Polityka społeczna w ubezpieczeniach społecznych - część II [07P-PPS-NP-PSPOŁ2] semestr zimowy 2019/2020
Wykład, grupa nr 1

Przedmiot: Zabezpieczenie społeczne w ujęciu politycznym

i politologicznym

Literatura obowiązkowa:

1. Barr N., Ekonomia polityki społecznej. Poznań 2016.

2. Barr N., Państwo dobrobytu jako skarbonk: informacja, ryzyko, niepweność a rola państwa. Warszawa 2010.

3. Czepulis-Rutkowska Z., Instytucje zabezpieczenia społecznego osób starszych na tle przeobrażeń państwa opiekuńczego. Warszawa 2017.

4. Esping-Andersen G., Trzy światy kapitalistycznego państwa dobrobytu. Wyd. polskie Warszawa 2010.

5. Księżopolski M., Polityka społeczna. Wybrane problemy porównań międzynarodowych. Kaowice 1999.

6. Nowiak W., Nordycki model ,,welfare state" w realiach XXI wieku: dylematy wyboru i ewlucja systemu

w społeczeństwach dobrobytu – wnioski praktyczne. Poznań 2011.

7. Polityka społeczna jako inwestycja, red. N. Morel,

B. Palier, J. Palme. Wyd. polskie Warszawa 2015.

8. Rutkowski W., Współczesne państwo dobrobytu: ekspansja, kryzys, spory. Warszawa 2009.

9. Rymsza M., Urynkowienie państwa czy uspoełecznienie rynku? Kwestia socjalna w Trzeciej Rzeczypospolitej na przykładzie ubezpieczeń społecznych. Warszawa 1998.

10. Zabezpieczenie społeczne. Teoria, prawo, Praktyka. Zeszyty Naukowe Zakładu Zabezpieczenia Społecznego IPS UW.

Literatura uzupełniająca:

1. Grzywna P., Lustig J., Mitręga M., Stępień-Lampa N., Zasępa B., Polityka społeczna. Rozważania o teorii

i praktyce. Katowice 2017.

2. Jędrasik-Jankowska I., Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego. Warszawa 2018.

3. Koczur W., Zabezpieczenie społeczne. Zarys problematyki. Katowice 2012.

Przedmiot: Ubezpieczenie społeczne w systemie zabezpieczenia społecznego

Literatura obowiązkowa:

1. Jędrasik-Jankowska I.: Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego. Warszawa 2018.

2. Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, red. K.W. Baran, Warszawa 2017.

3. System ubezpieczeń społecznych. Zagadnienia podstawowe, red. G. Szpor. Warszawa 2016.

4. Szumlicz T., Ubezpieczenie w polityce społecznej: teksty i komentarze. Warszawa 2015.

5. Zieliński T., Ubezpieczenia społeczne pracowników. Warszawa-Kraków 1994.

6. ZUS: Systemy ubezpieczeń społecznych – między solidaryzmem a indywidualizmem. Warszawa-Lublin 2014.

7. ZUS: Wyzwania XXI wieku a systemy emerytalne. Warszawa-Grańsk 2015.

8. ZUS: Zabezpieczenie społeczne w Polsce. Warszawa 2017.

Literatura uzupełniająca:

1. Auleytner J., Finansowanie polityki społecznej. Warszawa 2017.

2. Emerytury i renty z FUS, emerytury pomostowe, okresowe emerytury kapitałowe: komentarz, red.

K. Antonów. Warszawa 2014.

3. Garbiec R., Efektywność finansowa publicznego systemu ubezpieczeń społecznych w Polsce po reformie w 1999 roku. Częstochowa 2013.

4. Garbiec R., Zabezpieczenie społeczne. Istota i elementy systemu. Częstochowa 2008.

5. Grzywna P., Lustig J., Mitręga M., Stępień-Lampa N., Zasępa B.: Polityka społeczna. Rozważania o teorii

i praktyce, Katowice 2017.

6. Jończyk J., Prawo zabezpieczenia społecznego. Warszawa 2006.

7. Koczur W., Zabezpieczenie społeczne. Zarys problematyki. Katowice 2012.

8. Kodeks postępowania cywilnego: postępowanie odrębne w sprawach z zakresu prawa pracy

i ubezpieczeń społecznych. Komentarz, red.

K. Antonów, A. Jabłoński. Warszawa 2014.

9. Muszalski W., Prawo socjalne. Warszawa 2010.

10. Szumlicz T., Ubezpieczenie społeczne. Teoria dla praktyki. Warszawa 2005.

11. Uścińska G., Samoraj-Charitonow B., Kołek A., Metodologia badań o polityce publicznej w obszarze zabezpieczenia społecznego. Warszawa 2016.

