Uniwersytet Ślaski w Katowicach - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Teoria literatury I [02-FP-S1-TL.1] semestr zimowy 2020/2021
Wykład, grupa nr 1

Przejdź do planu zaznaczono terminy wyświetlanej grupy
To jest strona grupy zajęciowej. Jeśli szukasz opisu przedmiotu, zobacz stronę przedmiotu
Przedmiot: Teoria literatury I [02-FP-S1-TL.1]
Zajęcia: semestr zimowy 2020/2021 [2020/2021Z] (zakończony)
Wykład [W], grupa nr 1 [pozostałe grupy]
Termin i miejsce: Podana informacja o terminie jest orientacyjna. W celu uzyskania pewnej informacji obejrzyj kalendarz roku akademickiego lub skontaktuj się z wykładowcą (nieregularności zdarzają się przede wszystkim w przypadku zajęć odbywających się rzadziej niż co tydzień).
co drugi wtorek (parzyste), 11:30 - 13:00
sala Zajęcia zdalne
Zdalny jaki jest adres?
Zajęcia prowadzone z częstotliwością "co dwa tygodnie (nieparzyste)" odbywają się w pierwszym tygodniu od rozpoczęcia cyklu dydaktycznego (np. semestru), a potem co dwa tygodnie. Zajęcia prowadzone z częstotliwością "co dwa tygodnie (parzyste)" odbywają się w drugim tygodniu od rozpoczęcia cyklu dydaktycznego (np. semestru), a potem co dwa tygodnie. Jeśli zajęcia wypadają w dniu wolnym, to nie odbywają się, natomiast nie ma to wpływu na terminy kolejnych zajęć - odbędą się one dwa tygodnie później.
Terminy najbliższych spotkań: Daty odbywania się zajęć grupy. Prezentują informacje na podstawie zdefiniowanych w USOS terminów oraz spotkań.
Kliknij w datę by zobaczyć tygodniowy plan z zaznaczonym spotkaniem.
Wszystkie zajęcia tej grupy już się odbyły - pokaż terminy wszystkich spotkań.
Data i miejsceProwadzący
Liczba osób w grupie: 54
Limit miejsc: 60
Prowadzący: Aleksander Nawarecki
Literatura:

Lektury

obowiązkowe:

1. Auerbach E.: Mimesis. Rzeczywistość przedstawiona w literaturze

Zachodu. Przeł. Z. Żabicki. Warszawa 1968; wydanie drugie z przedmową

M.P. Markowskiego. Warszawa 2004 (Blizna Odyseusza + tekst do wyboru).

2. Bachelard G.: Wyobraźnia poetycka. Wybór pism. Przeł. A.

Tatarkiewicz. Wybór H. Chudak. Przedmową opatrzył J. Błoński. Warszawa

1975 (przedmowa J. Błońskiego + tekst do wyboru).

3. Bachtin M.: Słowo w poezji i słowo w prozie. Przeł. J. Walicka.

„Literatura na Świecie” 1973, nr 6.

4. Bachtin M.: Twórczość Franciszka Rabelais’go a kultura ludowa

średniowiecza i renesansu. Przeł. A. i A. Goreniowie. Kraków 1975, s.

59-77, 78–92, 118–119, 311-312. Przedruk w: Bachtin. Red. E.

Czaplejewicz, E. Kasperski. Warszawa 1983, s. 142-162, 184–198.

5. Barthes R.: Od dzieła do tekstu. Przeł. M.P. Markowski. „Teksty

Drugie” 1998, nr 6.

6. Barthes R.: Śmierć autora. Przeł. M. P. Markowski. „Teksty Drugie

1999, z. 1/2.

7. Baudrillard J.: Precesja symulakrów. W: Postmodernizm. Antologia

przekładów. Red. R. Nycz. Kraków 1996.

8. Bergson H.: O komizmie w ogólności. W: Idem: Śmiech. Przeł. S.

Cichowicz. Warszawa 1995.

