Emisja głosu i technika mówienia [W1-LO-S1-EGTM] semestr letni 2023/2024
Laboratorium, grupa nr 1

Obowiązkowa

ALBISETTI V., 2006: Trening autogeniczny dla spokoju psychosomatycznego. Przekł. K. STOPA. Kielce.

GUZY A., 2012: Jak określać problemy emisji głosu? Propozycja wykorzystania Arkusza Diagnozy Emisji Głosu (ADE). „Forum Logopedyczne”, nr 20, s. 120–137.

GUZY A., 2014: Wybrane elementy pracy nad głosem w zawodzie nauczyciela. W:

ŁASTIK A., 2011: Poznaj swój głos... twoje narzędzie pracy. Warszawa, s. 21–29.

OCZKOŚ M., 2007: Sztuka poprawnej wymowy czyli o faflunieniu i bełkotaniu. Warszawa.

TARASIEWICZ B., 2006: Mówię i śpiewam świadomie. Podręcznik do nauki emisji głosu. Kraków, s. 97–102.

Ponadto podczas zajęć prowadzący może zasugerować przygotowanie do zajęć w oparciu o inne artykuły.

Uzupełniająca

KISIEL M., 2012: Emisja i higiena głosu w pracy dydaktyczno-wychowawczej nauczyciela. Dąbrowa Górnicza.

LEE A., CAMPBELL D., 2010: Oddychanie doskonałe. Przekł. J. MAJEWSKI. Warszawa.

ŁUKASZEWSKI I., 1977: Zbiorowa emisja głosu. Warszawa.

SIEK S., 1986: Relaks i autosugestia. Warszawa.

SIPOWICZ J., 2009: Ja i mój głos. Łódź.

TOCZYSKA B., 2007: Głośno i wyraźnie. 9 lekcji dobrego mówienia. Gdańsk, s. 13–49.

WISKIRSKA-WOŹNICA B., 2008: Kliniczna ocena czynności narządu głosu. W: Narząd głosu i jego znaczenie w komunikacji społecznej. Red. A. OBRĘBOWSKI. Poznań, s. 42–49.

WYSOCKA M., SKOCZYLAS A., SZKIEŁKOWSKA A., MULARZUK M., 2008: Standard postępowania logopedycznego w przypadku zaburzeń głosu. „Logopedia", nr 37, s. 243–254.

www.fonem.eu

www.relaksacja.pl

www.emisjaglosudlanauczycieli.pl

www.easyvoice.pl

https://butejko.pl/metoda-butejki/podstawy-metody-butejko/

Literatura uzupełniająca:

Bednarek J. "Ćwiczenia wyrazistości głosu" Wrocław 2004.

Grygielski Z. Błędne i skompromitowane metody i instrukcje w procesie kształcenia głosu. Zeszyty Naukowe PWST, 6, 2014, 98–101.

BARAŃSKA-GRABARA L., FREDYK A., KOWALIK B., 2009: Trening oddechowy w emisji głosu. Katowice.

Linklater K. Uwolnij swój głos PWST Kraków 2012.

Toczyska B. "Elementarne ćwiczenia dykcji" Gdańsk 2005.

Podczas zajęć poruszane są następujące tematy:

1. Diagnoza problemów emisji głosu. Zapoznanie studentów z podstawowymi narzędziami diagnostycznymi: Skalą GRBAS, Testem VHI, ADE. Omówienie zasad badania foniatrycznego, laryngologicznego oraz stomatoskopii. Ćwiczenia praktyczne z rozpoznawania podstawowych trudności głosowych. Wykonywanie testu VHI oraz pomiar i ocena wybranych parametrów jakości emisji głosu.

2. Ćwiczenia relaksacyjne. Sposoby eliminacji napięć. Podstawowe rodzaje relaksacji. Omówienie zależności stres-głos.

3. Oddychanie. Wdech, wydech, podparcie oddechowe, najczęstsze błędy w oddychaniu, zależność pomiędzy oddechem a głosem, oddychanie z wykorzystaniem przepony, ćwiczenia oddechowe

4. Fonacja. Działanie narządu głosu. Budowa i funkcje krtani. Ćwiczenia fonacyjne.

5. Rezonans. Praca rezonatorów. Ćwiczenia rezonacyjne.

6. Artykulacja. Zasady poprawnej wymowy polskiej. Ćwiczenia motoryki aparatu artykulacyjnego oraz artykulacyjne.

7. Głosowe przedstawienie tekstu: akcent, frazowanie, przestankowanie, modulacja. Zasady oceny głosowego przedstawiania tekstu (w tym recytacji).

