Prawo Unii Europejskiej [W5-PR-SM-PUE] semestr zimowy 2023/2024
Ćwiczenia, grupa nr 1

J. Barcik, R. Grzeszczak (red.), Prawo UE, Beck 2022 lub

M. Kenig-Witkowska (red.) Prawo instytucjonalne Unii Europejskiej, Warszawa 2017.

J. Barcz, M. Górka, A. Wyrozumska, Instytucje i prawo Unii Europejskiej. Podręcznik dla kierunków prawa, zarządzania i administracji, Warszawa 2017.

+ Inne źródła wskazane przez Prowadzącą.

Traktat o Unii Europejskiej (Dz.U. C 202 z 7.6.2016)

Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej - wersje skonsolidowane wraz z Protokołami i

Deklaracjami (Dz.U. C 202 z 7.6.2016)

Karta Praw Podstawowych UE Dz.U. C 202 z 7.6.2016

Mogą być w wersji elektronicznej.

1. Geneza UE (historia integracji europejskiej z uwzględnieniem koncepcji współpracy, „droga” od trzech Wspólnot do UE, etapy/fazy rozszerzania WE/UE).

2. Charakter prawny UE (UE jako organizacja międzynarodowa o charakterze

ponadnarodowym, cechy takiej organizacji, art. 1 TUE, akcesja i wystąpienie z UE – art. 49 i 50 TUE).

3. Osobowość prawna UE (art. 47 TUE, art. 216 TFUE, art. 221 TFUE), wartości i cele UE,

procedura kontroli praworządności (art. 2, 3 i 7 TUE), ochrona praw podstawowych w UE: KPP, EKPC (art. 6 TUE, Protokół nr 8 i nr 30), kompetencje UE.

4. Zasady demokratyczne UE (zasada równości, obywatelstwo UE, realizacja koncepcji

demokracji przedstawicielskiej, inicjatywa obywatelska, rola parlamentów narodowych (Tytuł II TUE, art. 20 TFUE oraz Protokoły nr 1 i 2).

5. Struktura instytucjonalna (art. 13 TUE), zasady współpracy (równowaga, autonomia,

lojalność).

6. Rada Europejska: geneza, charakter instytucji i pozycja ustrojowa, kompetencje, skład,

organizacja działalności, procedury podejmowania decyzji, rola i zakres kompetencji

Przewodniczącego RE (art. 15, art. 235-236 TFUE).

7. Rada: skład, charakter i rola instytucji, funkcje, zasady podejmowania decyzji – system

głosów ważonych a system podwójnej większości (istota zmiany metody podejmowania

decyzji), organizacja działania, COREPER, Prezydencja i jej specyfika (art. 16 TUE, art. 237-243

TFUE).

8. Komisja Europejska: geneza, charakter instytucji, zakres kompetencji, kadencja,

wymagania dot. kandydatów na komisarzy, struktura, rola i kompetencje Przewodniczącego

KE, procedura powoływania i dymisjonowania KE, rola Wysokiego Przedstawiciela ds.

zagranicznych i polityki bezpieczeństwa (art. 17 i 18 TUE, art.244-250 TFUE).

9. Europejska Służba Działań Zewnętrznych (art. 27 ust. 3 TUE) – rola i zadania.

10. Parlament Europejski: geneza, charakter instytucji, funkcje, skład, kadencja, sposób wyłaniania, czynne i bierne prawo wyborcze, struktura i organizacja, rola Przewodniczącego,

(art. 14 TUE, 223-234 TFUE, Regulamin PE).

11. Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich (art. 228 TFUE) rola i kompetencje.

12. Trybunał Sprawiedliwości: organizacja (system TS/S), kadencja, skład i zasady wyboru(sędziów i rzeczników), zakres kompetencji TSUE (wyłączenie WPZiB), rola rzeczników generalnych, powództwa skargowe (art. 19 TUE, art. 251- 281TFUE, Protokół nr 3

13. TSUE: tryb prejudycjalny, (art. 267 TFUE, zalecenia TSUE dla sądów krajowych)

14. Europejski Bank Centralny: rola, skład i struktura wewnętrzna, charakter i kompetencje

(art. 282 -284 TFUE), ESBC a Eurosystem.