9. Cixous H.: Śmiech Meduzy. Przeł. A. Nasiłowska. „Teksty Drugie” 1993,

nr 4/5/6 lub W: Ciało i tekst. Feminizm w literaturoznawstwie –

antologia szkiców. Red. A. Nasiłowska. Warszawa 2001.

10. Curtius E.R.: Literatura europejska i łacińskie średniowiecze.

Przeł. i oprac. A. Borowski. Kraków 1997 (Retoryka; Topika).

11. Deleuze G., Guattari F.: Kłącze. Przeł. B. Banasiak. „Colloquia

Communia” 1988, nr 1–3.

12. Derrida J.: Farmakon. Przeł. K. Matuszewski. W: Idem: Pismo

filozofii. Wybór i przedmowa B. Banasiak. Kraków 1992.

13. Eco U., Rorty R., Culler J., Brookes-Rose Ch.: Interpretacja i

nadinterpretacja. Kraków 1996 (wybór).

14. Foucault M.: Kim jest autor? Przeł. M. P. Markowski. W: Idem:

Szaleństwo i literatura. Powiedziane, napisane. Warszawa 1999.

15. Freud S.: Pisarz a fantazjowanie. Przeł. M. Leśniewska. W: Teoria

badań literackich za granicą. Antologia. T. 2: Od przełomu

antypozytywistycznego do roku 1945. Cz. 1: Orientacje poetocentryczne i

kulturocentryczne. Oprac. S. Skwarczyńska. Kraków 1974.

16. Frye N.: Archetypy literatury. Przeł. A. Bejska. W: Współczesna

teoria badań literackich za granicą. T. 2. Red. H. Markiewicz. Kraków

1976.

17. Gadamer H.-G.: Koło jako struktura rozumienia. W: Wokół rozumienia.

Studia i szkice z hermeneutyki. Wybór G. Sowiński. Kraków 1993.

18. Głowiński M.: Style odbioru. Szkice o komunikacji literackiej.

Kraków 1977 (wybór).

19. Groteska. Red. M. Głowiński. Gdańsk 2003 (tekst do wyboru, np. : W.

Kayser: Próba określenia istoty groteskowości).

20. Heidegger M.: Hölderlin i istota poezji. W: Teoria badań literackich

za granicą. Oprac. i wstęp S. Skwarczyńska. T. 2. Cz. 2. Kraków 1981.

21. Huizinga J.: Zabawa i poezja. W: Idem. Homo ludens. Zabawa jako

źródło kultury. Przeł. M. Kurecka, W. Wirpsza. Warszawa 1998.

22. Ingarden R.: Z teorii dzieła literackiego. W: Problemy teorii

literatury. Oprac. H. Markiewicz. Seria 1. Wyd. 2 poszerz. Wrocław 1987.

23. Ironia. Red. M. Głowiński. Gdańsk 2002 (tekst do wyboru, np.: B.

Allemann: O ironii jako o kategorii literackiej).

24. Jakobson R.: W poszukiwaniu istoty języka. Wybór pism. T. 1. i 2.

Wybór, red. i wstęp M.R. Mayenowa. Warszawa 1989 (Poetyka w świetle

językoznawstwa, Magia dźwięków mowy + tekst do wyboru).

25. Jung C.G.: O stosunku psychologii analitycznej do dzieła

poetyckiego; Psychologia i literatura. W: Idem: Archetypy i symbole.

Przeł. J. Prokopiuk. Warszawa 1976.

26. Lejeune Ph.: Pakt autobiograficzny. Przeł. A. Labuda. „Teksty” 1975,

nr 5.

27. Łotman J.: Struktura tekstu artystycznego. Przeł. A. Tanalska,

Warszawa 1984 (wybór).

28. Miller J. H.: Krytyk jako gospodarz/żywiciel. Przeł. W. Kalaga. W:

Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia. Oprac. H.

Markiewicz. T. 4. Cz. 2. Kraków 1992.

