom-dotknietym-przemoca-domowa.html

Literatura uzupełniająca-Acerman R.J., Pickering S.E., Zanim będzie za późno- przemoc

i kontrola w rodzinie, Gdańsk 2004, Alarcon L. A. i in., Godne życie bez przemocy- poradnik dla osób stosujących przemoc, Warszawa 2010, Czerwińska J., Przemoc ekonomiczna

a nierówności płciowe w: Cywilizacja pieniądza, Czerwiński M (red.), Katowice 2016, Czerwińska J., Naprawić czy skorygować? Programy oddziaływań korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujących przemoc w rodzinie w woj. śląskim, „Niebieska Linia” 2015, nr 4, Dyjakon D., Diagnoza i psychoterapia sprawców przemocy domowej, Warszawa, 2014, Dyjakon D., Przemoc. Terapia. Zadośćuczynienie, Warszawa 2010, Herman J. L., Przemoc- uraz psychiczny i powrót do równowagi, Gdańsk 2002, Herzberger S.D., Przemoc domowa- perspektywa psychologii społecznej, Katz J., Paradoks Macho, Warszawa 2012, Mellibruda J., Przeciwdziałanie przemocy domowej, Warszawa 2009

1. Rozumienie przemocy w rodzinie. Przemoc-konflikt-agresja. Rodzaje i formy przemocy- jak rozpoznawać? Problem subiektywności w pracy nad przemocą

w rodzinie.

2. Modele wyjaśniające genezę zjawiska przemocy domowej.

3. Mechanizmy psychospołeczne związane z funkcjonowaniem rodziny. Analiza cyklu przemocy, ograniczenia modelu cyklicznego.

4. Bezpośrednie i długotrwałe konsekwencje doświadczania przemocy – diagnozowanie przemocy u dzieci i osób dorosłych. Osobiste przekonania i stereotypy dotyczące przemocy w rodzinie. Symptomy występowania przemocy a czynniki ryzyka.

5. Charakterystyka ofiar i sprawców przemocy w rodzinie.

6. Diagnoza przemocy- I kontakt z osobą doznającą przemocy w rodzinie- ujawnienie przemocy. Cele rozmowy, skuteczne interwencje. Analiza historii przemocy, ocena nasilenia przemocy i jej skutków. Określanie zasobów i potrzeb. Budowanie planu bezpieczeństwa.

7. Ustalanie planu pracy z rodziną z problemem przemocy – wywiad z osobą doświadczającą krzywdzenia i sprawcą przemocy, zawieranie kontraktu, planowanie dalszych działań.

8. Pomoc dziecku doświadczającemu krzywdzenia i wykorzystywanemu seksualnie.

9. Prawne i proceduralne rozwiązania dotyczące przypadków przemocy w rodzinie, m.in. procedura „Niebieskie Karty”; współpraca w ramach zespołów interdyscyplinarnych i grup roboczych. Dobre praktyki. Ograniczenia procedury „NK”.

10. Zadania lokalnych instytucji pomocowych wobec zjawiska przemocy w rodzinie. Kompetencje poszczególnych służb.

Metody prowadzenia zajęć- Aktywne formy warsztatowe (burza mózgów, elementy dramy, studium przypadku, ćwiczenia w parach, elementy psychodramy, analiza materiałów źródłowych, wideo analiza).

Opis sposobów weryfikacji modułu- ćwiczenia:

Ustna analiza przypadku

Wymagania merytoryczne- Zagadnienia opracowywane na ćwiczeniach, pogłębione poprzez polecaną lekturę literatury przedmiotu.

Kryteria oceny- Ocena umiejętności:

1. Odróżniania sytuacji przemocowej od konfliktowej

2. Zauważania i nazywania objawów typowych dla doznawania przemocy, odróżnienia ich od czynników ryzyka,

3. Budowania wieloaspektowego modelu genezy problemu, np. z pomocą genogramu bądź ekogramu

4. Dobrania odpowiedniej strategii pomocy do sytuacji rodziny, skonstruowanie planu pomocy, podział działań między właściwe służby

5. Znajomość oferty lokalnych instytucji pracujących w obszarze przeciwdziałania przemocy,

6. Znajomość obowiązujących procedur z uwzględnieniem procedury NK, pracy zespołów interdyscyplinarnych i grup roboczych.

Przebieg procesu weryfikacji- Na ostatnich zajęciach ćwiczeniowych studenci

w trzyosobowych grupach otrzymują studium przypadku lub Formularz Niebieska Karta-A

z krótkimi poleceniami dotyczącymi diagnozy sytuacji rodziny oraz tworzenia planu interwencji w przypadku zjawiska przemocy. Przeprowadzają krótką symulację posiedzenia grupy roboczej. Następnie na forum odpowiadają na pytania dołączone do polecenia. Poprawne uwzględnienie 2 w/w kryteriów ocenia się na dostateczny, poprawne uwzględnienie 3 w/w kryteriów ocenia się na dostateczny plus, poprawne uwzględnienie 4 w/w kryteriów ocenia się na dobry, poprawne uwzględnienie 5 kryteriów ocenia się na dobry plus, poprawne uwzględnienie 6 z w/w kryteriów ocenia się na bardzo dobry.

mgr Justyna Czerwińska