15. Trybunał Obrachunkowy: rola, skład i struktura wewnętrzna, charakter instytucji i zakres

kompetencji (art. 285-287 TFUE).

16. Organy doradcze UE: Komitet Ekonomiczno-Społeczny, Komitet Regionów (art. 300-307

TFUE).

17. Europejski Bank Inwestycyjny - skład i kompetencje (art. 308-309 TFUE).

18. Agencje UE

19. Źródła prawa UE – podstawowe pojęcia: podział na prawo pierwotne i wtórne, akty

ustawodawcze/nieustawodawcze (delegowane/wykonawcze), specyfika rozporządzenia,

dyrektywy, decyzji (art. 288 TfUE).

20. Zasady tworzenia prawa UE – zasada lojalnej współpracy (art. 4 ust. 3 TUE), zasada

wzmocnionej współpracy (art. 20 TUE), zasada przyznania i kompetencje UE (art. 4 i 5 TUE, art.2-6 TfUE), zasada subsydiarności (art. 5 TUE, Protokół nr 2), zasada proporcjonalności (art. 5 TUE); zwykła procedura legislacyjna (art. 294 TfUE + schemat), procedury specjalne (konsultacja, zgoda).

21. Zasady stosowania prawa UE – zasada pierwszeństwa (zakres, konsekwencje); zasada skutku bezpośredniego (skutek wertykalny/horyzontalny, ogólne warunki bezpośredniej skuteczności norm, warunki bezpośredniej skuteczności dyrektyw!) – orzecznictwo TSUE!

+ Ogólna orientacja w sprawach bieżących związanych z działalnością organizacji oraz relacji Polska - UE.

Zajęcia w formie kontaktowej (dodatkowo jednak grupa ma utworzony zespół na MS Teams)

Przykładowa struktura:

1. Teoretyczne wprowadzenie (z wykorzystaniem prezentacji ppt, oficjalnych dokumentów UE i orzecznictwa TSUE, filmów, schematów etc.)

2. Dyskusja.

3. Ćwiczenie sprawdzające (test, quiz, kazus, symulacja etc.) z wykorzystaniem narzędzi cyfrowych.

4. Zadania dodatkowe (karta pracy, esej, lektura wskazanego materiału) wykonane w ramach pracy własnej osób studiujących, zadane via MS Teams.

Zasady zaliczenia modułu::

- maksymalnie 2 nieusprawiedliwione nieobecności

(w przypadku przekroczenia „limitu” należy niezwłocznie przedłożyć stosowne usprawiedliwienie lub „odrobić” nieobecność na dyżurze)

- pozytywna ocena z każdego z dwóch kolokwiów (11 pytań, 6 pytań test jw (1 pkt) + 5 pytań otwartych - 2 pkt ), czas: 20 minut, ocena pozytywna od 9 pkt;

ważne: ocenę niedostateczną z pierwszego kolokwium można poprawić do 7 dni od ogłoszenia wyników (f. ustna, dyżur)

- wykonanie we wskazanym terminie wszystkich zadanych prac

Ważne:

- ocenę finalną podwyższyć mogą: bieżąca aktywność, oceny z prac dodatkowych wykonywanych podczas zajęć lub „zadanych do domu” (kazus, esej, ćwiczenie etc.)

- oceny bardzo dobrej NIE będzie można otrzymać wyłącznie na podstawie oceny z kolokwiów (bez zaangażowania w zadania dodatkowe).

* W przypadkach uzasadnionych szczególnymi potrzebami studenta, możliwe jest indywidualne ustalenie alternatywnej metody weryfikacji efektów uczenia się.

5 sem. PR SM