29. Narratologia. Red. M. Głowiński. Gdańsk 2004 (M. Głowiński: Wokół

narratologii + tekst do wyboru).

30. Ong W. J.: Oralność i piśmienność. Przeł. J. Japola. Lublin 1992

(Nieco o psychodynamice oralności, s. 55–87).

31. Opacki I.: Odwrócona elegia. O przenikaniu się postaci gatunkowych w

poezji. Katowice 1999 (Krzyżowanie się postaci gatunkowych jako

wyznacznik ewolucji poezji + tekst do wyboru).

32. Man P. de: Autobiografia jako od-twarzanie. W: Dekonstrukcja w

badaniach literackich. Red. R. Nycz. Gdańsk 2000.

33. Pfister M.: Koncepcje intertekstualności. Przeł. M. Łukasiewicz.

„Pamiętnik Literacki” 1991, z. 4.

34. Ricoeur P.: „Symbol daje do myślenia”. W: Idem: Egzystencja i

hermeneutyka. Oprac. S. Cichowicz. Warszawa 1985.

35. Scheler M.: O zjawisku tragiczności. W: O tragedii i tragiczności.

Oprac. W. Tatarkiewicz. Kraków 1976.

36. Sławiński J.: Prace wybrane. T. 2: Dzieło. Język. Tradycja. Kraków

1998 (O kategorii podmiotu lirycznego; Synchronia i diachronia w

procesie historycznoliterackim, Semantyka wypowiedzi narracyjnej + tekst

do wyboru).

37. Trzy poetyki klasyczne. Arystoteles, Horacy, Pseudo-Longinos.

Przeł., wstępem i objaśnieniami opatrzył T. Sinko. Wyd. 2 zm. Wrocław

1951.

Podręczniki:

– Anna Burzyńska, Michał Markowski, Teorie Literatury XX wieku. Kraków

2006.

– A. Kulawik, Poetyka. Wstęp do teorii dzieła literackiego, Kraków 1997.

– M. Głowiński, A. Okopień-Sławińska, J. Sławiński, Zarys teorii

literatury, wyd. i nast.

– E. Miodońska-Brookes, A Kulawik, M. Tatara, Zarys poetyki, Warszawa

1980.

– R. Wellek i A. Warren, Teoria literatury, przekł. i red. M. Żurowski,

Warszawa 1970.

– J. Culler, Teoria literatury. Bardzo krótkie wprowadzenie, przekł. M.

Bassaj, Warszawa 1998.

– H. Markiewicz, Główne problemy wiedzy o literaturze, wyd. V i nast.

– H. Markiewicz, Wymiary dzieła literackiego,

– Z. Mitosek, Teorie badań literackich, Warszawa 1998.

– S. Skwarczyńska, Kierunki w badaniach literackich. Od romantyzmu do

połowy XX w., Warszawa 1984.

– J. Hillis Miller, O literaturze. Przeł. K. Hoffman. Poznań 2014;

– T. Eagleton, Teoria literatury. Wprowadzenie. Przeł. B. Baran,

Warszawa 2015.

– T. Eagleton, Jak czytać literaturę. Przeł. A. Kunicka, Warszawa 2014.

Lektura uzupełniająca:

(należy przeczytać 10 wybranych tekstów):

1. Autobiografia. Red. M. Czermińska. Gdańsk 2009 (tekst do wyboru, np.:

J. Sturrock: Nowy wzorzec autobiografii).

2. Barthes R.: Mitologie. Przeł. A. Dziadek. Wstępem opatrzył K.

Kłosiński. Warszawa 2000 (Mit dzisiaj i wybrane felietony z rozdziału

zatytułowanego Mitologie).

3. Barthes R.: Światło obrazu. Uwagi o fotografii. Przeł. Jacek

Trznadel. Warszawa 1996 (wybór).