12. Zmiany systemu ubezpieczeń społecznych rolników

a finanse państwa, red. J. Pawłowska-Tyszko. Warszawa 2011.

13. ZUS: Składki na ubezpieczenie społeczne. Warszawa-Poznań 2015.

14. ZUS: Ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy. Warszawa-Toruń 2015.

Przedmiot: Kierunki rozwoju systemów emerytalnych w XXI wieku

Literatura obowiązkowa:

1. Adekwatność dochodowa, efektywność i redystrybucja w systemach emerytalnych. Ujęcie teoretyczne, metodyczne i empiryczne, red. F. Chybalski. Warszawa 2016.

2. Barr N., P. Diamond.: Reformy systemu emerytalnego. Krótki przewodnik. Warszawa 2014.

3. Biała Księga. Plan na rzecz adekwatnych, bezpiecznych i stabilnych emerytur. COM (2012) 55 final.

4. Kołek A., Powszechne systemy emerytalne w krajach Europy Środkowo- Wschodniej. Analiza porównawcza. Praca magisterska. Warszawa 2012. https://www.researchgate.net/profile/Antoni_Kolek/publication/260105429_Powszechne_systemy_emerytalne_w_krajach_Europy_Srodkowo-wschodniej_Analiza_porownawcza/links/00b4952f90b4842b40000000/Powszechne-systemy-emerytalne-w-krajach-Europy-Srodkowo-wschodniej-Analiza-porownawcza.pdf/.

5. Owczarek J., Powszechny system emerytalny

w Niemczech – geneza i aktualny kształt. ,,Rozprawy Ubezpieczeniowe" Nr 19 (2/2015).

6. Plak J., Emerytalne systemy ubezpieczeniowe we Włoszech i w Polsce – studium porównawcze. Poznań 2014.

7. Problemy zabezpieczenia emerytalnego w Polsce i na świecie. ,,Polityka Społeczna. Numer specjalny" 2011.

8. Szwedo Ł., Ewolucja i struktura systemu emerytalnego w Szwecji a konstrukcja zabezpieczenia emerytalnego w Polsce. ,,Rozprawy Ubezpieczeniowe" Nr 21 (2/2016).

9. Ubezpieczenia społeczne. Teoria i praktyka. Nr 6/2014. http://www.zus.pl/documents/10182/24106/Ubezpieczenia_Spo%C5%82eczne_nr_6_14.pdf/dc19271b-8c27-4b96-841c-408f7273be3a/.

10. ZUS: Przegląd emerytalny. Bezpieczeństwo dzięki odpowiedzalności 2016. Zielona księga.

11. ZUS: Przegląd emerytalny. Bezpieczeństwo dzięki odpowiedzalności 2016. Biała księga.

12. Żukowski M., Wielostopniowe systemy zabezpieczenia emerytalnego w Unii Europejskiej i w Polsce. Między państwem a rynkiem. Poznań 1997.

13. Żukowski M.: Reformy emerytalne w Europie, Poznań 2006.

Literatura uzupełniająca:

1. Carone G., Eckefeldt P., Giamboni L., Laine V., Pamies Sumner S., Pension Reforms in the EU since the Early 2000’s: Achievements and Challenges Ahead. DISCUSSION PAPER 042, Luxembourg, 2016.

2. Chybalski F., Skuteczność i efektywność systemu emerytalnego. Koncepcja analizy i próba pomaru. Łódź 2012.

3. Czepulis-Rutkowska Z., Instytucje zabezpieczenia społecznego osób starszych na tle przeobrażeń państwa opiekuńczego. Warszawa 2017.

4. Góra M., System emerytalny. Warszawa 2003.

5. Jędrasik-Jankowska I.: Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego. Warszawa 2018.

6. Jędrask-Jankowska I., Jankowska K., Prawo do emerytury. Komentarz do ustaw z orzecznistwem. Warszawa 2011.

7. Kłos B., Zróżnicowanie uprawnień emerytalnych

w Polsce. Infos 7(230)/2017.

8. Księżopolski M., Polityka społeczna. Wybrane problemy porównań międzynarodowych. Kaowice 1999.

9. Pension Adequacy in the European Union 2010-2050. Report prepared jointly by the Directorate-General for Employment, Social Affairs and Inclusion of the European Commission and the Social Protection Committee, 23 May 2012.

10. Ratajczak-Tuchołka J., Emerytury kobiet

w ubezpieczeniowych systemach emerytalnych

w Niemczech i w Polsce. Poznań 2010.

