Literatura, teatr i film dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym [12-PE-ZTP-S1-7LTF] semestr letni 2014/2015
Ćwiczenia, grupa nr 1

literatura obowiązkowa:

Baluch Alicja, Archetypy literatury dziecięcej : z ilustracjami 5-letniej Basi, Wyd. 2. – Wrocław: W. Bagiński i Synowie, 1993.

Baluch Alicja, Czyta nie czyta… (o dziecku literackim), Wyd. Edukacyjne, Kraków 1998.

Bettelheim Bruno, Freud i dusza ludzka, Jacek mSantorski&CO Agencja Agencja Wydawnicza Warszawa 1994.

Wykorzystanie bajki w pracy z dziećmi , „Edukacja i Dialog” 2006, nr 3.

Griesbeck Josef, Zabawy dla grup, Wydawnictwo „Jedność”, Kielce 1999

lub opracowanie–Jachimska Małgorzata na podst. książki Donny Branders i Howarda Philipsa, Grupa bawi się i pracuje, część 1 i 2, Oficyna Wydawnicza UNUS, Wrocław 2000.

Hausbrandt Andrzej, Elementy Wiedzy o Teatrze, wyd. II zmienione, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1990, s. 230-249.

Frycie Stanisław , Ziółkowska-Sobecka Marta, Kształcenie literackie w okresie wczesnoszkolnym: poradnik metodyczny dla nauczycieli klas początkowych, Wyższa Szkoła Pedagogiczna Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, Warszawa 1998.

Heska-Kwaśniewicz Krystyna, Tajemnicze ogrody: rozprawy i szkice z literatury dla dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1996,

„Kwartalnik filmowy” 2013, nr 8 (Dziecko i film)

Meissner Czesław, Książeczka o sztuce recytacji i sztuce mówienia, Fundacja dla Wspierania Śląskiej Humanistyki, Katowice 1993.

Miłobędzka Krystyna, Wolne miejsce dla wyobraźni, wywiad [w:] Filia, 1995/96, nr 25 lub [w:] Wielogłos. Krystyna Miłobędzka w recenzjach, szkicach, rozmowach, wybór, oprac. i red. Jarosław Borowiec, Biuro Literackie, Wrocław 2012.

Miłobędzka Krystyna, Siała baba mak, Wydawnictwo A, Wrocław 1995.

Słownik literatury dziecięcej i młodzieżowej, red. B. Tylicka, G. Leszczyński, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich-Wydawnictwo, Wrocław 2002.

Tomaszewska Ewa, Teatr zabawy,[w:] Edukacja kulturalna. Wybrane obszary, red. K. Olbrycht, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2004.

Wieczorkiewicz Bronisław, Sztuka mówienia, ART-Program, Warszawa 1998.

Literatura uzupełniająca:

Bettelheim Bruno, Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni, PIW, Warszawa 1985.

Brett Doris , Bajki, które leczą, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2002, 2013.

Capińska E. , Bajka stymuluje rozwój moralny człowieka, „Edukacja i Dialog” 2003, nr 7.

Jurkowski Henryk, Ryl Henryk, Stanowska Alina, Teatr Lalek – zagadnienia metodyczne, Centralny Ośrodek Upowszechniania Kultury, Warszawa 1979.

Konieczna Ewelina, Baśń w literaturze i w filmie. Rola baśni filmowej w edukacji filmowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym, UNIVERSITAS, Kraków 2005.

Mirski Józef, Uwagi o teatrze młodzieży i dla młodzieży [w:] Dusza teatru, Warszawa 1939.

Papuzińska Janina, Wartości literatury dla dzieci i młodzieży, Poznań 1985.

Piasecka Agnieszka, Dziecko niepełnosprawne i teatr, (w:) Dziecko i teatr w przestrzeni kultury, t.1., Teatr w świecie widowisk, red. M. Karasińska, G. Leszczyński, Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu, Poznań 2007, s. 113-127.

Szczeklik Andrzej, Katharsis. O uzdrowicielskiej mocy natury i sztuki, Wydawnictwo Znak, Kraków 2002.

Way Brian, Drama w wychowaniu dzieci i młodzieży, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1990.

Tematy zajęć obejmują wybrane problemy z literatury, teorii teatru i filmu dla dzieci, także literatury i teatru dziecięcego. Zakładają interpretację wybranych dzieł literackich, teatralnych i filmowych dla dzieci, przedstawiają formy pracy z tekstem literackim. Wskazują na rolę nauczyciela w kontekście inicjowania i inspirowania dziecka do kontaktów z literaturą, teatrem, filmem. Podejmują zagadnienia związane dramaturgią dla dzieci. Ukazują rolę, funkcję, miejsce i znaczenie edukacji literackiej i szeroko pojętego czytelnictwa oraz edukacji teatralnej i filmowej na wszechstronny rozwój dziecka, jego osobowości, wrażliwości, języka oraz wartości moralno-społecznych. Podnoszą kwestie terapeutycznych możliwości twórczości literackiej, teatralnej i filmowej dla dzieci oraz ich terapeutycznej twórczości własnej.

Zajęcia podejmują nadto zagadnienia związane z kulturą żywego słowa, wprowadzają elementy improwizacji ruchowej.

zajęcia łączą rozważania teoretyczne prowadzone w formie wykładów i dyskusji seminaryjnych z działaniami praktycznymi – ćwiczenia z zakresu improwizacji ruchowej,

Kolokwium pisemne:

weryfikacja wiedzy z zakresu przedstawionych pojęć i zjawisk związanych z literaturą, teatrem i filmem (między innymi w kontekście edukacji i terapii);

kolokwium grupowe; czas trwania: 45 minut.

Prezentacja/Improwizacja ruchowa:

improwizacja ruchowa – student prezentuje stopień opanowania własnego ciała, możliwości głosowo-dźwiękowych, a także umiejętność szybkiego reagowania na zastaną sytuację, niebanalne rozwiązania przestrzenno-ruchowe indywidualne, w parach i w grupie wskazujące na stopień integracji w grupie, umiejętność współpracy z partnerem i w grupie;

kryteria oceny:

ocenę pozytywną (minimum) uzyskuje się po wzięciu udziału w improwizacji ruchowej oraz po przedstawieniu notatek zawierających opisy ćwiczeń (co najmniej 80% ćwiczeń zrealizowanych w ramach zajęć);

przebieg procesu weryfikacji:

omówienie i ocena praktycznej znajomości ćwiczeń prezentowanych w ramach zajęć, pomysłowości i umiejętności współpracy, a także opanowania własnych możliwości ruchowych i głosowych; sprawdzenie posiadania notatek, które mają stanowić materiały do

samodzielnego prowadzenia zajęć w przyszłości.

Projekt/ konkurs recytatorski:

4-minutowa prezentacja wiersza lub fragmentu prozy, wybranych przez studenta z literatury dla dzieci; prezentacja ma charakter otwarty, obecność studentów z grupy obowiązkowa, wszyscy są jurorami oceniającymi prezentacje wg przygotowanych wcześniej kart oceny;

kryteria oceny: dobór materiału literackiego, dykcja, interpretacja,

wykorzystanie środków komunikacji pozasłownej (gest, postawa, modulacja głosu), wizerunek recytatora (strój, zachowanie, szczerość wypowiedzi), zrozumiałość przekazu, ogólny wyraz artystyczny; wszyscy studenci obecni na pokazie są jurorami oceniającymi prezentacje wg przygotowanych wcześniej kart oceny, obliczenie punktów oraz omówienie recytacji stanowią podstawę oceny tego elementu zajęć.

zewitp