4. Barthes R.: Teoria tekstu. Przeł. A. Milecki. W: Współczesna teoria

badań literackich za granicą. T. 4. Cz. 2. Red. H. Markiewicz. Kraków

1992.

5. Bloom H.: Lęk przed wpływem. Teoria poezji. Przeł. A. Bielik-Robson,

M. Szuster. Kraków 2002 (H. Bloom: Wprowadzenie: Medytacja nad

pierwszeństwem i streszczenie; Międzyrozdział: Manifest krytyki

antytetycznej; A. Bielik-Robson: Sześć dni stworzenia. Harolda Blooma

mitologia twórczości).

6. Bourdieu P.: Dystynkcja. Wstęp. Przeł. P. Biłos. W: Teorie literatury

XX wieku. Antologia. Kraków 2006

7. Culler J.: Literatura w teorii. W: Idem: Literatura w teorii. Przeł.

M. Maryl. Kraków 2013.

8. Dembińska-Pawelec J.: „Poezja jest sztuką rytmu”: o świadomości rytmu

w poezji polskiej dwudziestego wieku (Miłosz - Rymkiewicz - Barańczak).

Katowice 2010 (Wprowadzenie).

9. Derrida J.: Che cos’è la poesia? „Literatura na Świecie” 1998, nr

11-12.

10. Derrida J.: Struktura, znak i gra w dyskursie nauk humanistycznych.

W: Idem: Pismo i różnica. Przeł. K. Kłosiński. Warszawa 2004.

11. Drzewo poznania. Postsekularyzm w przekładach i komentarzach. Red.

P. Bogalecki, A. Mitek-Dziemba. Katowice 2012 (rozdziały wstępne T.

Sławka oraz P. Bogaleckiego i A. Mitek-Dziemby).

12. Dziadek A.: Anagramy Ferdinanda de Saussure'a – historia pewnej

rewolucji. „Teksty Drugie” 2001 nr 6.

13. Dziadek A.: Teoretyczne ujęcie rytmu i podmiotu (Henri Meschonnic i

Julia Kristeva). W: Idem: Rytm i podmiot w liryce Jarosława

Iwaszkiewicza i Aleksandra Wata. Katowice 1999.

14. Eagleton T: Koniec teorii. Przeł. B. Kuźniarz. Warszawa 2012

(wybór).

15. Eco U.: Poetyka dzieła otwartego. W: Idem: Dzieło otwarte. Forma i

nieokreśloność w poetykach współczesnych. Przeł. J. Gałuszka, L.

Eustachiewicz, A. Kreisberg, M. Oleksiuk. Warszawa 1994.

16. Escarpit R.: Literatura a społeczeństwo. W: W kręgu socjologii

literatury. Red. A. Mencwel. T. 1. Warszawa 1977 lub W: Współczesna

teoria badań literackich za granicą. T. 3. Kraków 1998.

17. Fish S.: Interpretacja, retoryka, polityka. Eseje wybrane. Red. A.

Szahaj. Kraków 2008, (wybór).

18. Foucault M. : Sobąpisanie. Przeł. M.P. Markowski. W: Idem:

Szaleństwo i literatura. Powiedziane, napisane. Warszawa 1999.

19. Foucault M.: Proza świata. W: Idem: Słowa i rzeczy. Archeologia nauk

humanistycznych. Przeł. T. Komendant. T. 1. Gdańsk 2000.

20. Freud S.: Niesamowite. Przeł. R. Reszke. W: Idem: Dzieła. T. 3.

Pisma psychologiczne. Warszawa 1997.

21. Frye N.: Krytyka widzialna i niewidzialna. Przeł. A. Fulińska.

„Znak” 1998, nr 7.

22. Frye N.: Mit, fikcja, przemieszczenie. Przeł. E. Muskat-Tabakowska.

W: Studia z teorii literatury. T. 1. Red. M. Głowiński i H Markiewicz.

Wrocław 1977.

23. Fulińska A.: Dlaczego literatura popularna jest popularna?. „Teksty

Drugie” 2003, nr 4.