11. Rutecka J., Zakres redystrybucji dochodowej

w ubezpieczeniowym systemie emerytalnym. Warszawa 2012.

12. Systemy emerytalne w krajach Unii Europejskiej, red.

T. Szumlicz, M. Żukowski. Warszawa 2004.

13. Szczepański M., Dylematy reformy systemu emerytalnego. Poznań 2006.

14. The 2015 Pension Adequacy Report: EU current and future income adequacy in old age in the Country Profiles. VolumeI i II, Luxembourg, 2015.

15. Wiek emerytalny, red. M. Żukowski, A. Malak. Kazimierz Dolny 2012.

Wydawnictwa ciągłe: ,,Polityka Społeczna", ,,Praca

i Zabezpieczenie Społeczne", ,,Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka", ,,Zabezpieczenie społeczne. Teoria, prawo, praktyka".

Przedmiot: Zabezpieczenie społeczne w ujęciu politycznym

i politologicznym

W ramach wykładu przedstawione zostaną podstawowe informacje o roli zabezpieczenia społecznego jako elementu kształtowani kierunków polityki społecznej w programach organizacji politycznych, samorządowych i obywatelskich.

W ramach wykładu poruszone zostaną następujące zagadnienia:

1. współczesne modele polityki społecznej i ich znaczenia dla poszczególnych ruchów politycznych,

2. zależność pomiędzy polityką ekonomiczną, gospodarczą

a polityką społeczną i socjalną,

3. wpływ polityki na przemiany w polskim modelu zabezpieczenia społecznego,

4. metodologia kreowania zmian w systemie kształtowania rozwiązań merytorycznych dokumentów o znaczeniu strategicznym dla zabezpieczenia społecznego.

Przedmiot: Ubezpieczenie społeczne w systemie zabezpieczenia społecznego

W ramach zajęć poruszone zostaną następujące problemy:

1. Pojęcie i geneza ubezpieczeń społecznych.

2. Etapy rozwoju powszechnego ubezpieczenia społecznego w Polsce do 1998 roku.

3. Podstawy prawne systemu powszechnego ubezpieczenia społecznego po roku 1998, w tym organizacja i finansowanie. zakres podmiotowy.

4. Zagadnienia ogóle: przedmiot ochrony ubezpieczeniowej warunki nabycia prawa do świadczeń, wymiar świadczeń, realizacja prawa do świadczeń, dochodzenie uprawnień do świadczeń przed sądem.

5. Podstawy prawne ubezpieczenia chorobowego, rentowego i wypadkowego.

6. Zabezpieczenie emerytalne, ze szczególnym uwzględnieniem ubezpieczenia emerytalnego pracowniczego.

7. Ubezpieczenie rolnicze.

Przedmiot: Kierunki rozwoju systemów emerytalnych w XXI wieku

1. Kierunki rozwoju systemów emerytalnych w XIX i XX wieku.

2. Przyczyny i uwarunkowania reform emerytalnych na przełomie XX/XXI wieku.

3. Procesy i kierunki refom.

4. Skutki reform emerytalnych.

5. Studia przypadków – w poszukiwaniu optymalnych rozwiązań.

6. Polski system emerytalny – wyzwania na przyszłość (Przegląd emerytalny. Bezpieczeństwo dzięki odpowiedzialności 2016. Zielona księga; Biała księga).

dr hab. M. Mitręga: Metoda podająca – wykład informacyjny; metoda problemowa – wykład problemowy. Wykład połączony z prezentacją multimedialną.

dr B. Zasępa: Metoda aktywizująca – dyskusja dydaktyczna, studia przypadków; metoda praktyczna – metoda tekstu przewodniego; metoda projektu; metoda problemowa – wykład konwersatoryjny, klasyczna metoda problemowa. Zakłada się wykorzystanie sprzętu multimedialnego.

dr hab. Marian Mitręga: Zaliczenie na ocenę. Podstawą zaliczenia jest obecność i aktywność na zajęciach oraz ocena z samodzielnej pracy pisemnej zaliczeniowej.

dr Bożena Zasępa: Rozwiązywanie zadań problemowych, prezentacje multimedialne grupowe, ocena zaangażowania w dyskusji, case study.

Obecność na zajęciach. Ocena końcowa jest uzależniona od stopnia przygotowania do zajęć oraz od oceny indywidualnej pracy pisemnej lub prezentacji multimedialnej.

Słuchacze Podyplomowych Studiów Prawo i Polityka Społeczna w Ubezpieczeniach Społecznych