8. Choroby i higiena narządu głosu.

9. Głosowe przedstawienie tekstu-ćwiczenia praktyczne.

10. Motywacja i motywowanie jako element całościowej pracy nad głosem.

Metody podające (elementy wykładu interaktywnego),

Metody poszukujące.

Dyskusja.

Metoda ćwiczeń praktycznych.

Studium przypadku.

OCENIE PODLEGA:

- obecność na zajęciach (możliwe dwie nieobecności),

- aktywność podczas zajęć (przygotowanie merytoryczne w oparciu o wskazaną i rekomendowaną literaturę przedmiotu). W przypadku braku przygotowania do zajęć możliwe jest przeprowadzenie kolokwium/testu zaliczeniowego weryfikującego znajomość analizowanych zagadnień

-udział w ćwiczeniach praktycznych, zgodnie ze wskazówkami prowadzącego, aktywne prowadzenie ćwiczeń dla pozostałych członków grupy., diagnozowanie problemów emisji głosu oraz zaproponowanie ćwiczeń praktycznych oraz oddanie uzupełnionego arkusza diagnozy w formie arkusza Excel oraz opisu dostrzeżonych problemów. Rekomendowaną formą przekazania materiałów do zaliczenia jest platforma MS Teams.

-prezentacja wybranego zagadnienia oraz aktywna ocena wystąpień innych osób z grupy.

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje student, który:

- wykazał się wysoką frekwencją i aktywnością podczas zajęć,

-przedstawił samodzielnie przygotowaną prezentację na uzgodniony wcześniej temat (zmieścił się w limicie czasu, przesłał w terminie prezentację multimedialną, a podczas wygłaszania cechowały go bardzo wysokie umiejętności z zakresu emisji głosu, poprawna dykcja, artykulacja, odpowiednie dysponowanie powietrzem, adekwatna do wyrażanych treści mowa ciała. Podczas prezentacji utrzymywał kontakt wzrokowy z odbiorcami).

-potrafi na ogół poprawnie oceniać niedomogi głosowe swoje oraz innych osób w zakresie dynamiki i toru oddechowego, fonacji, artykulacji oraz głosowego przedstawienia tekstu.

-posiada bardzo dobrą wiedzę z zakresu analizowanych na zajęciach zagadnień,

- aktywnie brał udział w zajęciach ćwiczeniowych.

Ocenę dobrą otrzymuje student, który:

- był obecny i starał się być aktywny podczas zajęć

-przedstawił samodzielnie przygotowaną prezentację na uzgodniony wcześniej temat (zmieścił się w limicie czasu, przesłał w terminie prezentację multimedialną, a podczas wygłaszania cechowały go na ogół wysokie umiejętności z zakresu emisji głosu, na ogół poprawna dykcja, artykulacja, dbałość o odpowiednie dysponowanie powietrzem, adekwatna do wyrażanych treści mowa ciała. Jego umiejętności z zakresu głosowej prezentacji tekstu były na ogół poprawne, popełniał jednak drobne błędy w tym zakresie. Zazwyczaj utrzymywał kontakt wzrokowy z odbiorcami, cześć prezentacji była odczytywana).

-potrafi na ogół poprawnie oceniać niedomogi głosowe swoje oraz innych osób w zakresie dynamiki i toru oddechowego, fonacji, artykulacji oraz głosowego przedstawienia tekstu.

-posiada dobrą wiedzę z zakresu analizowanych na zajęciach zagadnień,

- na ogół aktywnie brał udział w zajęciach ćwiczeniowych.

Ocenę dostateczną otrzymuje student, który:

- był obecny podczas zajęć,

- zdarzały mu się braki w zakresie przygotowania merytorycznego do zajęć,

-przedstawił samodzielnie przygotowaną prezentację na uzgodniony wcześniej temat (przesłał w terminie prezentację multimedialną, a podczas wygłaszania cechowały go dostateczne umiejętności z zakresu emisji głosu: dykcji, artykulacji, oddychania, mowy ciała. Jego umiejętności z zakresu głosowej prezentacji tekstu były na ogół poprawne, popełniał jednak liczne błędy w tym zakresie. Nie zawsze utrzymywał kontakt wzrokowy z odbiorcami, większa część lub całość prezentacji była odczytywana).

-nie zawsze poprawnie potrafi oceniać niedomogi głosowe swoje oraz innych osób w zakresie dynamiki i toru oddechowego, fonacji, artykulacji oraz głosowego przedstawienia tekstu.

-posiada dostateczną wiedzę z zakresu analizowanych na zajęciach zagadnień,

- na ogół aktywnie brał udział w zajęciach ćwiczeniowych.

Ocenę niedostateczną otrzymuje student, który nie spełnił wyżej wymienionych wymagań.

2 semestr logopedii /stacjonarne I stopnia/