24. Girard R.: Pragnienie trójkątne. W: Prawda powieściowa i kłamstwo

romantyczne. Przeł. K. Kot. Warszawa 2001.

25. Iser W.: Zmienne funkcje literatury. Przeł. A. Sierszulska. W:

Odkrywanie modernizmu. Red. R. Nycz. Kraków 1998.

26. Jameson F.: Logika kulturowa późnego kapitalizmu. W: Idem:

Postmodernizm czyli logika kulturowa późnego kapitalizmu. Przeł. M.

Płaza. Kraków 2011.

27. Janion M.: Projekt krytyki fantazmatycznej. W: Eadem: Projekt

krytyki fantazmatycznej: szkice o egzystencjach ludzi i duchów. Warszawa

1991.

28. Jauss H.: Czytelnik jako instancja nowej historii literatury.

„Pamiętnik Literacki” 1980, z. 1 lub W: Studia z teorii literatury.

Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”. T. 2. Red. K.

Bartoszyński. Wrocław 1988.

29. Kłosińska K.: Kobieta autorka. W: Eadem: Ciało, pożądanie, ubranie. O

wczesnych powieściach Gabrieli Zapolskiej. Kraków 1999 lub W: Ciało i

tekst. Feminizm w literaturoznawstwie. Antologia szkiców. Red. A.

Nasiłowska. Warszawa 2001.

30. Kłosiński K.: Wstęp W: Idem: Mimesis w chłopskich powieściach

Orzeszkowej. Katowice 1990.

31. Lévi-Strauss C.: Struktura mitów. Przeł. W. Kwiatkowski. „Pamiętnik

Literacki” 1968, z. 4 lub W: Idem: Antropologia strukturalna. Przeł. K.

Pomian. Warszawa 1970.

32. Man P. de: Pojęcie ironii. Przeł. A. Sosnowski. „Literatura na

Świecie” 1999, nr 10–11.

33. Man P. de: Retoryka tropów (Nietzsche). „Teksty Drugie” 1999, z. 4

lub W: Idem: Alegorie czytania. Język figuralny u Rousseau, Nietzchego,

Rilkego i Prousta. Przeł. A. Przybysławski. Kraków 2004.

34. Markowski M. P.: Polityka wrażliwości. Wprowadzenie do humanistyki.

Kraków 2013 (wybór).

35. Markowski M.P.: Literatura jako objawienie. W: N. Frye: Wielki Kod:

Biblia i literatura. Przeł. A. Fulińska. Bydgoszcz 1998.

36. Miller N. K.: Arachnologie: kobieta, tekst i krytyka. Przeł. K.

Kłosińska i K. Kłosiński. W: Teorie literatury XX wieku. Antologia.

Kraków 2006.

37. Miniatura i mikrologia. T.1, 2., 3. Red. A. Nawarecki. Katowice

2000–2003 (wybór).

38. Mitosek Z.: Mimesis. Zjawisko i problem. Warszawa 1997 – rozdz.:

Mimesis, Mimesis krytyczna.

39. Na boku. Pisarze teoretykami literatury? T. 1.,2.,3. Red. J.

Olejniczak, M. Bogdanowska, A. Szawerna-Dyrszka, przy współudziale R.

Knapka. Katowice 2007–2012 (wybór).

40. Nasiłowska A.: Herezje – wokół biografizmu i antybiografizmu.

„Teksty Drugie” 2010, nr 1–2.

41. Nussbaum M.: Czytać, aby żyć. Przeł. A. Bielik-Robson. „Teksty

Drugie” 2002, nr 1/2.

42. Opacka A.: Zmienność i trwanie. Katowice 1998 (wybór).

43. Pawelec D.: Świat jako Ty: poezja polska wobec adresata w drugiej

połowie XX wieku. Katowice 2003 (rozdz.: Kim jesteś Ty?; Adresat jako

zagadnienie komunikacyjnej teorii dzieła literackiego).

44. Polska genologia literacka. Zagadnienia i problemy współczesnej

genologii. Red. R. Cudak, D. Ostaszewska. Warszawa 2007 (wybór).

45. Poulet G.: Metamorfozy koła. Przeł. D. Eska. W: Idem: Metamorfozy

czasu. Szkice krytyczne. Wybór. J. Błoński i M. Głowiński, przedmowa J.

Błoński. Warszawa 1977.

46. Praz M.: Mnemozyne. Rzecz o powinowactwie literatury i sztuk

plastycznych. Warszawa 1981 (wybór).

47. Propp V.: Morfologia bajki (przekł. skrócony). „Pamiętnik Literacki”

1968, z. 4.

48. Rancière J.: Estetyka jako polityka. W: Idem: Estetyka jako

polityka. Wstęp A. Żmijewski, posłowie S. Žižka. Przeł. J. Kutyła, P.

Mościcki. Warszawa 2007.

49. Ricoeur P.: Budowanie intrygi. Lektura „Poetyki” Arystotelesa. W:

Czas i opowieść. T. 1: Intryga i historyczna opowieść. Przeł. M.

Frankiewicz. Kraków 2008.

50. Sławek T.: Vita femina. Dekonstrukcja jako styl krytyki. W:

Interpretacje i style krytyki. Red. W. Kalaga, T. Sławek. Katowice 1988.

51. Sontag S.: Przeciw interpretacji i inne eseje. Przeł. M. Pasicka, A.

Skucińska, D. Żukowski. Kraków 2012 (tekst do wyboru, np.: Przeciw

interpretacji).

52. Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze. Red.

W. Bolecki i R. Nycz. Warszawa 2002 (wybór).

53. Ta dziwna instytucja zwana literaturą. Z Jacquesem Derridą rozmawia

Derek Attridge. W: Dekonstrukcja w badaniach literackich. Red. R. Nycz.

Gdańsk 2000.

54. Tatarkiewicz W.: Dzieje sześciu pojęć. Warszawa 1975 (wybór).

55. Teoria nad-interpretacją? Red. J. Olejniczak, M. Baron, P. Tomczok.

Katowice 2012 (wybór).

56. Ut pictura poesis. Red. M. Skwara, S. Wysłouch. Gdańsk 2006 (S.

Wysłouch: Ut pictura poesis – stara formuła i nowe problemy + tekst do

wyboru).

57. White H.: Poetyka pisarstwa historycznego. Przeł. E. Domańska.

Kraków 2000 (wybór).

Zakres tematów:

1. Teoria literatury a inne dyscypliny

2. Literatura (literackość, istota i budowa dzieła literackiego, genologia, tradycja)

3. Mowa i pismo

4. Mimesis

5. Poezja a proza

6. Znak i tekst. Intertekstualność. Intersemiotyczność

7. Autor, podmiot literacki, bohater. Biografia i autobiografia

8. Narracja i świat przedstawiony (fabuła, czas, przestrzeń, postać, fikcja)

Metody dydaktyczne:

Metoda wykładowa,

wykład w rytmie co 2 tyg. w wymiarze 90 min.

wykład zdalny za pośrednictwem platformy Teams

Metody i kryteria oceniania:

Wymagana będzie:

- wiedza teoretycznoliteracka,

- umiejętność aplikowania podstawowych kategorii

teoretycznych do analizy i interpretacji tekstu literackiego,

- umiejętność referowania problematyki tekstów z listy lektur obowiązkowych oraz dziesięciu spośród uzupełniających.

Egzamin ustny – po II semestrze, po I sem. weryfikacja dokonana będzie na

podstawie ocen uzyskanych przez studentkę/studenta za ćwiczenia z teorii

literatury.

Istnieje możliwość konsultacji z wykładowcą ( czwartek 13.00-13.45)

Uwagi:

5 semestr fil.pol., I stopień

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Ślaski w Katowicach.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)